تقارن مرکزی: هم‌خوانی دو نیمه یک شکل نسبت به یک نقطه

تقارن مرکزی: دنیای شگفت‌انگیز هم‌خوانی نیمه‌ها

تقارن مرکزی چیست؟

تصور کنید یک نقطه‌ی دقیقاً در وسط یک شکل وجود دارد. اگر شکل را 180 درجه حول آن نقطه بچرخانیم و شکل کاملاً شبیه به قبل به نظر برسد، آن شکل تقارن مرکزی¹ دارد. به آن نقطه‌ی خاص، مرکز تقارن² می‌گوییم.

مثلاً، یک پروانه را در نظر بگیرید. اگر نقطه‌ای دقیقاً در مرکز بدنش باشد و پروانه را بچرخانیم، بال‌هایش درست روی هم قرار می‌گیرند. این یک مثال از تقارن مرکزی در طبیعت است.

انواع شکل‌های دارای تقارن مرکزی

همه‌ی شکل‌ها تقارن مرکزی ندارند. در جدول زیر، برخی از شکل‌های آشنا که این نوع تقارن را دارند، آورده شده است:

تقارن مرکزی در زندگی روزمره

شما هر روز با اشیایی سر و کار دارید که تقارن مرکزی دارند. وقتی با مداد روی کاغذ دایره می‌کشید، آن دایره تقارن مرکزی دارد. مرکز دایره، نقطه‌ی تقارن آن است. حتی بسیاری از گل‌ها، مانند گل آفتابگردان، اگر از مرکزشان نگاه کنید، تقارن مرکزی زیبایی دارند.

یک بازی ساده: یک قطعه کاغذ بردارید و روی آن یک شکل ستاره‌ای ساده بکشید که مرکز مشخصی دارد. سپس کاغذ را از مرکز ستاره سوزن ته‌گرد بزنید و کمی بچرخانید. اگر شکل بعد از چرخش شبیه قبل شد، شما یک شکل با تقارن مرکزی ساخته‌اید!

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

¹تقارن مرکزی (Central Symmetry): به نوعی از تقارن گفته می‌شود که در آن یک شکل نسبت به یک نقطه، متقارن است.

²مرکز تقارن (Center of Symmetry): نقطه‌ای است که اگر شکل حول آن 180 درجه بچرخد، بر خودش منطبق می‌شود.