مراقبت از ستون فقرات برای پیشگیری از آسیب و درد کمر
ستون فقرات شما: یک شاهکار مهندسی
ستون فقرات شما مانند یک زنجیر استخوانی محکم اما انعطافپذیر است که از ۳۳ مهره تشکیل شده است. این مهرهها مانند دانههای تسبیح روی هم قرار گرفتهاند و بین آنها بالشتکهای نرم و ارتجاعی به نام دیسکهای بینمهرهای قرار دارد که مانند کمکفنر، ضربات وارده به کمر را خنثی میکنند. کل این ساختار توسط عضلات و رباطهای قوی احاطه شده تا ثبات ایجاد کند.
ستون فقرات ما چهار قوس طبیعی دارد: گردن، پشت، کمر و لگن. این قوسها وزن بدن را توزیع کرده و به ما کمک میکنند تا به راحتی بایستیم، بنشینیم، بچرخیم و خم شویم. وقتی این قوسها به دلیل وضعیتهای بدنی غلط تغییر شکل دهند، فشار غیرطبیعی روی مهرهها و دیسکها وارد میشود و میتواند منجر به درد شود.
نحوه نشستن، ایستادن و خوابیدن صحیح
بیشتر ساعات روز ما به نشستن سپری میشود، بنابراین یادگیری نحوه صحیح نشستن بسیار حیاتی است.
نشستن پشت میز: پشت خود را صاف کنید و به پشتی صندلی تکیه دهید. کف پاهایتان باید کاملاً روی زمین باشد و زانوها همسطح یا کمی بالاتر از لگن قرار گیرند. صفحه نمایش رایانه باید در سطح چشمهای شما باشد تا مجبور به خم کردن گردن نشوید.
ایستادن: هنگام ایستادن، وزن خود را به طور مساوی روی هر دو پا تقسیم کنید. زانوها را قفل نکنید و شکم خود را کمی به داخل بکشید تا قوس طبیعی کمر شما حفظ شود. تصور کنید یک طناب از بالای سر شما را به سمت ceiling (سقف) میکشد.
خوابیدن: بهترین حالت خواب برای ستون فقرات، خوابیدن به پهلو با زانوهای خمیده است. میتوانید یک بالش کوچک بین زانوهای خود قرار دهید تا لگن و ستون فقرات در راستای بهتری قرار گیرند. اگر به پشت میخوابید، قرار دادن یک بالش زیر زانوها میتواند کمککننده باشد.
فعالیت | روش صحیح | روش غلط |
---|---|---|
بلند کردن جسم از زمین | خم کردن زانوها و نگه داشتن کمر صاف | خم شدن از کمر با زانوهای صاف |
نشستن | تکیه دادن به پشتی و قرار دادن کف پاها روی زمین | قوز کردن و نشستن روی لبه صندلی |
استفاده از تلفن همراه | بالا آوردن تلفن تا سطح چشم | خم کردن سر و گردن به سمت پایین |
نحوه صحیح حمل کولهپشتی و بلند کردن اجسام
کولهپشتیهای سنگین و نامناسب یکی از دلایل اصلی کمردرد در دانشآموزان است. وزن کولهپشتی نباید از 10% تا 15% وزن بدن شما بیشتر باشد. همیشه از هر دو بند آن استفاده کنید تا وزن به صورت متقارن روی شانهها و پشت شما توزیع شود. بندها باید طوری تنظیم شوند که کوله درست در گودی کمر شما قرار گیرد، نه اینکه آویزان باشد.
بلند کردن اجسام: این کار یک هنر است! هرگز از کمر خم نشوید. قانون طلایی را به خاطر بسپارید: "زانوها را خم کن، پشت را صاف نگه دار". برای بلند کردن یک کتاب از زمین، اول به آن نزدیک شوید، زانوهایتان را خم کنید، جسم را محکم بگیرید و سپس با استفاده از قدرت عضلات پاهایتان بایستید. جسم را نزدیک بدن خود نگه دارید.
