گوینده در گفتگو: صدای کسی که شنیده میشود
گوینده کیست و چه کاری انجام میدهد؟
در هر مکالمهای، شخصی که در حال صحبت کردن است، گوینده نامیده میشود. فرض کنید شما در حال تعریف یک ماجرای جالب برای دوست خود هستید؛ در این لحظه، شما گوینده هستید. کار اصلی گوینده، فرستادن پیام به طرف مقابل است. این پیام میتواند یک داستان، یک سؤال، یک خواسته یا حتی یک احساس باشد.
برای نمونه، وقتی معلم شما در کلاس درس توضیح میدهد، او یک گوینده است. یا وقتی مادرتان از شما میپرسد: "تکالیفت را انجام دادی؟"، او در آن لحظه نقش گوینده را دارد. گوینده باید سعی کند پیام خود را به روشنی و به گونهای بیان کند که برای شنونده قابل درک باشد.
انواع گوینده در موقعیتهای مختلف
گویندهها بسته به موقعیت و مکانی که در آن هستند، میتوانند انواع مختلفی داشته باشند. در جدول زیر، برخی از این انواع را با مثالهای آشنا مشاهده میکنید:
| نوع گوینده | توضیح | مثال |
|---|---|---|
| گویندهٔ معمولی | کسی که در یک مکالمهٔ روزمره صحبت میکند | دانشآموزی که در زنگ تفریح برای دوستانش داستان تعریف میکند |
| گویندهٔ رسمی | کسی که برای جمعی از مردم به صورت برنامهریزی شده صحبت میکند | مدیر مدرسه که در مراسم صبحگاه برای دانشآموزان سخنرانی میکند |
| گوینده در رسانه | کسی که از طریق رادیو، تلویزیون یا اینترنت با مردم صحبت میکند | گویندهٔ اخبار کودک در تلویزیون |
| گویندهٔ آموزشی | کسی که اطلاعات و دانش را به دیگران آموزش میدهد | معلمی که در کلاس درس مطالب جدید را توضیح میدهد |
چگونه یک گویندهٔ خوب باشیم؟
برای اینکه بتوانیم پیام خود را به خوبی به دیگران برسانیم، باید مهارتهای یک گویندهٔ خوب را یاد بگیریم. این مهارتها بسیار ساده هستند و با تمرین میتوانیم در آنها بهتر شویم.
اولین نکته، شفاف و واضح صحبت کردن است. یعنی کلمات را به درستی و با صدای رسا بیان کنیم. وقتی با دوست خود صحبت میکنیم، اگر آرام و نامفهوم حرف بزنیم، او ممکن است حرف ما را متوجه نشود. نکتهٔ دوم، رعایت نوبت در صحبت کردن است. یک گویندهٔ خوب میداند که باید به شنونده هم فرصت دهد تا نظرش را بیان کند.
مثال: وقتی در گروه کلاسی خود مشغول صحبت دربارهٔ یک پروژه هستید، اگر همه با هم و یکباره صحبت کنید، هیچ کس نمیتواند حرف دیگری را بفهمد. اما اگر هر کس به نوبت صحبت کند، گفتوگو مفید و نتیجهبخش خواهد بود.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: خیر. در بسیاری از گفتوگوها، مانند بحثهای گروهی، چندین گوینده وجود دارند که به نوبت صحبت میکنند.
پاسخ: این کار یک اشتباه بزرگ است. در این صورت، گفتوگو به هم میریزد و شنوندهها ممکن است ناراحت شوند و دیگر تمایلی به گوش دادن نداشته باشند.
پاسخ: بله، کاملاً. وقتی شما با تلفن با مادربزرگ خود صحبت میکنید، در لحظهای که شما صحبت میکنید، گوینده هستید و مادربزرگ شنونده. و وقتی او جواب میدهد، نقشها برعکس میشود.
پاورقی
۱گوینده (Speaker): به فردی گفته میشود که در یک فرآیند ارتباطی، نقش آغازگر و منتقلکنندهٔ پیام را بر عهده دارد.
۲شنونده (Listener): شخصی که در یک گفتوگو، پیام گوینده را دریافت و تفسیر میکند.
۳پیام (Message): محتوای اطلاعات، احساس یا عقیدهای که توسط گوینده به شنونده منتقل میشود.
۴گفتوگوی مؤثر (Effective Dialogue): به نوعی از ارتباط گفته میشود که در آن، پیام به درستی و بدون سوءتفاهم بین گوینده و شنونده رد و بدل شود.