گوشه و ضلع: دو رفیق جدانشدنی شکل‌ها
گوشه چیست و چگونه آن را پیدا کنیم؟
فکر کن یک کاغذ مستطیل شکل داری. اگر با قیچی یک تکه از لبه‌اش را ببری، یک تیزگی درست می‌شود. این تیزگی همان گوشه است! در واقع، وقتی دو خط به هم می‌رسند و یک نقطه‌ی مشترک پیدا می‌کنند، یک گوشه به وجود می‌آید. مثلاً لبه‌ی میز تحریرت یا نوک مداد، همگی گوشه دارند.
ضلع چه فرقی با گوشه دارد؟
حالا بیا سراغ ضلع. ضلع‌ها مثل دیواره‌های یک قلعه هستند که دورتادور شکل را گرفته‌اند. اگر به یک مثلث نگاه کنی، آن سه خط راستی که آن را ساخته‌اند، ضلع‌هایش هستند. یا در یک کتاب، هر لبه‌ی مستقیم کتاب یک ضلع حساب می‌شود. پس ضلع‌ها خط‌هایی هستند که شکل را می‌سازند و گوشه‌ها در جایی به وجود می‌آیند که این ضلع‌ها به هم می‌رسند.
| نام مفهوم | توضیح | مثال |
|---|---|---|
| گوشه | محل برخورد دو خط | نوک یک کاغذ مربع شکل |
| ضلع | خط راستی که کنار شکل قرار دارد | لبه‌ی بلند یک میز مستطیلی |
شکل‌های مختلف و تعداد گوشه و ضلع آن‌ها
هر شکل تعداد خاصی گوشه و ضلع دارد. مثلاً یک مثلث 3 گوشه و 3 ضلع دارد. یک مربع 4 گوشه و 4 ضلع. اگر به اسباب‌بازی‌های خانه نگاه کنی، می‌توانی شکل‌های زیادی با گوشه و ضلع‌های گوناگون پیدا کنی.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
نه، دایره یک خط منحنی است و هیچ خط راستی در آن نیست. پس نه گوشه دارد و نه ضلع! به همین دلیل، به شکل‌هایی مثل مربع یا مثلث که گوشه و ضلع دارند، شکل‌های چندضلعی می‌گویند.
خط‌های موازی هیچ وقت به هم نمی‌رسند. پس گوشه‌ای در کار نیست! گوشه فقط وقتی به وجود می‌آید که خط‌ها همدیگر را قطع کنند.
پاورقی
1 گوشه (Vertex): به نقطه‌ای گفته می‌شود که دو یا چند خط در آنجا یکدیگر را قطع می‌کنند.
2 ضلع (Side): به پاره‌خط‌هایی گفته می‌شود که یک شکل هندسی بسته را می‌سازند.