درهم ریختن نظم پیشین در حکومت منورالفکران غربزده در کشورهای اسلامی به چه بهانهای بود و در عمل چه وضعیتی پیدا کردند؟
نزدیک شدن به جایگاه کشورهای غربی ـ خصوصیت کشورهای پیرامونی و استعمارزده را پیدا کردند.
2 )
به رسمیت شناختن قومیتهای مختلف در متن امت واحد اسلامی ـ خصوصیات کشورهای اسلامی و استعمارزده را پیدا کردند.
3 )
حفظ هویت اسلامی ـ پذیرفتن هویتهایی که به اقتضای عملکرد استعماری جهان غرب برای آنها پدید آمده بود.
4 )
تشکیل قدرت واحد اسلامی و عزت جهان اسلام ـ با حمایت و دخالت کشورهای غربی حکومتهای سکولار را در جوامع خود تشکیل دادند.