حذف رشته علوم انسانی از مدارس حقیقت یاشایعه؟/ تناقض گویی مسئولان
گاما- مدیرکل آموزش وپرورش در یادداشتی از محدودیت رشته علوم انسانی درمدارس سخن میگوید در حالیکه اطلاعیه وزارت آموزش وپرورش با صراحت میگوید رشته علوم انسانی در مدارس عادی نه تنها حذف بلکه محدود نیز نمیشود.
به گزارش گاما به نقل از خبرگزاری مهر- هنوز یک هفته از اعلام خبر ممنوعیت رشته علوم انسانی در مدارس دولتی توسط مدیرکل آموزش وپرورش شهر تهران نگذشته است که وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیهای این موضوع را تکذیب کرد.
اسفندیار چهاربند، ۱۵ آذر ماه در نشست خبری خود گفت: سال آینده مدارس عادی، رشته علوم انسانی را نخواهند داشت و دانشآموزان علاقمند به این رشته حتما باید در مدارس فرهنگ ثبتنام کنند که دارای شرایط خاصی است و از این پس محدودیت ورود به رشته علوم انسانی را خواهیم داشت.
این خبر با واکنشهای زیادی روبرو شد. برخیها آن را به فال نیک گرفتند و برخی دیگر برچسب محدود شدن و سیاسیبازی به این کار زدند.
اما امروز ۱۸ آذر ماه وزارت آموزش وپرورش خبر یکی از مسئولان خود را با صدور اطلاعیهای تکذیب میکند و با صراحت اعلام میکند که تنها وزیر آموزش وپرورش و مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی، برنامهها و سیاستهای کلان را اعلام میکند.
در بخشی از این اطلاعیه آمده است؛ «وزارت آموزش وپرورش نه تنها هیچ گونه تصمیمی در خصوص ممنوعیت ثبتنام یا محدودسازی تحصیل دانشآموزان در رشته علوم انسانی در مدارس عادی دولتی ندارد بلکه براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش این وزارتخانه موظف به گسترش و تقویت مدارس و مجموعههای آموزشی تربیتی خاص علوم انسانی نیز هست و منظور مدیرکل شهر تهران گسترش و تقویت این گونه مدارس بوده است. گسترش مدارس ویژه علوم انسانی موسوم به «فرهنگ» آن هم صرفاً در شهر تهران به هیچ وجه به معنای حذف رشته علوم انسانی از سایر مدارس این شهر نبوده و تحصیل در رشته علوم انسانی کماکان در تمام مدارس به قوت خود باقی است».
این در حالی است که اسفندیار چهاربند پیش از این به خبرنگار مهر گفته بود: «در مدارس عادی دولتی رشته علوم انسانی نخواهیم داشت. تنها در مدارس خاص، سمپاد، شاهد و نمونه دولتی رشته علوم انسانی دایر خواهد بود».
صبح امروز و پس از صدور اطلاعیه وزارت آموزش و پرورش، مدیرکل آموزش وپرورش شهر تهران نیز یادداشتی برای تنویر افکار عمومی در رسانهها منتشر کرد که در بخشی از این یاداشت آمده است: «مدارس دولتی فرهنگ پولی نیست، هدف حمایت از دانش آموزان مستعد در رشته ادبیات و علوم انسانی است، مدارس دولتی فرهنگ با مشارکت نهادهای فرهنگی اداره خواهند شد. به منظور تأمین فرصت ادامه تحصیل آن دسته از دانشآموزان دبیرستانهای فرهنگ که به هر دلیل شرایط ادامه تحصیل در مدارس دولتی فرهنگ را احراز نمی کنند، تعدادی از مدارس دولتی عادی که در حال حاضر مجری رشته ادبیات و علوم انسانی هستند بر حسب نیاز و اعلام ادارات آموزش و پرورش مناطق کماکان به فعالیت خود ادامه میدهند.
با توجه به عملکرد موفق مدارس دولتی فرهنگ و به منظور تحقق راهکارهای شماره (۲) و (۳) و (۶) هدف عملیاتی شماره ۱۵، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، آموزش و پرورش شهر تهران برنامه توسعه این قبیل مدارس را همزمان با استقرار دوره دوم آموزش متوسطه در چارچوب ساختار جدید نظام آموزشی در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ تدوین و ساز و کارهای عملیاتی آن را تدارک دیده است. براساس این برنامه با ایجاد ۲۴ دبیرستان دولتی فرهنگ، شامل ۴۳۵ کلاس، بالغ بر ۱۳۰۰۰ دانشآموز واجد شرایط (مستعد و علاقهمند) رشته ادبیات و علوم انسانی را علاوه بر مدارس شاهد، نمونه دولتی، هیأت امنایی و غیردولتی تحت پوشش قرار خواهد داد. بدین ترتیب در سال تحصیلی آتی همانند سال تحصیلی جاری حدود ۲۰ درصد از دانش آموزان شاخه نظری میتوانند در رشته ادبیات و علوم انسانی تحصیل کنند».
