مسجدالحرام: خانه کعبه
کعبه: خانه مقدس خدا
درست مانند مرکز یک شهر بزرگ که همه خیابان‌ها به آن می‌رسند، کعبه در مرکز مسجدالحرام قرار دارد و مسلمانان از هر نقطه‌ای از جهان برای نماز به سوی آن رو می‌کنند. کعبه یک ساختمان مکعب‌شکل است که با پارچه‌ای سیاه و زریندار به نام کسوه۵ پوشیده شده است. داخل مسجدالحرام، نقطه‌ای مشخص به نام حجرالاسود۶ (سنگ سیاه) وجود دارد که مسلمانان در هنگام طواف۷ آن را لمس می‌کنند یا به آن اشاره می‌کنند. طواف، هفت بار دور کعبه چرخیدن است که یکی از کارهای مهم در مراسم حج و عمره به شمار می‌رود.
| نام بخش | توضیح | مقایسه با محیط اطراف |
|---|---|---|
| کعبه | ساختمان مکعب‌شکل در مرکز مسجد | مانند کتابخانه مرکزی مدرسه که همه به آن مراجعه می‌کنند |
| حجرالاسود | سنگ مقدسی در گوشه کعبه | مانند نشانه‌ای خاص در دیوار مدرسه که همه دانش‌آموزان آن را می‌شناسند |
| ملتزم | محلی بین درب کعبه و حجرالاسود برای دعا | مانند جایگاه ویژه‌ای در حیاط مدرسه برای صحبت کردن با ناظم |
| حطیم | نیم‌دایره‌ای در کنار کعبه که دعا در آن مستجاب می‌شود | مانند گوشه دنج و آرام کتابخانه برای مطالعه و فکر کردن |
سفر به خانه خدا: حج و عمره
سفر به مسجدالحرام و انجام مناسک حج یا عمره، یکی از آرزوهای بزرگ هر مسلمانی است. این سفر معنوی را می‌توان به سفر علمی دانش‌آموزان به یک موزه بزرگ علمی تشبیه کرد که در آن چیزهای جدید و شگفت‌انگیزی یاد می‌گیرند. در سفر حج، مسلمانان کارهای خاصی انجام می‌دهند:
- احرام: پوشیدن لباس خاصی که نشان می‌دهد فرد برای عبادت به خانه خدا آمده است. این کار شبیه پوشیدن یونیفرم مدرسه است که نشان می‌دهد شما یک دانش‌آموز هستید.
- طواف: هفت بار چرخیدن دور کعبه، درست مانند زمانی که در ورزشگاه مدرسه دور زمین ورزش می‌دوید.
- سعی: هفت بار راه رفتن بین دو تپه کوچک به نام صفا و مروه. این کار یادآور داستان حضرت هاجر۸ است که برای پیدا کردن آب برای فرزندش اسماعیل بین این دو تپه می‌دوید.
مسجدی که بزرگ و بزرگ‌تر شد
مسجدالحرام از زمان حضرت ابراهیم۹ و اسماعیل۱۰ تا امروز، چندین بار گسترش یافته است. درست مانند مدرسه‌ای که با افزایش تعداد دانش‌آموزان، کلاس‌های جدید و حیاط بزرگ‌تری برای آن ساخته می‌شود. پادشاهان عربستان سعودی در 100 سال گذشته، چندین بار این مسجد را توسعه داده‌اند تا فضای کافی برای همه زائران۱۱ وجود داشته باشد.
| دوره تاریخی | تغییرات مهم | گنجایش تقریبی |
|---|---|---|
| زمان پیامبر اسلام | مسجد ساده و بدون سقف | چند ده هزار نفر |
| دهه 1950 میلادی | اضافه شدن طبقه اول و گنبد | 300,000 نفر |
| امروز | چندین طبقه، پله برقی و سیستم خنک‌کننده | 2,000,000+ نفر |
چگونه مسجدالحرام را در زندگی روزمره درک کنیم؟
شما می‌توانید اهمیت مسجدالحرام را با چیزهایی که در اطرافتان می‌بینید، مقایسه کنید. برای مثال:
- وقتی در مدرسه به سوی میدان ورزش رو می‌کنید تا مسابقه را تماشا کنید، مسلمانان نیز پنج بار در روز به سوی کعبه در مسجدالحرام رو می‌کنند تا نماز بخوانند.
- همان‌طور که در جشن‌های مدرسه همه با هم همکاری می‌کنند، در مسجدالحرام نیز میلیون‌ها نفر از کشورهای مختلف، با زبان‌ها و رنگ‌های متفاوت، در کنار هم عبادت می‌کنند.
- سفر به مسجدالحرام برای مسلمانان، مانند سفر دانش‌آموزان ممتاز به اردوی علمی ویژه است؛ یک افتخار و موقعیت خاص.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
خیر، مسجدالحرام برای همه مسلمانان جهان است، از هر کشوری و با هر زبانی. در مراسم حج، شما می‌توانید مسلمانانی از ایران، اندونزی، آمریکا، آفریقا و همه کشورهای جهان را ببینید.
هرگز! مسلمانان فقط خدا را می‌پرستند. کعبه فقط یک قبله است، یعنی جهتی که مسلمانان به سوی آن نماز می‌خوانند. درست مانند زمانی که به سوی یک ساختمان مهم در شهر خود نگاه می‌کنید، اما به خود آن ساختمان احترام می‌گذارید، نه اینکه آن را بپرستید.
به دلیل تعداد بسیار زیاد مسلمانان در جهان! اگر مسجد بزرگ نباشد، همه زائران نمی‌توانند در آن جا شوند. این موضوع شبیه ساختن یک ورزشگاه بسیار بزرگ برای بازی فینال جام جهانی است تا همه تماشاچیان بتوانند بازی را از نزدیک ببینند.
پاورقی
۱ مکه (Makkah): شهر مقدسی در عربستان سعودی که مسجدالحرام در آن قرار دارد.
۲ قبله (Qiblah): جهتی که مسلمانان به سوی آن نماز می‌خوانند.
۳ حج (Hajj): سفر زیارتی به مکه که بر هر مسلمانی که توانایی آن را داشته باشد، حداقل یک بار در عمر واجب است.
۴ عمره (Umrah): زیارت خانه خدا که در هر زمان از سال می‌توان انجام داد.
۵ کسوه (Kiswah): پوشش سیاه و زریندار کعبه.
۶ حجرالاسود (Black Stone): سنگ مقدسی در گوشه کعبه.
۷ طواف (Tawaf): هفت بار چرخیدن دور کعبه.
۸ هاجر (Hagar): همسر حضرت ابراهیم و مادر حضرت اسماعیل.
۹ ابراهیم (Abraham): پیامبر خدا و سازنده کعبه.
۱۰ اسماعیل (Ishmael): پسر حضرت ابراهیم که در ساختن کعبه به پدرش کمک کرد.
۱۱ زائر (Pilgrim): کسی که برای زیارت به مکانی مقدس سفر می‌کند.