شبکهی مربعات: راهنمای پیدا کردن مسیر و مکان
شبکهی مختصات چیست و چگونه کار میکند؟
فرض کن یک صفحهی شطرنجی بزرگ در مقابل توست. این صفحه از تعدادی مربع کوچک تشکیل شده است. خطهای عمودی که از بالا به پایین رسم شدهاند، مانند ستونهای یک جدول هستند. به این خطهای عمودی، طول جغرافیایی۲ میگویند. خطهای افقی نیز که از چپ به راست کشیده شدهاند، مانند ردیفهای جدول هستند. این خطها عرض جغرافیایی۳ نام دارند. هر نقطه روی این صفحه، در تقاطع یک خط عمودی و یک خط افقی قرار میگیرد. برای نامگذاری، معمولاً به خطهای عمودی حروف (مثل A, B, C) و به خطهای افقی اعداد (مثل 1, 2, 3) اختصاص میدهند. بنابراین، اگر به تو بگویند مربع B3، تو میدانی که باید به محل برخورد خط عمودی B و خط افقی 3 نگاه کنی.
مختصات نقطهای را چگونه پیدا و بیان کنیم؟
برای پیدا کردن مختصات یک نقطه، مثلاً جای یک بستنیفروشی روی نقشه، اول به خط عمودی که در سمت چپ یا راست آن قرار دارد نگاه میکنی. سپس به خط افقی که در بالا یا پایین آن است. حالا این دو را با هم ترکیب میکنی. این ترکیب، مختصات آن نقطه است. برای تمرین، به نقشهی فرضی حیاط مدرسه در جدول زیر نگاه کن. میخواهیم بدانیم آبخوری در کدام مربع قرار دارد.
| مکان | ستون عمودی | ردیف افقی | مختصات نهایی |
|---|---|---|---|
| آبخوری | B | 2 | B2 |
| تاب | D | 4 | D4 |
| درخت بلند | A | 1 | A1 |
شبکهی مختصات در زندگی روزمره
شاید باور نکنی، اما از شبکهی مربعات هر روز استفاده میکنی! وقتی آدرس خانهی دوستت را میپرسی، او میگوید: «در خیابان انقلاب، کوچهی 12». این دقیقاً شبیه سیستم مختصات است. خیابان انقلاب مانند یک خط عمودی و کوچهی 12 مانند یک خط افقی عمل میکنند. حتی در بازیهایی مانند «نقشهی گنج»، برای پیدا کردن گنج از چنین روشی استفاده میشود. دستگاههای GPS۴ در تلفن همراه پدر و مادرت نیز از یک شبکهی مختصات بسیار پیشرفته برای نشان دادن مسیر روی نقشه استفاده میکنند.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: بله، این یک قانون کلی است. در بیشتر سیستمها، اول حرف یا عدد مربوط به محور عمودی (طول جغرافیایی) و سپس عدد مربوط به محور افقی (عرض جغرافیایی) ذکر میشود.
پاسخ: اگر نقطه دقیقاً روی یک خط باشد، معمولاً آن را به مربعی که بیشترین مساحت از آن نقطه را در بر میگیرد نسبت میدهیم. یا از یک عدد اعشاری مانند $ B2.5 $ استفاده میکنیم که نشان میدهد نقطه بین ردیف 2 و 3 قرار دارد.
پاسخ: خط عمودی مانند دیوار، از بالا به پایین امتداد دارد. خط افقی مانند سطح میز، از چپ به راست (یا راست به چپ) کشیده شده است.
پاورقی
۱مختصات (Coordinates): یک جفت عدد یا حرف و عدد که موقعیت دقیق یک نقطه را مشخص میکند.
۲طول جغرافیایی (Longitude): خطهای فرضی عمودی روی کرهی زمین.
۳عرض جغرافیایی (Latitude): خطهای فرضی افقی روی کرهی زمین.
۴GPS (Global Positioning System): سامانهی موقعیتیابی جهانی که با استفاده از ماهواره، مکان دقیق را روی زمین نشان میدهد.