تمرینات ساده و روزانه برای تقویت عضلات پشتیبان
عضلات قوی شکم و کمر، مانند یک کرست طبیعی از ستون فقرات شما محافظت میکنند. انجام روزانه چند تمرین ساده میتواند معجزه کند.
پل زدن: به پشت دراز بکشید، زانوها خم و کف پاها روی زمین باشد. به آرامی باسن خود را از زمین بلند کنید تا بدن شما از شانه تا زانوها در یک خط مستقیم قرار گیرد. چند ثانیه نگه دارید و سپس پایین بیاورید.
کرانچهای شکمی: مانند حرکت قبل دراز بکشید. دستها پشت گردن یا روی سینه. فقط سر و شانههای خود را از زمین بلند کنید و به سمت زانوها جمع شوید. توجه کنید که کمر شما از زمین جدا نشود.
کشش گربه-گاو: روی دستها و زانوها قرار بگیرید. در حالت "گاو" نفس بکشید و شکم خود را به سمت زمین پایین بیاورید و سر را بالا ببرید. در حالت "گربه" نفس خود را بیرون داده و کمر خود را مانند یک گربه خشمگین به سمت سقف گرد کنید و سر را پایین بیاورید.
یک داستان از زندگی واقعی: علی و درد کمر
علی، یک دانشآموز کلاس نهم، همیشه کولهپشتی بسیار سنگینی حمل میکرد و تمام کتابهایش را هر روز به مدرسه میبرد. او عادت داشت با تلفن همراهش ساعتها به صورت خمیده بازی کند و برای برداشتن مداد از زمین از کمرش خم میشد. پس از چند ماه، علی دچار درد مداوم در ناحیه کمر شد. پس از مراجعه به پزشک، متوجه شد که دلیل درد، فشار بر روی دیسکهای کمری به دلیل وضعیتهای بدنی غلط است. او با اجرای توصیههای این مقاله—سبکتر کردن کوله، اصلاح نحوه نشستن و انجام تمرینات تقویتی—طی چند هفته بهبودی قابل توجهی پیدا کرد و اکنون با انرژی بیشتری درس میخواند و ورزش میکند.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
کولهپشتی همیشه گزینه بهتری است. کیفهای دوشی وزن را فقط روی یک شانه وارد میکنند که باعث میشود بدن برای جبران این عدم تعادل، به یک طرف کج شود. این کجشدگی فشار نامتقارن و مضری به ستون فقرات وارد میکند و در طولانیمدت میتواند باعث انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) شود.
بله، خوابیدن روی شکم معمولاً بدترین حالت برای ستون فقرات است. زیرا باعث میشود گردن برای مدت طولانی به یک طرف بچرخد و فشار زیادی به کمر وارد شود. این حالت قوس طبیعی کمر را از بین برده و میتواند باعث درد در ناحیه گردن و کمر شود.
از یک میز مطالعه با ارتفاع مناسب استفاده کنید. کتاب را تا حد امکان به صورت عمودی و نزدیک به چشمهای خود قرار دهید (میتوانید از پایه کتاب استفاده کنید). هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک بار از جای خود بلند شوید، چند قدم راه بروید و کششهای سبک انجام دهید. این کار به عضلات شما استراحت داده و از خستگی و قوز کردن جلوگیری میکند.
پاورقی
1 Stability (پایداری): به معنای ثبات و تعادل است. در این متن منظور ثبات ساختار ستون فقرات با کمک عضلات است.
2 Ceiling (سقف): سقف اتاق.
3 Phone (تلفن): تلفن همراه.
4 Disk (دیسک): دیسکهای بینمهرهای (Intervertebral Discs) بالشتکهای ژلهای هستند که بین مهرههای ستون فقرات قرار گرفته و ضربهگیر هستند.