الگوها: زبان پنهان دنیای اطراف ما
الگو چیست و چرا مهم است؟
الگو، یک ترتیب یا توالی تکرارشونده است. وقتی ما بتوانیم بخشی از یک الگو را ببینیم، میتوانیم حدس بزنیم قسمتهای بعدی آن چگونه خواهد بود. این کار، درست مثل یک بازی مهیج است. برای مثال، اگر ببینیم مهرههای یک گردنبند به صورت قرمز، آبی، قرمز، آبی چیده شدهاند، به راحتی میفهمیم مهرهٔ بعدی باید قرمز باشد.
انواع الگوهای دوستداشتنی
الگوها را میتوان به دو دستهٔ اصلی تقسیم کرد. هر کدام از این الگوها به گونهای متفاوت، ذهن ما را به چالش میکشند.
نام الگو | توضیح | مثال |
---|---|---|
الگوی شکلی | اشکال، رنگها یا تصاویر به ترتیبی خاص تکرار میشوند. | مربع، دایره، مثلث، مربع، دایره، مثلث، ... |
الگوی عددی | اعداد با قاعدهای مشخص پشت سر هم میآیند. | ۲, ۴, ۶, ۸, ... |
الگوها در زندگی روزمره
اگر به اطراف خود دقت کنید، الگوهای زیادی را میبینید. روزهای هفته یک الگوی تکرارشونده هستند: شنبه، یکشنبه، دوشنبه و ... . فصلهای سال نیز یک الگوی چهارتایی هستند: بهار، تابستان، پاییز، زمستان. حتی چیدمان کاشیهای حمام شما یا طرح روی لباستان میتواند یک الگو باشد. وقتی شما این الگوها را میبینید و ادامهشان میدهید، در واقع دارید پیشبینی میکنید و این، بخشی از تفکر ریاضی است.
چگونه الگوها را ادامه دهیم؟
برای ادامهدادن یک الگو، این سه گام ساده را دنبال کنید:
۱. دقت کن: به چند قسمت اول الگو نگاه کن. ببین چه چیزی در حال تکرار است.
۲. قاعده را پیدا کن: ببین بین اجزا چه ارتباطی وجود دارد. آیا اعداد دو تا دو تا بالا میروند؟ آیا اشکال轮番 عوض میشوند؟
۳. ادامه بده: از قاعدهای که پیدا کردهای استفاده کن و قسمتهای بعدی الگو را بساز.
مثال الگوی عددی: در الگوی ۵, ۱۰, ۱۵, ۲۰, ... قاعده این است که هر عدد، ۵ واحد از عدد قبل بزرگتر است. پس عدد بعدی میشود ۲۵. این را میتوانیم به صورت $ 20 + 5 = 25 $ نشان دهیم.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
اشکالی ندارد! گاهی اوقات الگوها پیچیده هستند. بهترین کار این است که دوباره از اول شروع کنی و با دقت بیشتری به ترتیب و رابطه بین اجزا نگاه کنی.
خیر. الگوها میتوانند با جمع، تفریق یا حتی تکرار یک مجموعه از اشکال ساخته شوند. مثلاً الگوی ۱۰, ۸, ۶, ۴, ... با کم کردن ۲ ساخته شده است.
پاورقی
۱ الگو (Pattern): یک ترتیب یا توالی تکرارشونده از اشکال، اعداد یا رویدادها.
۲ الگوی عددی (Number Pattern): توالی از اعداد که از یک قاعدهٔ ریاضی مشخص پیروی میکنند.
۳ الگوی شکلی (Shape Pattern): توالی از اشکال هندسی، تصاویر یا رنگها که به صورت منظم تکرار میشوند.
۴ کشف نظم (Pattern Recognition): توانایی شناسایی قاعدهٔ حاکم بر یک الگو.