زاویه‌ی نیم صفحه: شکلی آشنا از دنیای اطراف ما
زاویه چیست و نیم صفحه کجاست؟
برای آن که بفهمیم زاویه‌ی نیم صفحه چیست، اول باید بدانیم خود زاویه یعنی چه. اگر دو خط راست در یک نقطه به هم برسند، یک زاویه می‌سازند. به نقطه‌ی برخورد رأس2 زاویه و به خط‌های راست، ضلع3 زاویه می‌گوییم.
حالا فرض کنید یک صفحه‌ی کاغذ گرد کامل دارید. اگر این کاغذ را از وسط تا بزنید، دقیقاً آن خط تا، نشان‌دهنده‌ی یک نیم صفحه است. زاویه‌ی نیم صفحه، زاویه‌ای است که این دو نیمه را از هم جدا می‌کند و اندازه‌ی آن برابر است با مجموع دو زاویه‌ی قائمه! یعنی دو تا 90 درجه که می‌شود 180 درجه.
انواع زاویه‌ها را بشناسیم
زاویه‌ها را بر اساس اندازه‌شان به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌کنند. در جدول زیر می‌توانی این دسته‌بندی ساده را ببینی:
| نام زاویه | اندازه | مثال ساده |
|---|---|---|
| زاویه‌ی تند4 | کمتر از 90^\circ$ | لبه‌ی یک تکه پیتزا |
| زاویه‌ی راست5 | دقیقاً 90^\circ$ | گوشه‌ی یک کتاب |
| زاویه‌ی باز6 | بیشتر از 90^\circ$ و کمتر از 180^\circ$ | دمای یک پرگار وقتی کمی باز است |
| زاویه‌ی نیم صفحه | دقیقاً 180^\circ$ | یک خط کش صاف |
زاویه نیم صفحه در خانه و مدرسه
خیلی از چیزهایی که هر روز استفاده می‌کنی، در خود یک زاویه‌ی نیم صفحه پنهان کرده‌اند. به این موارد دقت کن:
• درِ اتاق: وقتی یک در به طور کامل باز شود، لبه‌ی بیرونی آن و قاب در، یک خط راست تشکیل می‌دهند. این یک زاویه‌ی نیم صفحه است.
• خط کش: خود خط کش یک وسیله‌ی صاف و راست است. اگر آن را از پهلو نگاه کنی، یک زاویه‌ی 180 درجه می‌بینی.
• میلی که زمان را نشان می‌دهد: روی یک ساعت آنالوگ، وقتی ساعت 6 باشد، دو عقربه‌ی ساعت و دقیقه‌شمار کاملاً در مقابل هم و در یک خط راست قرار می‌گیرند و یک زاویه‌ی نیم صفحه می‌سازند.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
به نظر میرسد هر دو یک چیز هستند، اما در ریاضیات، ما به یک خط راست به عنوان یک زاویه‌ی 180 درجه نگاه می‌کنیم. پس از نظر اندازه یکی هستند، اما در مفهوم، زاویه از یک رأس و دو ضلع تشکیل شده، در حالی که خط راست بی‌نهایت امتداد دارد.
ساده‌ترین راه این است که ببینیم دو ضلع زاویه دقیقاً در دو جهت مخالف هم قرار گرفته‌اند و یک خط راست را تشکیل می‌دهند. مثل دو طرف یک متر خیاطی که کاملاً کشیده شده است.
اگر از 180 درجه بیشتر شویم، به زاویه‌ای می‌رسیم که به آن "زاویه‌ی برگشت" یا "بازتاب" می‌گویند. این زاویه بزرگ‌تر از نیم صفحه و کوچک‌تر از یک صفحه‌ی کامل (360 درجه) است.
پاورقی
1زاویه نیم صفحه (Straight Angle): زاویه‌ای که اندازه‌ی آن دقیقاً ۱۸۰ درجه باشد و دو ضلع آن در امتداد هم و در جهت مخالف قرار گیرند و یک خط راست تشکیل دهند.
2رأس (Vertex): نقطه‌ای که دو ضلع یک زاویه در آن به هم می‌رسند.
3ضلع (Side): هر یک از پاره‌خط‌هایی که از رأس یک زاویه خارج می‌شوند و آن را می‌سازند.
4زاویه تند (Acute Angle): به زاویه‌ای گفته می‌شود که اندازه‌ی آن از ۹۰ درجه کمتر باشد.
5زاویه راست (Right Angle): زاویه‌ای که اندازه‌ی آن دقیقاً ۹۰ درجه است.
6زاویه باز (Obtuse Angle): زاویه‌ای که اندازه‌ی آن بین ۹۰ درجه و ۱۸۰ درجه باشد.
