بخش‌پذیر بر ۵: عددی که رقم یکان آن ۰ یا ۵ باشد.

بروزرسانی شده در: 13:47 1404/08/17 مشاهده: 4 دسته بندی: کپسول آموزشی

عددهای بخش پذیر بر ۵: یک قانون ساده و کاربردی

کشف رمز عددهایی که به ۵ بخش می‌شوند.

آیا تا به حال هنگام خرید با قیمت‌هایی مثل 5,000 تومان یا 10,000 تومان روبرو شده‌اید؟ این عددها یک نقطه‌ی مشترک دارند: همه آن‌ها بر 5 بخش‌پذیر هستند. در این مقاله، با قانون بخش پذیری بر ۵، رقم یکان و کاربردهای آن در زندگی روزمره آشنا خواهیم شد و با حل مثال‌های متنوع، این مفهوم ریاضی را به سادگی یاد می‌گیریم.

بخش پذیری یعنی چه؟

وقتی می‌گوییم یک عدد بر عدد دیگری «بخش‌پذیر» است، یعنی می‌توان آن عدد را به قسمت‌های مساوی و دقیق تقسیم کرد بدون اینکه چیزی باقی بماند. برای مثال، اگر 10 سیب بین 5 دوست تقسیم کنیم، به هر نفر دقیقاً 2 سیب می‌رسد و هیچ سیبی باقی نمی‌ماند. پس 10 بر 5 بخش‌پذیر است.

فرمول کلی: عدد $ a $ بر عدد $ b $ بخش‌پذیر است، اگر عدد صحیحی مانند $ k $ وجود داشته باشد به طوری که $ a = b \times k $.

قانون طلایی بخش پذیری بر ۵

قانون بخش پذیری بر 5 بسیار ساده است. فقط کافی است به رقم یکان^۱ عدد نگاه کنید:

اگر رقم یکان عدد 0 یا 5 باشد، آن عدد بر 5 بخش‌پذیر است.
اگر رقم یکان عدد چیزی غیر از 0 یا 5 باشد، آن عدد بر 5 بخش‌پذیر نیست.

عدد	رقم یکان	آیا بر ۵ بخش پذیر است؟
25	5	بله
138	8	خیر
1,470	0	بله
333	3	خیر

کاربردهای بخش پذیری بر ۵ در زندگی روزمره

شاید فکر کنید این قانون فقط یک مبحث درسی است، اما در اطراف ما مثال‌های زیادی وجود دارد:

پول و خرید: بیشتر قیمت‌های کالاها در فروشگاه‌ها به 0 یا 5 تومان ختم می‌شوند. مثلاً قیمت یک بسته شیر ممکن است 25,000 تومان باشد. این کار حساب و کتاب پول را راحت‌تر می‌کند.
زمان‌بندی: برنامه‌ی اتوبوس‌رانی یا مترو اغلب در زمان‌هایی مانند 5، 10، 15 یا 30 دقیقه قرار دارد. همه‌ی این اعداد بر 5 بخش‌پذیر هستند.
بازی و سرگرمی: در بسیاری از بازی‌های گروهی، برای تقسیم عادلانه‌ی بازیکنان یا امتیازها از این قانون استفاده می‌شود.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

آیا عدد 1005 بر 5 بخش‌پذیر است؟

بله، چون رقم یکان آن 5 است. مهم نیست عدد چند رقمی باشد، فقط رقم یکان مهم است.

اگر عددی به 0 ختم شود، آیا فقط بر 5 بخش‌پذیر است؟

خیر، عددی که به 0 ختم می‌شود، علاوه بر 5، بر 10 نیز بخش‌پذیر است. مانند عدد 80.

چرا فقط رقم یکان مهم است؟

زیرا هر عددی را می‌توان به صورت "چندین ده‌تایی + رقم یکان" نوشت. مثلاً 35 یعنی $ 3 \times 10 + 5 $. بخش $ 3 \times 10 $ همیشه بر 5 بخش‌پذیر است، پس سرنوشت بخش‌پذیری کل عدد به رقم یکان (5) بستگی دارد.

جمع‌بندی: قانون بخش‌پذیری بر 5 یکی از ساده‌ترین و کاربردی‌ترین قوانین ریاضی است. کافی است به آخرین رقم (یکان) عدد نگاه کنید. اگر این رقم 0 یا 5 بود، مطمئن باشید که عدد بر 5 بخش‌پذیر است. این قانون در خرید، برنامه‌ریزی و حتی بازی‌ها به کمک شما می‌آید.

پاورقی

^۱رقم یکان (Units Digit): به آخرین رقم سمت راست یک عدد گفته می‌شود. برای مثال، در عدد 247، رقم 7 رقم یکان است.

^۲بخش‌پذیر (Divisible): به عددی گفته می‌شود که هنگام تقسیم بر عدد دیگری، خارج‌قسمت عددی صحیح و باقیمانده صفر باشد.

بخش پذیری ریاضی پایه ششم قانون بخش پذیری بر ۵ رقم یکان کاربرد ریاضی در زندگی

پایهٔ ششم ریاضی ششم بخش‌پذیر بر ۵

اطلاع از تغییرات در بسته‌های گاما

کاربر عزیز سلام!