احتمال برابر: وقتی شانس هر دو طرف یکسان است
احتمال برابر چیست؟
احتمال برابر۱ به شرایطی گفته میشود که دو یا چند رویداد، شانس یکسانی برای رخ دادن داشته باشند. فرض کنید وقتی با دوستان خود نمیتوانید تصمیم بگیرید که چه بازیای انجام دهید و مجبور میشوید شیر یا خط بیندازید. در این حالت، شانس آمدن شیر دقیقاً برابر با شانس آمدن خط است. به این حالت احتمال برابر میگوییم.
یک مثال دیگر: فرض کنید یک کیسه حاوی ۵ مهره قرمز و ۵ مهره آبی دارید. اگر چشمبسته یک مهره از داخل کیسه بردارید، شانس قرمز بودن آن برابر با شانس آبی بودن است. این یعنی احتمال برابر.
نمونههایی از احتمال برابر در زندگی
احتمال برابر فقط در کتابهای درسی نیست؛ آن را هر روز در اطراف خود میبینیم. وقتی مادرتان برای شما و برادرتان به یک اندازه شکلات میآورد، شانس شما برای گرفتن شکلات برابر است. یا وقتی معلم میگوید: «حالا چه کسی پاسخ دهد؟» و نامها را از یک لیست به صورت تصادفی انتخاب میکند، شانس همه دانشآموزان برای انتخاب شدن برابر است.
| موقعیت | آیا احتمال برابر است؟ | دلیل |
|---|---|---|
| پرتاب یک سکه | بله | چون فقط دو نتیجه ممکن (شیر یا خط) وجود دارد و شانس هر کدام برابر است. |
| انداختن تاس ششوجهی | بله | چون ۶ نتیجه ممکن وجود دارد و شانس آمدن هر عدد از ۱ تا ۶ برابر است. |
| برداشتن یک مهره از کیسهای با ۸ مهره قرمز و ۲ مهره آبی | خیر | چون تعداد مهرههای قرمز بیشتر است، بنابراین شانس قرمز بودن مهره بیشتر از آبی بودن است. |
چگونه بازیهای ساده، احتمال برابر را نشان میدهند؟
بازیهای ساده بهترین روش برای درک احتمال برابر هستند. وقتی شما و دوستتان «شیر یا خط» میاندازید تا تصمیم بگیرید چه کسی اول بازی کند، در واقع از یک رویداد با احتمال برابر استفاده میکنید. یا وقتی با تاس بازی میکنید، شانس آمدن هر عدد از ۱ تا ۶ دقیقاً برابر است.
یک بازی دیگر: «شانسی» نام دارد. در این بازی، اسم همه بچهها روی کاغذ نوشته میشود و در یک کلاه قرار میگیرد. سپس یک نام به صورت تصادفی از کلاه بیرون کشیده میشود. اگر همه نامها فقط یک بار نوشته شده باشند، شانس هر فرد برای انتخاب شدن کاملاً برابر است.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاورقی
۱احتمال برابر (Equiprobable): به شرایطی گفته میشود که در آن همه نتایج ممکن یک آزمایش شانس یکسانی برای رخ دادن داشته باشند.
۲رویداد (Event): به نتیجه یا اتفاق ممکن یک آزمایش تصادفی گفته میشود.
۳شانس مساوی (Equal Chance): معادل دیگری برای احتمال برابر که در محاوره بیشتر استفاده میشود.