الگوهای متقارن: دنیای زیبای دو نیمههای یکسان
انواع خط تقارن در شکلهای مختلف
همهی شکلها خط تقارن ندارند. بعضی از شکلها یک خط تقارن، بعضی دو خط و بعضی حتی خطوط تقارن بیشتری دارند. در جدول زیر، بعضی از شکلهای آشنا را با تعداد خط تقارن آنها میبینیم.
| نام شکل | تصویر ذهنی | تعداد خط تقارن |
|---|---|---|
| مثلث متساویالاضلاع | مثلثی که سه ضلع برابر دارد | 3 خط |
| مربع | چهار ضلعی با چهار ضلع و چهار زاویه برابر | 4 خط |
| دایره | یک شکل کاملاً گرد | خطوط نامحدود |
| پروانه | حشرهای با دو بال رنگارنگ | 1 خط (عمودی) |
تقارن در خانه، مدرسه و طبیعت
اگر خوب به اطراف خود نگاه کنید، نمونههای زیادی از تقارن پیدا میکنید. صورت شما یک تقارن تقریبی دارد. اگر یک خط فرضی از وسط بینیتان به پایین بکشید، دو طرف صورت تقریباً شبیه هم هستند. پنجرههای کلاس، در کتاب، برگ بعضی از درختان و حتی بعضی از حروف الفبا مثل «آ» و «ب» نیز متقارن هستند.
معماریهای قدیمی و جدید هم از تقارن استفاده زیادی میکنند. اگر به مسجد یا یک ساختمان قدیمی دقت کنید، میبینید که در و پنجرهها و حتی گنبدها به گونهای ساخته شدهاند که متقارن به نظر برسند. این کار باعث زیبایی و استحکام بنا میشود.
پرسشهای متداول درباره تقارن
خیر. بسیاری از شکلها خط تقارن ندارند. مثلاً یک ابر یا یک سنگِ بیقاعده را در نظر بگیرید. اگر سعی کنید آن را از جایی تا کنید، دو نیمه کاملاً یکسان نخواهید داشت.
بله، حتماً. همانطور که در جدول بالا دیدیم، یک دایره بینهایت خط تقارن دارد و یک مربع چهار خط تقارن. هرچه یک شکل منظمتر باشد، معمولاً خطوط تقارن بیشتری دارد.
تقارن فقط یک مفهوم ریاضی نیست. ما با یادگیری آن، نظم و زیبایی موجود در طبیعت، هنر و فناوری را بهتر درک میکنیم. یک مهندس برای طراحی یک ماشین یا یک هنرمند برای کشیدن یک نقاشی زیبا از این مفهوم استفاده میکند.
پاورقی
۱تقارن (Symmetry): به ویژگی یک شکل گفته میشود که وقتی از یک خط (محور) تا شود، دو قسمت کاملاً بر هم منطبق شوند.
۲الگوهای متقارن (Symmetric Patterns): طرحها و شکلهایی که دارای یک یا چند خط تقارن هستند.
۳خط تقارن (Line of Symmetry): خطی فرضی که یک شکل را به دو قسمت کاملاً مساوی و مشابه تقسیم میکند.
