تعداد نتایج : 6320
خانوادهٔ هادرون: گروهی از ذرات بنیادی شامل پروتون و نوترون
خانوادهٔ هادرون: سازندههای اساسی جهان ماده ذراتی که هستهٔ اتم را میسازند و داستان پیچیدگی آنها فراتر از پروتون و نوترون است. خلاصه: همهٔ مواد پیرامون ما از اتمها ساخته شدهاند. اما قلب این اتمها، یعنی هسته، خود از ذرات کوچکتری به نام پروتون و نوترون تشکیل شده است. این دو ذره، شناختهشدهترین اعضای…
گرمشدن زمین: افزایش دمای کره زمین در نتیجه افزایش گازهای گلخانهای
گرمشدن زمین: پدیدهای که سیاره ما را گرمتر میکند بررسی ساده و کاربردی علل، پیامدها و راهکارهای مقابله با افزایش دمای کره زمین. خلاصه: گرمشدن زمین به افزایش میانگین دمای هوا و اقیانوسها در سطح سیاره گفته میشود. دلیل اصلی آن، افزایش گازهای گلخانهای1 مانند دیاکسیدکربن2 در جو است. این گازها مانند…
خانوادهٔ لپتون: گروهی از ذرات بنیادی شامل الکترون و نوترینو
خانوادهٔ لپتون: دنیای شگفتانگیز ذراتی سبکتر از اتم آشنایی با الکترون، نوترینو و اعضای دیگر این خانوادهٔ بنیادی در فیزیک ذرات. خلاصه: لپتونها1 یکی از بلوکهای سازندهٔ اصلی جهان هستند. این مقاله به زبان ساده، خانوادهٔ لپتون را معرفی میکند و اعضای آن شامل الکترون، میون2، تاو3 و نوترینوهای4 همراه آنها…
پلیاتن: موادی بسپاری که از اتصال مولکولهای اتن ساخته میشود.
پلیاتن: قهرمان پلاستیکی نادیدنی از بطری شیر تا کیف مدرسه؛ نگاهی به دنیای شگفتانگیز یک مادهی بسپاری فراگیر. خلاصه: پلیاتن پرکاربردترین پلاستیک در جهان است که از به هم پیوستن هزاران مولکول کوچک اتن (Ethene) ساخته میشود. این مقاله به زبان ساده، فرآیند پلیمریزاسیون (Polymerization)، انواع اصلی پلیاتن…
حرکت یکنواخت: حرکت با سرعت ثابت
حرکت یکنواخت: سفری آرام و قابل پیشبینی حرکت با سرعت ثابت در جهان پیرامون ما خلاصه: حرکت یکنواخت یا یکسانروش[1]، سادهترین نوع حرکت در فیزیک است که در آن جسم بدون تغییر سرعت و در یک خط راست حرکت میکند. درک این مفهوم پایهای، کلید فهم حرکت در جهان فیزیکی است. این مقاله با زبانی ساده و مثالهای کاربردی،…
بسپارش (پلیمریزاسیون): تبدیل مولکولهای کوچک به زنجیرههای بلند
بسپارش (پلیمریزاسیون): جهان از تکپارها[1] به مولکولهای غولآسا فرآیندی شگفتانگیز که مواد روزمرهی اطراف ما را میسازد: از پلاستیک و لاستیک تا چسب و نخ. خلاصه:بسپارش (پلیمریزاسیون)[2] فرآیند اصلی برای تولید پلیمر[3] است. در این فرآیند، تعداد بسیار زیادی مولکول کوچک به نام تکپار (مونومر)[4] مانند…
پلاستیک: مادهای مصنوعی ساختهشده از بسپارهای حاصل از نفت خام
پلاستیک: مادهای شگفتانگیز و فراگیر از نفت خام تا همهجا؛ داستان بسپارهای مصنوعی که دنیا را تغییر دادند. خلاصه: پلاستیک1ها موادی مصنوعی هستند که از مولکولهای بزرگ و زنجیرهای به نام بسپار2 (پلیمر) ساخته میشوند. این بسپارها عمدتاً از مشتقات نفت خام و گاز طبیعی بهدست میآیند. ویژگیهای منحصر بهفردی…
اتن (اتیلن): گازی هیدروکربنی که باعث رسیدن میوهها میشود.
اتن (اتیلن)1: هورمون رسیدن میوهها گازی نامرئی که مدیریت میوههای خانه را به عهده دارد! خلاصه: آیا تا به حال فکر کردهاید چرا یک موز سبز و سفت بعد از چند روز در دمای اتاق زرد و نرم میشود؟ یا چرا سیب باعث زود رسیدن کیوی میگردد؟ پاسخ این پرسشها در یک هورمون گازی گیاهی به نام اتن (Ethene)1 نهفته است.…
برش نفتی: مخلوطی از چند هیدروکربن با نقطه جوش نزدیک به هم
برش نفتی: وقتی نفت خام دستهبندی میشود! مخلوطی از چند هیدروکربن با نقطه جوش نزدیک به هم که دنیای پلاستیک، سوخت و مواد شیمیایی را میسازد. خلاصه: نفت خام یک مادهٔ خام و یکسان نیست! برش نفتی1 نتیجهٔ فرآیند تقطیر جزء به جزء2 است که در آن نفت بر اساس نقطه جوش3 تفکیک میشود و مخلوطی از هیدروکربن4های مشابه…
تداخل ویرانگر: کاهش دامنه موج در اثر ناهمفازی
تداخل ویرانگر (Destructive Interference) وقتی دو یا چند موج با هم ناهمفاز شوند و یکدیگر را تضعیف کنند. خلاصه: تداخل ویرانگر یک پدیدهٔ کلیدی در فیزیک موجهاست که هنگامی رخ میدهد که قلههای یک موج درست در زمان فرورفتگیهای موج دیگر قرار گیرند و باعث کاهش یا حتی صفر شدن دامنهٔ موج نهایی شوند. این مفهوم…