منافع رفتاری: مزایای بقا و تولیدمثل حاصل از رفتار

منافع رفتاری: چرا جانوران اینگونه رفتار می‌کنند؟

منافع رفتاری چیست؟

همهٔ جانداران، از کوچکترین حشره تا بزرگترین وال، کارهایی انجام می‌دهند که به نظر ما گاهی عجیب می‌رسد. اما آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا یک سنجاب برای زمستان غذا ذخیره می‌کند؟ یا چرا پرندگان مهاجرت می‌کنند؟ پاسخ این سوالات در مفهوم منافع رفتاری نهفته است. منافع رفتاری به مزایای ملموسی گفته می‌شود که یک جاندار از طریق انجام یک رفتار خاص به دست می‌آورد. این مزایا در نهایت به دو هدف بسیار مهم ختم می‌شوند: زنده ماندن و تولیدمثل موفق.

برای مثال، رفتار جفت‌گیری پرندهٔ بهشتی^۵ که با رقص و نمایش پرهای رنگارنگ همراه است، یک سرمایه‌گذاری بزرگ به نظر می‌رسد. اما منفعت رفتاری این کار این است که او با این نمایش، خود را به عنوان جفتی قوی و سالم به ماده‌ها نشان می‌دهد و شانس بیشتری برای جفت‌گیری و تولید فرزندان سالم پیدا می‌کند.

انواع اصلی منافع رفتاری

منافع رفتاری را می‌توان به چند دستهٔ بزرگ تقسیم کرد. این دسته‌بندی به ما کمک می‌کند تا بفهمیم هر رفتار دقیقاً چه مشکلی را برای جاندار حل می‌کند.

منافع رفتاری در زندگی روزمرهٔ انسان

شاید فکر کنید این مفاهیم فقط مربوط به حیوانات است، اما انسان‌ها نیز به طور مداوم در حال به دست آوردن منافع رفتاری هستند، هرچند که این رفتارها پیچیده‌تر شده‌اند. وقتی شما برای امتحان درس می‌خوانید، در حال سرمایه‌گذاری روی منفعت آینده هستید. این رفتار (مطالعه) به شما کمک می‌کند تا نمرهٔ بهتری بگیرید، که می‌تواند به فرصت‌های شغلی بهتر (بقای اقتصادی) و در نهایت شرایط مطلوب‌تر برای تشکیل خانواده (تولیدمثل) منجر شود.

حتی رفتارهای ساده‌ای مانند دست شستن نیز یک منفعت رفتاری بزرگ دارد: جلوگیری از بیماری و افزایش شانس بقا. ورزش کردن، رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و همکاری با دیگران در یک پروژه، همگی نمونه‌هایی از رفتارهایی هستند که منافع مشخصی برای فرد به ارمغان می‌آورند.

محاسبهٔ هزینه و فایده در رفتارها

جانداران همیشه در حال سنجش هزینه‌ها و فواید یک رفتار هستند. این یک محاسبهٔ واقعی ریاضی نیست، بلکه فرآیندی است که طی نسل‌ها توسط انتخاب طبیعی شکل گرفته است. اگر فایدهٔ یک رفتار از هزینهٔ آن بیشتر باشد، آن رفتار ادامه پیدا می‌کند و در جمعیت باقی می‌ماند.

این محاسبه را می‌توان به صورت نمادین نشان داد: اگر $ B $ منفعت و $ C $ هزینه باشد، یک رفتار زمانی پایدار می‌ماند که: $ B - C > 0 $.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱ Behavioral Benefits
^۲ Natural Selection
^۳ Competitive Advantage
^۴ Adaptation
^۵ Bird-of-paradise
^۶ Camouflage