کاربردهای نشانه‌ٔ «و» در کلمات چگونه است؟

نشانه‌ی «و» و رازهای آن

صدای «او» مانند آموزگار

گاهی نشانه‌ی «و» صدای بلند «او» را می‌دهد. این صدا شبیه وقتی است که می‌خواهی بگویی «اوه، چه قشنگ!» است. این صدا بیشتر در وسط یا آخر کلمه می‌آید.

مثلاً وقتی با دوستت بازی می‌کنی و می‌گویی: «نقاشی‌ام را نو کردم»، این «نو» صدای «او» دارد. یا وقتی معلمت می‌گوید: «آواز بخوانید»، اینجا هم نشانه‌ی «و» صدای «او» می‌دهد.

صدای «وِ» مانند برویم

بعضی وقت‌ها نشانه‌ی «و» صدای کوتاه «وِ» دارد. این صدا شبیه وقتی است که با تعجب می‌گویی «وای!» اما آرام‌تر. این صدا معمولاً در ابتدای کلمه یا بعد از یک حرف دیگر می‌آید.

مثلاً وقتی مادرت می‌پرسد: «چه وقت برویم پارک؟»، این «برو» صدای «وِ» می‌دهد. یا وقتی می‌نویسی «نوشته‌ام»، اینجا هم همین صدا را می‌شناسی.

صدای «اُ» مانند خود

در برخی کلمات، نشانه‌ی «و» صدای «اُ» می‌دهد. این صدا شبیه وقتی است که چیزی را می‌بینی و می‌گویی «اوهوم». این صدا بیشتر در کلماتی دیده می‌شود که قدیمی‌تر هستند.

مثلاً وقتی به عروسکت اشاره می‌کنی و می‌گویی: «این خود عروسک من است»، این «خو» صدای «اُ» دارد. یا وقتی می‌خواهی بگویی «دوست دارم»، همین صدا را می‌شناسی.

نقش اتصالی بدون صدا

گاهی نشانه‌ی «و» هیچ صدایی نمی‌دهد و فقط برای اتصال دو کلمه به کار می‌رود. مثل وقتی که دو قطعه لوگو را به هم وصل می‌کنی تا یک شکل درست شود. این «و» را «واو عطف» هم می‌نامند¹.

مثلاً وقتی می‌گویی: «من دست و پای عروسکم را تکان دادم»، این «و» بین «دست» و «پا» قرار گرفته تا آن‌ها را به هم وصل کند و خودش صدایی ندارد.

یک بازی با نشانه‌ی «و»

حالا بیا با هم یک بازی کوچک بکنیم. به کلمه‌های زیر نگاه کن و ببین نشانه‌ی «و» در هر کدام چه صدایی دارد یا چه کاری انجام می‌دهد. این بازی به تو کمک می‌کند تا این نشانه را بهتر بشناسی.

• گل و گیاه: اینجا «و» هیچ صدایی ندارد و فقط دو کلمه را به هم وصل کرده است.
• خودکار: اینجا «و» صدای «اُ» می‌دهد.
• نوازش: اینجا «و» صدای «او» می‌دهد.
• روزنامه: اینجا «و» صدای «وِ» می‌دهد.

سوال‌های مهم

پاورقی

¹واو عطف: Conjunctive Vāv - به «و»یی گفته می‌شود که برای وصل کردن دو کلمه یا دو جمله به کار می‌رود و خودش تلفظ نمی‌شود.