سجده‌های واجب در قرآن
سجدهٔ واجب چیست؟
فرض کن معلم تو در کلاس بگوید: "هر کس این جملهٔ خاص را دید، بلند شود و تعظیم کند." این کار، یک احترام ویژه است. در قرآن هم چهار آیه وجود دارد که وقتی آنها را می‌خوانیم یا می‌شنویم، باید بلافاصله سجده کنیم. این سجده، یک واجب شرعی است، یعنی اگر آن را انجام ندهیم، کار نادرستی کرده‌ایم.
مثال از زندگی: وقتی پرچم کشورمان را می‌بینیم، به نشانهٔ احترام می‌ایستیم. سجدهٔ واجب هم مانند ایستادن در برابر پرچم است، اما این بار در برابر کلام خداوند.
| نام سوره | شمارهٔ آیه | کلمهٔ کلیدی در آیه |
|---|---|---|
| سورهٔ فصلت | ۳۷ | سَجَدُوا |
| سورهٔ نجم | ۶۲ | اسْجُدُوا |
| سورهٔ علق | ۱۹ | اسْجُدْ |
| سورهٔ سجده | ۱۵ | یَسْجُدُونَ |
چگونه سجدهٔ واجب را انجام دهیم؟
انجام این سجده، قوانین ساده‌ای دارد. کافی است وقتی به آخر یکی از این آیات رسیدی، بلافاصله:
- به قبله (سمت کعبه) رو کنی.
- پیشانی‌ات را روی چیزی پاک مثل سجاده، چوب یا سنگ بگذاری.
- در ذهنت بگویی: "بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ، اللَّهُ أَكْبَرُ" یا فقط "الله‌اکبر".
این سجده، فقط یک بار انجام می‌شود و سوره‌ای مانند حمد یا توحید در آن خوانده نمی‌شود. بعد از سجده، می‌توانی دوباره ادامهٔ قرآن را بخوانی.
یک تجربهٔ واقعی از سجده
علی، یک دانش‌آموز کلاس دومی، تعریف می‌کرد: "یک روز با پدرم قرآن می‌خواندم. وقتی به آیهٔ سورهٔ علق رسیدیم، پدرم گفت: 'علی، الان باید سجده کنیم.' من هم پیشانی‌ام را روی فرش گذاشتم. احساس کردم خداوند خیلی به من نزدیک است. بعد از سجده، پدرم توضیح داد که این کار، مانند تشکر از خدا برای قرآن است."
این داستان نشان می‌دهد که سجدهٔ واجب، یک لحظهٔ ویژه برای صحبت با خداست.
سوالات مهم دربارهٔ سجدهٔ واجب
بله، حتی اگر از رادیو، تلویزیون یا تلفن بشنود، باید سجده را انجام دهد. این حکم، برای همه است، حتی کسانی که خودشان قرآن نمی‌خوانند.
بله، روش سجده برای همه یکسان است. تنها تفاوت در نمازهای روزانه است، اما سجدهٔ واجب قرآن، برای همه دقیقاً مانند هم انجام می‌شود.
هر وقت یادت افتاد، باید فوری سجده کنی. خداوند مهربان است و اگر آن را به خاطر فراموشی دیر انجام دهی، اشکالی ندارد.
پاورقی
۱سجدهٔ واجب (Obligatory Prostration): به سجده‌ای گفته می‌شود که به دلیل دستور مستقیم خداوند در آیات مشخص قرآن، انجام آن بر هر مسلمانی واجب است.
۲قبله (Qiblah): جهت کعhouse، خانهٔ خدا در مکه، که مسلمانان در زمان نماز و برخی عبادات به سوی آن می‌ایستند.