رویداد محتمل: وقتی چیزی بین "حتماً" و "هیچ وقت" قرار میگیرد
احتمال چیست و چگونه کار میکند؟
فرض کنید یک سکه دارید. وقتی آن را به هوا پرتاب میکنید، دو نتیجه ممکن است اتفاق بیفتد: یا رو میآید یا پشت. ما نمیتوانیم دقیقاً پیشبینی کنیم که در یک پرتاب خاص کدام طرف میآید، اما میدانیم که شانس آمدن هر کدام چقدر است. به این شانس، احتمال میگوییم. احتمال آمدن رو را میتوان اینطور نشان داد: $ \frac{1}{2} $ . این یعنی از بین دو نتیجه ممکن (رو و پشت)، یکی از آنها مورد نظر ماست (رو). این یک رویداد محتمل است.
دستهبندی رویدادهای مختلف از نظر احتمال
ما میتوانیم رویدادها را بر اساس احتمال وقوع آنها در گروههای مختلف قرار دهیم. جدول زیر برخی از این دستهها را نشان میدهد:
| نام دسته | مقدار احتمال | مثال ملموس |
|---|---|---|
| رویداد غیرممکن | 0 | اینکه فردا خورشید سبز رنگ شود |
| رویداد کماحتمال | نزدیک به 0 | برنده شدن در یک بلیط بختآزمایی بزرگ |
| رویداد محتمل | بین 0 و 1 | بارانی شدن هوا در یک روز پاییزی ابری |
| رویداد بسیار محتمل | نزدیک به 1 | اینکه بعد از شب، روز شود |
| رویداد قطعی | 1 | اینکه با نفس کشیدن، اکسیژن وارد ریههایمان شود |
احتمال در بازیها و تصمیمگیریهای ساده
مفهوم احتمال فقط در کتابهای درسی نیست، بلکه در بسیاری از بازیها و انتخابهای روزمره ما وجود دارد. وقتی با تاس بازی میکنید، احتمال آمدن عدد 6 چقدر است؟ یک تاس استاندارد 6 وجه دارد. پس احتمال آمدن هر عدد (مثلاً 6) برابر است با: $ \frac{1}{6} $ . این یک رویداد محتمل است. حتی وقتی میخواهید تصمیم بگیرید آیا چتر با خود ببرید یا نه، در واقع دارید احتمال باریدن باران را تخمین میزنید. اگر آسمان کاملاً ابری باشد، احتمال باران بیشتر از وقتی است که آسمان صاف است.
در بازی سنگ، کاغذ، قیچی نیز احتمال برنده شدن شما در یک دور، در شرایط عادی، برابر است با $ \frac{1}{3} $، زیرا سه انتخاب دارید و اگر حریف به صورت تصادفی بازی کند، شانس برابری برای هر نتیجه وجود خواهد داشت.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاورقی
۱رویداد محتمل (Probable Event): اتفاقی که شانس وقوع آن بین صفر و یک باشد.
۲احتمال (Probability): عددی بین صفر و یک که شانس رخ دادن یک رویداد را نشان میدهد.
۳شانس (Chance): امکان رخ دادن یک رویداد.
۴پیشبینی (Prediction): حدس زدن نتیجه یک رویداد قبل از وقوع آن.