حال نکته اینجاست که تناقصهایی در اطلاعیه وزارت آموزش و پرورش و یاداشت مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران وجود دارد، اطلاعیه وزارت آموزش وپرورش تاکید بر دایر بودن رشته علوم انسانی در تمام مدارس عادی دارد اما مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران بر دایر بودن این رشته در تمام مدارس عادی تاکیدی ندارد. مدیرکل آموزش وپرورش در یاداشتش از محدودیت سخن میگوید و اطلاعیه وزارت آموزش وپرورش با صراحت میگوید رشته علوم انسانی در مدارس عادی نه تنها حذف حتی محدود نیز نمیشود.
این تکذیبها و تناقضها در وزارت آموزش و پرورش به همین جا ختم نمیشود و پیش از این هم شاهد موارد مشابه بودهایم. برای مثال میتوان به بازداشت شدن معلمان ایران در امارات اشاره کرد که برای نخستین بار رئیس مرکز امور بین الملل و مدارس خارج از کشور وزارت آموزش و پرورش در این باره توضیحاتی ارائه داد اما بلافاصله توضیح در این باره به معاون مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش سپرده شد. همین کار موجب ایجاد شائبهها و سردرگمی مخاطبان شد.
نمونه دیگر این عدم شفافیت در اطلاعرسانی در وزارت آموزش و پرورش به اعلام اعداد و ارقام افزایش حقوق فرهنگیان رتبه بندی شده برمیگردد که تا همین الان هم شفافیت لازم در این زمینه وجود ندارد.
مورد دیگر مربوط میشود به اعلام شماره تلفن خواهر وزیر آموزش و پرورش به عنوان پل ارتباطی بین فرهنگیان و آقای وزیر. جالب این که وقتی شماره خواهر وزیر از سوی یکی از خبرگزاریها منتشر شد، مسئولان وزارت آموزش و پرورش این موضوع را با جدیت تمام تکذیب و خبرنگار آن رسانه را به شیطنت متهم کردند اما در عین ناباوری فردای آن روز فایل صوتی صحبتهای خواهر وزیر منتشر شد تا ثابت شود این خبر و اعلام شماره تلفن ایشان صحت داشته است.
حال اما موضوع بسیار مهمتر از همه اینهاست. بحث بر سر رشته علوم انسانی است که به راستی در هر جامعهای اساسِ پیشرفت و راهبرد است. بسیاری از بزرگان معتقدند که تقویت علوم انسانی در میان جامعه میتواند راهگشای مشکلات باشد. متاسفانه در دهههای اخیر این موضوع در ایران چندان جدی گرفته نشده است. تا جایی که رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانیهای اخیرشان به اهمیت علوم انسانی تاکید میکنند و مسئولان را موظف به پیگیری این موضوع میکنند.
حال وزارت آموزش و پرورش مسیری در پیش گرفته که بر روی کاغذ به پیشرفت علوم انسانی منتج خواهد شد. اما در بیان و معرفی این تصمیم آنچنان ناهماهنگ و ضدونقیض عمل میکند که بسیاری را ناامید و سردرگم می سازد و البته خوارک خبری لازم را برای شبکههای ضد انقلاب فراهم میکند.
در روزهای گذشته شبکههای اجتماعی پر شده از سوالهای بیجواب کاربران و اعتراضهایی که به تصمیم وزارت آموزش و پرورش دارند. برخی هم که جزئیات تغییرات در تحصیل رشته علوم انسانی را به دقت پیگیری میکردند، به خوبی میدانستند که این تصمیم و این تغییرات میتواند به پیشرفت و بهتر شدن اوضاع علوم انسانی بینجامد، اما در عین حال بسیاری هم میگویند «وزارتخانهای که تصمیم درست خود را به خوبی درک نکرده و میان بخشهای مختلفش اختلاف نظرهایی درباره آن هست، چگونه میتواند این تصمیم درست را عملی کند؟».