سوال و پاسخ آزمون های مرحله اول و دوم المپیادهای شیمی ایران و المپیادهای جهانی شیمی

تاریخچه المپیاد شیمی

اولین دوره‌ی المپیاد شیمی در کشور چک‌واسلواکی در سال 1968 میلادی برگزار شد. 21 سال بعد، در سال 1370 اولین دوره المپیاد شیمی در ایران به صورت یک مرحله‌ای و با 15 سؤال تشریحی برگزار شد. دوره‌‌ی دوم شامل 60 پرسش چهارگزینه‌‌ای و 6 مسئله‌ی تشریحی، در سال 1371 برگزار شد و با استقبال دانش‌آموزان، این المپیاد از دوره هشتم به بعد به صورت دو مرحله‌ای برگزار می‌شود. تا دوره بیست و یکم، مرحله‌ی اول شامل 60 پرسش چهارگزینه‌‌ای و مرحله‌ی دوم شامل 49 پرسش چهارگزینه‌ای و 7 تا 10 مسأله تشریحی بود.

از دوره بیست و دوم با تغییر ساختار باشگاه، المپیاد شیمی نیز با تغییراتی همراه بود و پس از بی‌نظمی‌ها و تغییرات گوناگون، از دوره بیست‌ و پنجم علاوه بر افزایش منابع مرحله‌ی اول و دوم، تعداد سوالات و زمان آن نیز به ثبات نسبی رسیده است تا این المپیاد پرطرفدار در میان دانش‌آموزان، بتواند یک محک فوق‌العاده برای دانش شیمی آنها باشد.

اهداف المپیاد شیمی

- شناسایی دانش آموزان مستعد در بخش‌های مختلف شیمی و حمایت از آنان در جهت شکوفایی
- بررسی سطح علمی شیمی در ایران و مقایسه‌ی آن با سایر کشورها
- ایجاد نشاط علمی و فضای مثبت رقابتی با حضور دانش آموزان علاقه‌مند
- ایجاد تحول و پویایی در دانش آموزان کوشا و دبیران با انگیزه
- تقویت قدرت استدلال، تفکر و حل مساله در دانش آموزان
- افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان که آینده جامعه دانشگاهی کشور خواهند بود
- آمادگی بیشتر دانش آموزان از جهت میزان مطالعه و استدلال تجربی در رشته‌های مرتبط با شیمی در دانشگاه
 

مراحل المپیاد شیمی در ایران

همچون المپیادهای دیگر، المپیاد شیمی هم در مراحل گوناگون برگزار می‌شود در ادامه به نوع سوالات هر مرحله از المپیاد شیمی پرداخته می‌شود.

مرحله اول

سوالات این آزمون در سال‌های مختلف تغییراتی داشته است اما به طور متوسط شامل 50 سوال تستی است. برای قبولی در این مرحله تسلط به کتب شیمی دبیرستان و مباحث شیمی عمومی ضروری است.

مرحله دوم

در اردیبهشت ماه هر سال آزمون مرحله دوم برگزار می‌شود. اگرچه در سال‌های اخیر شاهد تغییر در سبک سوالات هستیم، اما معمولا حدود 40 سوال تستی و 7 سوال تشریحی مرحله‌ی دوم المپیاد شیمی را تشکیل می‌دهد. تسلط کامل بر مباحث درسی و شیمی عمومی و همچنین قدرت حل سوالات تحلیلی و محاسباتی در زمان مناسب برای این مرحله لازم است. در این آزمون حدود 40 نفر پذیرفته می‌شوند.

مرحله سوم

دانش آموزان قبول شده در مرحله دوم در یک دوره 8 هفته‌ای در تابستان همان سال در دو بخش تئوری و عملی در موضوعات مختلف شیمی آموزش می‌بینند. هدف این است که در این دوره دانش‌پژوهان با مباحث مقدماتی شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک و شیمی معدنی آشنا شوند و همچنین بتوانند آزمایش‌های شیمی عمومی را انجام دهند. در نهایت با توجه به نمرات آزمون‌های میان دوره و پایان دوره به 8 نفر برتر مدال طلا و به مابقی شرکت کنندگان مدال‌های نقره و برنز اهدا می‌شود.

مرحله چهارم

دارندگان مدال طلا به مدت یک سال در باشگاه دانش پژوهان جوان آموزش می‌بینند و پس از امتحانات انتخابی تیم، 4 نفر از آنان به عنوان تیم ایران در المپیاد جهانی شیمی شرکت می‌کنند.

امتیازات کسب مدال در المپیاد شیمی

المپیاد شیمی تنها رشته‌ای است که پس از کسب مدال در آن (دانش‌آموزان تجربی یا ریاضی) می‌توانند در هر رشته‌ی دلخواه در دانشگاه از مزایای آن استفاده کنند، خواه این رشته مهندسی برق و شیمی و پلیمر باشد خواه پزشکی و دندانپزشکی و حقوق و هنزهای تجسمی. شیمی به تمام علوم دیگر و تمام علوم دیگر به شیمی وابسته هستند و بنابراین طلاهای شیمی می‌توانند در هر رشته و دانشگاه دلخواه به تحصیل بپردازند.