لیزر و الکترولیز : روشهای حذف موهای زائد با اثر بر پیاز مو
پیاز مو: خانهٔ سلولهای مولد مو
برای فهمیدن اینکه لیزر و الکترولیز چگونه کار میکنند، اول باید با ساختار مو آشنا شویم. هر تار مو از یک بخش بیرونی (ساقه) و یک بخش مهم داخلی در پوست به نام ریشه یا پیاز مو تشکیل شده است. پیاز مو در عمق پوست قرار دارد و مانند یک کارخانهٔ کوچک، سلولهایی به نام سلولهای ماتریکس دارد که به سرعت تقسیم میشوند و مو را میسازند. رنگ مو نیز توسط رنگدانهای به نام ملانین6 که در همین پیاز و ساقهٔ مو وجود دارد، تعیین میشود.
رشد مو چرخهای دارد: مرحلهٔ رشد فعال (Anagen)، مرحلهٔ توقف (Catagen) و مرحلهٔ ریزش (Telogen). برای حذف دائمی مو، باید پیاز مو در مرحلهٔ رشد فعال را از بین برد، زیرا در این مرحله سلولها فعالاند و به درمان حساسترند.
لیزر: حملهٔ نور متمرکز به رنگدانههای مو
لیزر در واقع نور بسیار قوی و متمرکزی است که یک رنگ خاص دارد. دستگاههای لیزر برای از بین بردن مو، از اصل جذب انتخابی استفاده میکنند. نور لیزر طوری تنظیم میشود که دقیقاً توسط ملانین (رنگدانهٔ تیرهٔ مو) جذب شود.
این گرمای ناگهانی در طول کسری از ثانیه، از ساقهٔ مو به پیاز مو رسیده و آن را میسوزاند و از کار میاندازد. برای محاسبهٔ انرژی منتقلشده میتوان از رابطهای ساده یاد کرد: انرژی جذبشده به میزان رنگدانه و قدرت لیزر بستگی دارد.
که در آن E انرژی، P توان لیزر و t زمان تابش است. لیزر معمولاً بر موهای تیره و پوستهای روشن مؤثرتر است چون کنتراست رنگدانهای بیشتری وجود دارد.
| ویژگی | لیزر | الکترولیز |
|---|---|---|
| اصل کار | نور متمرکز (گرما به پیاز مو) | جریان الکتریکی مستقیم یا متناوب |
| محدودیت رنگ | برای موهای بسیار روشن یا سفید چالشبرانگیز | برای همهٔ رنگهای مو مؤثر است |
| وسعت درمان | پردازش نواحی وسیع (مثلاً پا) سریعتر | پردازش مو به مو و برای نواحی کوچک (مثلاً ابرو) |
| تعداد جلسات | 6-8 جلسه یا بیشتر (نیمهدائم) | جلسات بیشتر و طولانیتر (هدف دائمی) |
| احتمال عود مو | کاهش رشد چشمگیر، امکان رشد مجدد نازک | در صورت تخریب کامل پیاز، رشد مجدد ندارد |
الکترولیز: نابودی پیاز مو با جریان برق
الکترولیز روشی قدیمیتر و متفاوت است. در این روش، یک سوزن بسیار نازک فلزی (کوچکتر از قطر مو) مستقیماً داخل مجرای مو و تا نزدیکی پیاز مو فرستاده میشود. سپس یک جریان الکتریکی کمتوان اما متمرکز از طریق نوک سوزن به بافت پیاز مو اعمال میشود. این جریان به سه روش اصلی عمل میکند:
1. حرارتی (Thermolysis) جریان متناوب با فرکانس بالا باعث ایجاد گرمای موضعی و سوزاندن پیاز میشود.
2. شیمیایی (Galvanic) جریان مستقیم با ایجاد یک واکنش شیمیایی، قلیایی ملایمی تولید میکند که سلولهای پیاز را از بین میبرد.
3. ترکیبی (Blend) ترکیب دو روش فوق برای اثرگذاری بیشتر.
مزیت بزرگ الکترولیز این است که مستقل از رنگدانهٔ مو عمل میکند. بنابراین برای موهای سفید، بلوند و حتی موهای نازک و کرکی که لیزر روی آنها اثر کمتری دارد، قابل استفاده است.
از نظریه تا عمل: یک جلسهٔ درمان چگونه است؟
بیایید مراحل یک جلسهٔ لیزر را به طور عملی دنبال کنیم: اول، پوست تمیز و گاهی موها تراشیده میشوند. سپس یک ژل خنککننده روی پوست مالیده میشود. متخصص با تنظیم دستگاه بر اساس رنگ پوست و مو، دستهی لیزر را روی پوست میگذارد. با هر شلیک، شما ممکن است احساس سوزش خفیفی مثل کشیدن کش پلاستیکی روی پوست داشته باشید. پس از اتمام ناحیه، ژل پاک شده و از کرم ضدآفتاب استفاده میشود. موهای آسیبدیده در روزها و هفتههای بعد میریزند.
در الکترولیز، متخصص با کمک یک میکروسکوپ (لوپ) مو را میبیند، سوزن استریل را وارد مجرا میکند، جریان را اعمال کرده و سپس مو را با موچین بیرون میکشد. اگر پیاز بهطور کامل نابود شده باشد، مو به راحتی خارج میشود. این فرآیند برای هر تار مو تکرار میشود، بنابراین زمانبر است.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: بله، هر دو میتوانند ناراحتی ایجاد کنند، اما معمولاً قابل تحمل است. احساس لیزر شبیه نیشگون گرفتن با کش است. الکترولیز ممکن است احساس سوزنسوزن شدن یا گرما ایجاد کند. استفاده از کرمهای بیحسی قبل از کار میتواند کمککننده باشد.
پاسخ: دو اشتباه رایج وجود دارد. اول، انتظار ریشهکنی کامل در یک یا دو جلسه. چون موها در مراحل رشد متفاوتی هستند، برای از بین بردن همهٔ آنها جلسات متعددی لازم است. دوم، مراجعه به مراکز غیرتخصصی و استفاده از دستگاههای بیکیفیت که میتواند منجر به سوختگی، زخم یا بیاثر بودن درمان شود.
پاسخ: از نظر علمی، الکترولیز به عنوان تنها روش حذف دائمی مو7 توسط سازمانهای بهداشتی شناخته شده است، زیرا مستقیماً پیاز مو را نابود میکند. لیزر کاهش رشد موی نیمهدائم و طولانیمدت ایجاد میکند، اما ممکن است بعد از سالها نیاز به جلسات تکراری (یادآوری) داشته باشد.
پاورقی
1 حذف موهای زائد (Unwanted Hair Removal)
2 لیزر (Laser: Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation) - تقویت نور توسط گسیل القایی تابش.
3 الکترولیز (Electrolysis) - در این زمینه: تخریب بافت با استفاده از جریان الکتریکی.
4 پیاز مو (Hair Bulb)
5 فولیکول مو (Hair Follicle) - ساختار لولهمانندی در پوست که مو از آن رشد میکند.
6 ملانین (Melanin) - رنگدانهای که رنگ پوست، مو و چشم را تعیین میکند.
7 حذف دائمی مو (Permanent Hair Removal)
