حواس پنجگانه: پنج راه برای شناخت دنیا
پنج حس اصلی ما
هر یک از حواس ما بخشی متفاوت از دنیا را به ما نشان میدهد. در جدول زیر میتوانی این حواس و کار آنها را ببینی:
نام حس | عضو اصلی | چیست؟ | مثال |
---|---|---|---|
بینایی1 | چشمها | دیدن رنگها، شکلها و حرکتها | دیدن رنگینکمان |
شنوایی2 | گوشها | شنیدن صداهای مختلف | شنیدن آهنگ مورد علاقه |
بویایی3 | بینی | تشخیص بوهای گوناگون | بوییدن یک گل رز |
چشایی4 | زبان | تشخیص مزههای اصلی | چشیدن شیرینی بستنی |
لامسه5 | پوست | احساس کردن از طریق تماس | لمس نرمی پشم گربه |
حواس ما چگونه با هم کار میکنند؟
حواس ما اغلب مانند یک تیم عمل میکنند. برای مثال، وقتی یک پرتقال را میخوری: بینایی رنگ نارنجی آن را میبینید. بویایی بوی خوش آن را حس میکنید. لامسه بافت پوست آن را زیر انگشتان خود احساس میکنید. چشایی مزه ترش و شیرین آن را میچشید. همه این اطلاعات با هم به مغز میروند تا تجربه کامل "خوردن یک پرتقال" را برای تو بسازند.
حواس پنجگانه در زندگی روزمره
ما در طول روز، در موقعیتهای مختلف از حواس خود استفاده میکنیم. وقتی با دوستت صحبت میکنی، از حس شنوایی استفاده میکنی. وقتی از خیابان عبور میکنی، با بینایی ماشینها را میبینی و با شنوایی بوق آنها را میشنوی تا در امان باشی. وقتی شیر آب گرم را باز میکنی، با حس لامسه پوست دستت گرما را احساس میکند. این حواس هستند که به تو کمک میکنند با محیط اطرافت ارتباط برقرار کنی و از خودت محافظت کنی.
پرسشهای مهم درباره حواس
بله، بیشتر حیوانات این حواس را دارند، اما برخی از آنها یک حس قویتر دارند. مثلاً سگها حس بویایی بسیار قویتری نسبت به انسانها دارند.
مغز انسان بسیار هوشمند است. اگر یکی از حواس مانند بینایی کار نکند، مغز سعی میکند با تقویت حواس دیگر مانند شنوایی و لامسه این کمبود را جبران کند.
زیرا حس چشایی و بویایی بسیار به هم مرتبط هستند. وقتی بینی ما به دلیل سرماخوردگی گرفته میشود، نمیتوانیم بوی غذا را به خوبی حس کنیم و در نتیجه طعم آن هم برایمان کمرنگ میشود.
پاورقی
1بینایی (Sight): توانایی دیدن و درک نور، رنگ و شکل توسط چشمها.
2شنوایی (Hearing): توانایی تشخیص و درک صداها توسط گوشها.
3بویایی (Smell): توانایی تشخیص و تشخیص بوهای مختلف توسط بینی.
4چشایی (Taste): توانایی تشخیص مزهها (شیرینی، ترشی، شوری، تلخی) توسط زبان.
5لامسه (Touch): توانایی احساس کردن ویژگیهای فیزیکی مانند گرما، سرما، نرمی و زبری از طریق پوست.