تجوید یعنی چه؟
قوانین اصلی تجوید
تجوید مانند یک بازی با قوانین مشخص است. برای اینکه قرآن را به درستی و زیبا بخوانیم، باید این قوانین را رعایت کنیم. دو قانون بسیار مهم در تجوید، مد و غنه هستند.
مثلاً فکر کن میخواهی اسم دوستت "آرش" را صدا کنی. اگر به جای "آـــرش" (با کشیدن "آ")، فقط "آرش" (بدون کشش) بگویی، ممکن است او نشنود. در قرآن هم بعضی حروف باید کشیده شوند که به آن مد میگویند.
نام قانون | معنی ساده | مثال از زندگی |
---|---|---|
مد | کشیدن صدا | مثل وقتی که مادرت را از دور صدا میکنی: "ماااادر" |
غنه | صدا دادن از بینی | مثل وقتی که آهنگین میگویی "ممممم"، انگار که داری چیزی خوشمزه را مزه میکنی. |
ادغام | چسباندن دو حرف | مثل وقتی که به جای "برو آنجا"، سریع میگویی "بروانجا" |
چگونه تجوید را تمرین کنیم؟
یادگیری تجوید نیاز به تمرین دارد، درست مثل یادگیری دوچرخهسواری! یک راه خوب برای تمرین، گوش دادن به تلاوت قاریان مشهور و تکرار بعد از آنهاست. میتوانی از معلم قرآن یا پدر و مادرت کمک بگیری.
مثلاً برای تمرین غنه، میتوانی انگشتت را روی بینیات بگذاری و حرف "ن" یا "م" را بگویی. اگر حس کردی بینیات کمی میلرزد، یعنی درست انجامش دادهای!
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: ممکن است معنی کلمه عوض شود. مثلاً کلمه "قَلْب" (به معنای دل) اگر بدون قوانین خاصش تلفظ شود، ممکن است شبیه کلمهای دیگر شود و معنی تغییر کند.
پاسخ: خیر! مانند هر مهارت دیگری، با تمرین و تکرار آسان میشود. از قواعد ساده شروع کن و کمکم پیشرفت خواهی کرد.
پاسخ: زمانی که حوصله داری و محیط اطرافت آرام است، مثلاً قبل یا بعد از انجام تکالیف مدرسه.
پاورقی
1تجوید (Tajweed): در زبان عربی به معنای "زیبا کردن" یا "بهتر کردن" است. در اصطلاح، به قواعدی گفته میشود که برای صحیح خواندن حروف و کلمات قرآن کریم به کار میرود.
2مد (Madd): به معنای کشش در تلفظ حروف است. در تجوید، به کشیدن صدا به اندازه مشخص (معمولاً دو ضرب) در حروف خاصی گفته میشود.
3غنه (Ghunnah): به معنای "صدای غنّه" یا "خِش خِش" است. در تجوید، تلفظی است که با خروج صدا از بینی همراه باشد، مانند تلفظ حروف "ن" و "م" در شرایط خاص.
4skill: مهارت.