سیاهجامگان: سپاهیان با لباس یکسان
سیاهجامگان چه کسانی بودند؟
سیاهجامگان، گروهی از سپاهیان و کارکنان حکومتی بودند که در زمان به قدرت رسیدن خاندان بنیعباس، لباس سیاه بر تن میکردند. این کار، آنها را از گروههای دیگر مانند سپاهیان اموی که لباس سفید میپوشیدند، متمایز میکرد. فکر کنید در یک مسابقهٔ ورزشی، یک تیم لباس آبی و تیم دیگر لباس قرمز میپوشد تا تشخیص بازیکنان آسانتر شود. پوشیدن لباس سیاه توسط سیاهجامگان نیز همین مفهوم را داشت: نشان میداد که آنها همه عضو یک تیم، یعنی تیم عباسیان، هستند.
دلایل و نمادهای رنگ سیاه
رنگ سیاه برای سیاهجامگان چندین معنا داشت. اولاً، این رنگ نشانهٔ عزاداری برای کشتهشدگان قیام علیه امویان بود. ثانیاً، نشاندهندهٔ اتحاد و انضباط بود؛ درست مانند زمانی که در مدرسه همهٔ دانشآموزان یک کلاس، تیشرت همرنگ میپوشند تا روحیهٔ تیمیشان قویتر شود. جدول زیر برخی از این نمادها را نشان میدهد:
| نماد | توضیح به زبان ساده |
|---|---|
| اتحاد و یکپارچگی | همه مانند اعضای یک خانوادهٔ بزرگ به نظر میرسیدند. |
| عزاداری برای شهدا | مانند پوشیدن لباس تیره در مراسم یادبود، برای کسانی که در راه قیام کشته شده بودند. |
| نشانهٔ قدرت و جدیت | رنگ سیاه، آنها را جدی و قدرتمند نشان میداد. |
یک مثال از دنیای امروز
فرض کنید در مدرسهتان، گروهی از دانشآموزان میخواهند در یک مسابقهٔ علمی شرکت کنند. معلم از آنها میخواهد که همه یک لباس فرم خاص، مثلاً یک کلاه یا روسری آبی، بپوشند. این کار چند فایده دارد: اولاً، داوران و تماشاگران به راحتی میفهمند که این بچهها یک تیم هستند. ثانیاً، روحیهٔ همکاری بین خود بچهها قویتر میشود. سیاهجامگان نیز با پوشیدن لباس سیاه، در واقع یونیفرم تیم خود را به نمایش میگذاشتند تا همه بدانند آنها یک گروه منسجم و قدرتمند هستند.
پرسشهای مهم درباره سیاهجامگان
خیر، اگرچه بیشتر آنها را سپاهیان تشکیل میدادند، اما بسیاری از کارکنان اداری و درباریان حکومت عباسی نیز برای نشان دادن وفاداری خود، لباس سیاه میپوشیدند.
رنگ سیاه به عنوان نماد عزاداری برای پیشوایانشان و نیز نشانهای برای قدرت و جدیت انتخاب شد. از طرفی، این رنگ در مقابل رنگ سفید، که نماد دشمنانشان (امویان) بود، قرار میگرفت.
خیر، استفاده از لباس سیاه به عنوان نماد حکومتی، مخصوص اوایل حکومت عباسیان بود و به تدریج از اهمیت آن کاسته شد.
پاورقی
در این مقاله از برخی کلمات تخصصی استفاده شد که معانی و معادل انگلیسی۱ آنها در زیر آمده است:
۱بنیعباس (Abbasid Caliphate): نام خاندانی که پس از امویان، حکومت سرزمینهای اسلامی را به دست گرفتند.
۲سیاهجامگان (The Wearers of Black / al-Musawwidah): به پیروان و نیروهای عباسی که لباس سیاه میپوشیدند، گفته میشد.
۳یونیفرم (Uniform): لباس یکسان که اعضای یک گروه، سازمان یا تیم میپوشند.