گاما رو نصب کن!

{{ number }}
اعلان ها
اعلان جدیدی وجود ندارد!
کاربر جدید

جستجو

پربازدیدها: #{{ tag.title }}

میتونی لایو بذاری!

ذوزنقه: چهارضلعی که دو جفت ضلع موازی دارد.

بروزرسانی شده در: 23:45 1404/08/4 مشاهده: 7     دسته بندی: کپسول آموزشی

ذوزنقه: شکلی جالب با دو ضلع موازی

آشنایی با یکی از اشکال چهارضلعی در دنیای اطراف ما
این مقاله به شکل هندسی ذوزنقه می‌پردازد. شما با تعریف ساده‌ای از ذوزنقه، انواع مختلف آن، روش محاسبه محیط و مساحت، و مثال‌هایی از کاربرد این شکل در زندگی روزمره آشنا خواهید شد. کلمات کلیدی مهم این مبحث عبارت‌اند از: ذوزنقه، ضلع‌های موازی، محیط و مساحت.

ذوزنقه چیست؟

ذوزنقه یک شکل چهارضلعی است که فقط دو ضلع آن با هم موازی[1] هستند. به این دو ضلع موازی، قاعده‌های ذوزنقه می‌گوییم. دو ضلع دیگر، که لزوماً با هم موازی نیستند، ساق‌های ذوزنقه نام دارند. فاصله‌ی بین دو قاعده را نیز ارتفاع می‌نامند. درست مثل یک نردبان که دو طرف آن موازی است و پله‌هایش بین این دو طرف قرار گرفته‌اند.

فرمول محیط ذوزنقه: برای پیدا کردن محیط ذوزنقه، کافی است طول همه‌ی ضلع‌های آن را با هم جمع کنیم. $ P = a + b + c + d $

انواع مختلف ذوزنقه

ذوزنقه‌ها بسته به اندازه‌ی ساق‌ها و زاویه‌هایشان، انواع مختلفی دارند. در جدول زیر با سه نوع اصلی آن آشنا می‌شویم:

نوع ذوزنقه ویژگی‌ها مثال
ذوزنقه متساوی‌الساقین[2] دو ساق آن با هم برابر هستند. سقف‌های شیروانی برخی خانه‌ها
ذوزنقه قائم‌الزاویه[3] دو زاویه‌ی قائمه (90 درجه) دارد. کناره‌ی یک کتاب که به صورت کج برش خورده
ذوزنقه مختلف‌الاضلاع هیچ یک از ویژگی‌های بالا را ندارد. یک کاغذ که به شکل نامنظم تا شده

چگونه مساحت ذوزنقه را حساب کنیم؟

برای محاسبه‌ی مساحت ذوزنقه، یک فرمول جادویی وجود دارد. کافی است مجموع دو قاعده را در ارتفاع ضرب کرده و سپس حاصل را بر 2 تقسیم کنید.

فرمول مساحت ذوزنقه: $ A = \frac{(a + b) \times h}{2} $
در این فرمول:
  • A مساحت است.
  • a و b طول دو قاعده هستند.
  • h ارتفاع است.

مثال: فرض کنید یک زمین بازی به شکل ذوزنقه داریم. قاعده‌ی بزرگ آن 10 متر و قاعده‌ی کوچک آن 6 متر است. فاصله‌ی بین این دو قاعده (ارتفاع) نیز 4 متر می‌باشد. مساحت این زمین چقدر است؟
$ A = \frac{(10 + 6) \times 4}{2} = \frac{16 \times 4}{2} = \frac{64}{2} = 32 $
پس مساحت زمین 32 متر مربع است.

ذوزنقه در زندگی روزمره

شاید فکر کنید ذوزنقه یک شکل کاملاً درسی است، اما آن را همه‌جا می‌توانید ببینید! سطل زبالههایی که دهانه‌ی بالایی آنها از کف بزرگ‌تر است، یک ذوزنقه هستند. گوشه‌ی برخی میزها یا پل‌های عابرپیاده نیز اغلب به شکل ذوزنقه ساخته می‌شوند. حتی سری برخی آچارها هم ذوزنقه‌ای است تا در دست راحت‌تر بچرخد. دفعه‌ی بعد که اطرافتان را نگاه می‌کنید، به دنبال این شکل جالب بگردید!

سوالات رایج درباره ذوزنقه

آیا مربع یا مستطیل هم یک ذوزنقه است؟

بله! چون مربع و مستطیل هم دو ضلع موازی دارند (در واقع هر چهار ضلعشان دو به دو موازی هستند). پس می‌توان گفت هر مربع یا مستطیلی یک ذوزنقه‌ی خاص است.

فرق ذوزنقه با لوزی چیست؟

در لوزی، همه‌ی چهار ضلع با هم برابرند. اما در ذوزنقه فقط دو ضلع (یعنی دو قاعده) با هم موازی هستند و لزومی ندارد همه‌ی اضلاع برابر باشند.

چرا باید فرمول مساحت ذوزنقه را یاد بگیریم؟

یادگیری این فرمول به ما کمک می‌کند مساحت بسیاری از سطوحی را که در معماری، طراحی و حتی طبیعت می‌بینیم، محاسبه کنیم. مثلاً برای محاسبه‌ی مقدار رنگ مورد نیاز برای رنگ‌آمیزی یک دیوار ذوزنقه‌ای.

جمع‌بندی: ذوزنقه یک شکل چهارضلعی با دو ضلع موازی به نام قاعده است. این شکل انواع مختلفی مانند متساوی‌الساقین و قائم‌الزاویه دارد. ما می‌توانیم با استفاده از فرمول‌های ساده، محیط و مساحت آن را محاسبه کنیم. این شکل تنها در کتاب‌های درسی نیست، بلکه در بسیاری از وسایل و سازه‌های اطراف ما دیده می‌شود.

پاورقی

[1]موازی (Parallel): به خطوطی گفته می‌شود که در یک صفحه قرار دارند و هرگز یکدیگر را قطع نمی‌کنند.

[2]ذوزنقه متساوی‌الساقین (Isosceles Trapezoid): ذوزنقه‌ای که دو ساق (ضلع غیرموازی) آن با هم برابر باشند.

[3]ذوزنقه قائم‌الزاویه (Right Trapezoid): ذوزنقه‌ای که دو زاویه‌ی مجاور به یک قاعده در آن قائمه (۹۰ درجه) باشند.

ذوزنقه اشکال هندسی محیط و مساحت چهارضلعی هندسه