چرا دروغ می‌تواند اعتماد مردم را از بین ببرد؟

چرا دروغ اعتماد را می‌شکند؟

اعتماد چیست و چرا مهم است؟

اعتماد مانند یک نخ نامرئی است که مردم را به هم وصل می‌کند. وقتی به کسی اعتماد داریم، مطمئن هستیم که او راست می‌گوید و قول‌هایش را نگه می‌دارد. برای مثال، وقتی به دوستت اعتماد داری، مطمئنی که رازت را پیش خودش نگه می‌دارد. یا وقتی به معلمت اعتماد داری، مطمئنی که چیزهای درست را به تو یاد می‌دهد. اعتماد باعث می‌شود احساس امنیت کنیم و بتوانیم با دیگران کارهایمان را پیش ببریم.

در جدول زیر، برخی از چیزهایی که با اعتماد به دست می‌آوریم، آورده شده است:

دروغ چگونه اعتماد را خراب می‌کند؟

دروغ مانند این است که یک شیشهٔ تمیز و شفاف را بشکنی. وقتی شیشه می‌شکند، حتی اگر آن را بچسبانی، ترک‌هایش همیشه دیده می‌شود و دیگر مثل قبل شفاف نیست. دروغ هم همین طور است. وقتی کسی به تو دروغ می‌گوید، ممکن است بعداً بگوید «ببخشید، دیگر دروغ نمی‌گویم»، اما آن اعتماد اولیه دیگر کاملاً برنمی‌گردد. همیشه یک شک کوچک در دلت می‌ماند.

فرض کن با دوستت قرار گذاشته‌ای که فردا با هم فوتبال بازی کنید. اما او به تو دروغ می‌گوید و می‌رود با کس دیگری بازی کند. وقتی تو متوجه این دروغ می‌شوی، دفعهٔ بعد که او قولی می‌دهد، ناخودآگاه به این فکر می‌کنی که «آیا این بار راست می‌گوید؟» این همان ترک روی شیشهٔ اعتماد است.

مثال‌هایی از زندگی واقعی

بیا چند مثال از محیط اطرافمان بزنیم تا بهتر متوجه شویم:

مثال اول: تکالیف مدرسه
محمد به علی قول داده بود که تکالیف ریاضی‌اش را به او نشان دهد. اما محمد دروغ گفت و تکالیفش را انجام نداده بود. وقتی علی متوجه شد، دیگر دفعات بعد به قول محمد اعتماد نکرد و از کس دیگری کمک خواست. رابطهٔ دوستانه‌شان ضعیف شد.

مثال دوم: مغازه‌دار و مشتری
یک مغازه‌دار به مشتری می‌گوید این اسباب‌بازی باتری‌اش تا 2 روز کار می‌کند. اما باتری فقط 2 ساعت کار می‌کند. آن مشتری دیگر به آن مغازه‌دار اعتماد نمی‌کند و به مغازهٔ دیگری می‌رود. مغازه‌دار یک مشتری را برای همیشه از دست می‌دهد.

سوالات مهم درباره دروغ و اعتماد

پاورقی

¹ اعتماد (Trust): باور به صداقت و قابلیت اطمینان یک فرد یا چیز.
² rebuilding (بازسازی): ساختن دوباره چیزی که خراب شده است.