گاما رو نصب کن!

{{ number }}
اعلان ها
اعلان جدیدی وجود ندارد!
کاربر جدید

جستجو

پربازدیدها: #{{ tag.title }}

میتونی لایو بذاری!

تیمور: فاتح ترک‌تبار که پس از ایلخانان به ایران حمله کرد.

بروزرسانی شده در: 12:07 1404/08/13 مشاهده: 4     دسته بندی: کپسول آموزشی

تیمور: فاتحی از سرزمین ترک‌تباران

نگاهی به زندگی فرمانروایی که پس از ایلخانان بر ایران تاخت.
تیمور1 که در غرب به تامِرلِن2 شناخته می‌شود، یک فرمانده نظامی ترک‌تبار بود که در سده چهاردهم میلادی امپراتوری بزرگی در آسیای میانه و ایران بنیان گذاشت. این مقاله به چگونگی به قدرت رسیدن او، ویژگی‌های لشکرکشی‌هایش و تأثیرش بر ایران پس از دوره ایلخانان3 می‌پردازد. کلیدواژه‌های اصلی این جستار عبارت‌اند از: امپراتوری تیموری، لشکرکشی، ایلخانان و سمرقند.

تیمور چه کسی بود و چگونه قدرتمند شد؟

تیمور در خانواده‌ای از قبایل ترک در آسیای میانه به دنیا آمد. در جوانی فردی باهوش و بااراده بود. تصور کن در بازی مدرسه، همیشه کسی که قوانین بازی را می‌داند و دیگران را رهبری می‌کند، برنده می‌شود. تیمور هم در دنیای بزرگسالان آن زمان، با زیرکی و جنگاوری، کم‌کم افراد بیشتری را به دور خودش جمع کرد و رهبر یک منطقه بزرگ شد. او پایتخت خود را شهر سمرقند4 قرار داد.

ویژگی شرح
نام کامل تیمور گورکانی
زادروز حدود سال 1336 میلادی
محل فرمانروایی امپراتوری تیموری (پایتخت: سمرقند)
لقب مشهور تیمور لنگ

حمله به ایران پس از ایلخانان

پیش از تیمور، ایران تحت فرمانروایی ایلخانان بود. وقتی حکومت ایلخانان ضعیف شد، وضعیتی مانند زمانی پیش آمد که ناظم مدرسه مریض شود و نظم مدرسه به هم بریزد. تیمور از این فرصت استفاده کرد و با لشکری بزرگ به ایران حمله کرد. شهرهای مهمی مانند اصفهان و شیراز را فتح کرد. او بسیار به هنر و معماری علاقه داشت و پس از فتح شهرها، گاه هنرمندان و صنعتگران را به پایتخت خود، سمرقند، می‌برد تا آنجا را زیبا کنند.

یک مقایسه ساده: فتح شهرها توسط تیمور را می‌توانی مانند جمع‌آوری مجموعه‌ای از کارت‌های فوتبال تصور کنی. او هر شهری را که فتح می‌کرد، مانند یک کارت جدید و باارزش به قلمرو خودش اضافه می‌کرد. اما گاهی به جای خراب کردن شهر، استعدادهای آن (مثل هنرمندان) را برمی‌گرفت تا مجموعه شخصی خود را غنی‌تر کند.

یک نمونه از روش فرمانروایی تیمور

تیمور برای اداره قلمرو بزرگش، از روشی استفاده می‌کرد که امروزه شبیه به سیستم مدیران مدرسه است. او در هر شهر یا منطقه‌ای یک حاکم (مدیر) قرار می‌داد که گزارش کارها را به او می‌داد. خود تیمور نیز مانند ناظم اصلی، گاهی به سرزمین‌های تحت فرمانش سرکشی می‌کرد تا مطمئن شود همه چیز مرتب است. این کار به او کمک می‌کرد کنترل سرزمین بزرگی را در دست داشته باشد.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

آیا تیمور همان چنگیز خان بود؟

خیر. این دو نفر کاملاً متفاوت هستند. چنگیز خان مغول بود و حدود ۱۵۰ سال پیش از تیمور زندگی می‌کرد. تیمور خود را به چنگیز خان و ایلخانان مرتبط می‌دانست و از افتخارات آنان تقلید می‌کرد، اما یک شخص کاملاً جداگانه بود.

چرا به او تیمور لنگ می‌گفتند؟

در جوانی در یک نبرد زخمی شد و همین آسیب باعث شد که تا پایان عمر در راه رفتن مشکل داشته باشد. به همین دلیل دشمنانش به او لقب "تیمور لنگ" دادند.

جمع‌بندی: تیمور یک فرمانده جنگجو و باهوش ترک‌تبار بود که توانست پس از ضعف ایلخانان، بر ایران مسلط شود و یک امپراتوری بزرگ ایجاد کند. او با وجود خشونت در جنگ‌ها، به هنر و معماری نیز علاقه زیادی داشت و سمرقند را به یک شهر بسیار زیبا تبدیل کرد. داستان زندگی او به ما نشان می‌دهد که چگونه یک فرد می‌تواند با اراده و مدیریت قوی، بر سرنوشت سرزمین‌های زیادی تأثیر بگذارد.

پاورقی

1 تیمور (Tamerlane): بنیانگذار امپراتوری تیموری.
2 Tamerlane: تلفظ اروپایی نام تیمور.
3 ایلخانان (Ilkhanate): سلسله‌ای مغول که پیش از تیمور بر ایران حکومت می‌کردند.
4 سمرقند (Samarkand): پایتخت امپراتوری تیموری، واقع در ازبکستان امروزی.

امپراتوری تیموری لشکرکشی‌های تیمور ایلخانان سمرقند فاتح ترک‌تبار