قارچ‌های تجزیه کننده چیستند؟

قارچ‌های تجزیه‌کننده: بازیافت‌چی‌های طبیعت

قارچ تجزیه‌کننده چیست و چه می‌کند؟

تصور کنید در یک جنگل قدم می‌زنید. یک کنده‌ی درخت پوسیده روی زمین می‌بینید. این کنده به مرور زمان در حال ناپدید شدن است! چه چیزی باعث این اتفاق می‌شود؟ پاسخ، قارچ‌های تجزیه‌کننده هستند. این قارچ‌ها مانند یک کارخانه‌ی بازیافت طبیعی عمل می‌کنند. آن‌ها مواد مرده‌ی گیاهی و جانوری مانند برگ‌های ریخته شده، شاخه‌های خشک و بدن حشرات مرده را تجزیه می‌کنند.

قارچ‌ها ریشه‌ی واقعی به معنای گیاهان ندارند. در عوض، آن‌ها شبکه‌ای از تارهای نازک و سفیدرنگ به نام ریسه^۵ دارند که درون ماده‌ی غذایی پخش می‌شوند. این ریسه‌ها آنزیم‌هایی ترشح می‌کنند که مواد سخت مانند چوب را به مولکول‌های کوچک‌تر و ساده‌تری تجزیه می‌کنند. سپس قارچ این مولکول‌های ساده را جذب کرده و از آن‌ها برای رشد خود استفاده می‌کند.

انواع مختلف قارچ های تجزیه کننده

همه‌ی قارچ‌های تجزیه‌کننده شبیه هم نیستند. آن‌ها در مواد خاصی تخصص دارند. در جدول زیر با برخی از معروف‌ترین انواع آن‌ها آشنا می‌شویم:

یک آزمایش کوچک: مشاهده قارچ در عمل

می‌توانید فعالیت قارچ‌ها را در خانه مشاهده کنید. یک تکه نان را کمی مرطوب کنید و آن را به مدت ۳ تا ۵ روز در یک کیسه‌ی پلاستیکی در بسته در جای گرمی قرار دهید. پس از چند روز، لکه‌های سبز، آبی یا سیاه روی نان ظاهر می‌شوند. این لکه‌ها در واقع کپک هستند که نوعی قارچ تجزیه‌کننده است و در حال تجزیه کردن نان برای تغذیه خودش می‌باشد.

اهمیت قارچ های تجزیه کننده در چرخه زندگی

اگر قارچ‌های تجزیه‌کننده نباشند، چه می‌شود؟ جهان ما با لایه‌ای ضخیم از برگ‌های مرده، شاخه‌های خشک و لاشه‌ی جانوران پوشیده می‌شد! مواد مغذی درون این اجساد مرده، هرگز به خاک بازنمی‌گشتند و گیاهان جدید نمی‌توانستند رشد کنند. بنابراین، این قارچ‌ها نقش بسیار مهمی در چرخه‌ی مواد غذایی دارند. آن‌ها مواد زائد را به هوموس^۶ تبدیل می‌کنند که بخشی از خاک است و به آن حاصلخیزی می‌بخشد.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱ قارچ‌های تجزیه‌کننده (Decomposer Fungi)
^۲ چرخه‌ی مواد غذایی (Nutrient Cycle)
^۳ ساپروفیت‌ها (Saprophytes)
^۴ خاک‌سازی (Soil Formation)
^۵ ریسه (Hyphae)
^۶ هوموس (Humus)
^۷ انگل (Parasite)
^۸ میکوریزا (Mycorrhiza)
^۹ کمپوست (Compost)