عضدالدوله دیلمی؛ سازندهی بزرگ ایران
عضدالدوله کی بود؟
عضدالدوله مانند مدیر یک مدرسهی بزرگ بود، اما مدرسهی او یک کشور بزرگ به نام ایران بود. او در خانوادهای قدرتمند به نام آل بویه به دنیا آمد. پدر و پدربزرگهای او نیز حاکم بودند و او یاد گرفت که چگونه میتوان یک کشور را به خوبی اداره کرد.
تصور کن که تو مسئول کلاس پنجم هستی و باید کاری کنی که همهی بچهها درس بخوانند، بازی کنند و خوشحال باشند. عضدالدوله نیز همین کار را برای مردم ایران انجام میداد. او در زمانی زندگی میکرد که کشور نیاز به ساختن چیزهای جدید داشت و او این کار را به بهترین شکل انجام داد.
ساختمانهای مهمی که عضدالدوله ساخت
عضدالدوله مانند یک ساختمانساز بزرگ عمل کرد. او مکانهای مختلفی ساخت که هر کدام کاربرد مهمی برای مردم داشتند. فرض کن مدرسهی شما فقط یک کلاس داشت و حالا مدیر مدرسه تصمیم بگیرد یک کتابخانه، یک زمین ورزش و یک درمانگاه نیز برای آن بسازد. کار عضدالدوله نیز شبیه به این بود.
| نام بنا | کاربرد آن | شهر |
|---|---|---|
| بیمارستان عضدایی | درمان بیماران، مانند درمانگاه مدرسه | شیراز |
| کتابخانهی بزرگ | جمعآوری کتابهای مختلف برای مطالعه | شیراز |
| پلهای بزرگ | راهاندازی ارتباط بین دو سوی رودخانه | شوشتر و اهواز |
| بند امیر | ذخیرهی آب برای کشاورزی و آشامیدن | نزدیک شیراز |
چگونه از کارهای عضدالدوله درس بگیریم؟
فکر کن که مسئول گروهی در مدرسه هستی. اگر بخواهی مانند عضدالدوله باشی، باید کاری کنی که همهی اعضای گروهت از کارهای تو سود ببرند. برای مثال، عضدالدوله پل میساخت تا کشاورزان بتوانند محصولات خود را راحتتر به بازار ببرند. تو نیز میتوانی در گروهت کاری کنی که همه در درسهایشان موفق شوند.
یک مثال ساده: اگر در حیاط مدرسه یک کتابخانهی کوچک درست کنید، همه میتوانند در زنگ تفریح کتاب بخوانند. این کار شبیه کاری است که عضدالدوله با ساخت کتابخانهی بزرگ انجام داد.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: خیر، او به فکر رفاه مردم نیز بود. برای مثال، او بیمارستان را رایگان ساخت تا همه بتوانند از آن استفاده کنند، درست مانند وقتی که در مدرسه وسایل بازی را در اختیار همه میگذارند.
پاسخ: زیرا پلها مانند پلهای عابر پیاده در خیابان هستند که به ما کمک میکنند تا از خیابان شلوغ به راحتی عبور کنیم. در گذشته نیز پلها به مردم کمک میکردند تا از روی رودخانهها بگذرند و کارهای خود را انجام دهند.
پاسخ: او با ساخت کتابخانهای بزرگ، کتابهای زیادی را جمعآوری کرد تا دانشمندان و دانشآموزان بتوانند از آنها استفاده کنند، درست مانند وقتی که معلمتان یک کتابخانهی کلاسی درست میکند تا شما کتابهای بیشتری بخوانید.
پاورقی
در این مقاله از کلمات و اصطلاحاتی استفاده شده که ممکن است برای برخی تازگی داشته باشد. در زیر معنی و توضیح آنها را میخوانید:
1آل بویه (Buyids): یک خانوادهی پادشاهی ایرانی که در قرن چهارم هجری بر بخشهای بزرگی از ایران و عراق حکومت میکردند.
2بند امیر (Band-e Amir): یک سد قدیمی که برای ذخیرهی آب ساخته شده بود و به کشاورزی کمک میکرد.
