جنگ خندق (احزاب): یک دفاع هوشمندانه
دلایل شروع جنگ خندق
دشمنان مسلمانان که از رشد و قدرت آنها نگران بودند، تصمیم گرفتند یک حمله بزرگ و نهایی انجام دهند. آنها مانند گروههایی که برای یک مسابقه بزرگ دور هم جمع میشوند، متحد شدند. این اتحاد شامل چند گروه اصلی بود:
| نام گروه | دلیل مخالفت با مسلمانان | تعداد تقریبی |
|---|---|---|
| قریش | از دست دادن قدرت و ثروت به دلیل گسترش اسلام | 4000 نفر |
| قبایل یهود | ترس از کاهش نفوذ خود در منطقه | 7000 نفر |
| سایر قبایل | پیروی از رهبران بزرگ و قول دریافت غنیمت | 2000 نفر |
همانطور که در جدول میبینید، مجموع نیروهای دشمن بسیار بیشتر از مسلمانان بود. مسلمانان فقط حدود 3000 نفر بودند. اینجا بود که یک ایده هوشمندانه به کمک آنها آمد.
ایده حفر خندق چگونه اجرا شد؟
سلمان فارسی که اهل ایران بود، پیشنهاد داد دور شهر مدینه یک خندق بزرگی حفر کنند. خندق یک گودال بزرگ و طولانی است که مانع از حرکت سربازان و اسبهای دشمن میشود. این کار مانند زمانی است که شما در یک بازی، یک خط روی زمین میکشید و میگویید: «هیچکس از این خط نمیتواند عبور کند!».
همه مسلمانان، از جمله خود پیامبر، در حفر این خندق مشارکت کردند. خندق در عرض شش روز حفر شد. مشخصات این خندق به شرح زیر بود:
- طول: حدود 5.5 کیلومتر (به اندازه مسافت بین دو ایستگاه مترو)
- عرض: حدود 4.5 متر
- عمق: بین 3 تا 5 متر (بلندتر از قد یک انسان بزرگسال)
نتیجه جنگ و درسهای آن
دشمنان وقتی به مدینه رسیدند، با این خندق غیرمنتظره روبرو شدند. آنها هیچ راهی برای عبور از آن نداشتند. بعد از حدود دو هفته محاصره، یک طوفان شدید و سرمای سخت باعث شد دشمنان ناامید شده و عقبنشینی کنند. مسلمانان بدون جنگیدن بزرگ، پیروز شدند.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: در جنگهای قبلی، تعداد دشمنان کمتر بود. اما در این جنگ، دشمنان بسیار بیشتر و قویتر بودند. جنگیدن مستقیم میتوانست منجر به شکست قطعی مسلمانان شود. خندق یک راهحل دفاعی هوشمندانه بود که بدون تلفات، شهر را نجات داد.
پاسخ: خندق بسیار عریض و عمیق بود. سربازان دشمن که سوار بر اسب بودند، نمیتوانستند از آن بپرند. اگر پیاده وارد خندق میشدند، مسلمانان از بالا به راحتی به آنها حمله میکردند. این کار مانند این میماند که شما در یک گودال عمیق افتاده باشید و کسی از بالا روی شما سنگ پرتاب کند.
پاورقی
1احزاب (Confederates): به معنای گروهها یا متحدان است. در این جنگ، به دشمنان متحد شده علیه مسلمانان «احزاب» گفته میشود.
2سلمان فارسی (Salman the Persian): یکی از یاران نزدیک پیامبر اسلام که اهل ایران بود و ایده حفر خندق را ارائه داد.
