تعداد نتایج : 6848
برهم کنش: تأثیر متقابل دو جسم یا سیستم
برهمکنش: جهان در گفتوگو نگاهی به تأثیر متقابل اجسام و سیستمها در طبیعت، زندگی روزمره و فناوری خلاصه: برهمکنش یا کنش متقابل[1]، مفهومی پایهای در علم است که به تأثیر دوسویهٔ دو یا چند جسم، ذره یا سیستم بر یکدیگر اشاره دارد. این مقاله به زبان ساده به بررسی اصول و انواع برهمکنشهای بنیادی در فیزیک،…
بردار مکان: بردار نشاندهنده موقعیت جسم نسبت به مبدأ
بردار مکان[1]: راهنمای تصویری موقعیتیابی برداری که دقیقاً به شما میگوید یک جسم «کجا»ست. خلاصه: بردار مکان[1] یک ابزار ریاضی قدرتمند و در عین حال ساده است که موقعیت دقیق یک نقطه یا جسم را در فضا نسبت به یک نقطهی مرجع ثابت به نام مبدأ[2] مشخص میکند. این مقاله به زبان ساده، از مفهوم اولیهی «آدرسدهی»…
هموگلوبین: درشتمولکولی در گلبول قرمز برای حمل اکسیژن
هموگلوبین: سوخترسان حیاتی بدن مولکولهای کوچک قرمز رنگ درون خون که وظیفهٔ حمل اکسیژن را بر عهده دارند. خلاصه: هموگلوبین1 یک پروتئین حیاتی و جزء اصلی گلبولهای قرمز خون است. کار اصلی آن، حمل اکسیژن از ریهها به همهٔ سلولهای بدن و بازگرداندن بخشی از گاز کربن دیاکسید به ریهها است. این مقاله به زبان…
کمنمک یا پُرنمک بودن رژیم غذایی: تأثیر مستقیم بر سلامت قلب و فشار خون
نمک: دوست یا دشمن قلب و فشار خون؟ یک بررسی ساده و گامبهگام درباره تأثیر میزان نمک مصرفی بر مهمترین عضو بدن: قلب خلاصه: این مقاله به زبان ساده توضیح میدهد که چرا مصرف زیاد نمک میتواند برای قلب و فشار خون مضر باشد و مصرف کم آن نیز مشکلات خاص خود را دارد. شما با مفاهیم اصلی مانند سدیم1، فشار خون2…
بردار براىند: بردار حاصل جمع بردارهای دیگر
بردار برآیند: نیروی حاصل از جمعها درک مفهوم جمع برداری و کاربرد آن در دنیای واقعی برای دانشآموزان خلاصه: بردار برآیند۱ مفهوم کلیدی در فیزیک و ریاضی است که نتیجهی جمع چندین بردار را نشان میدهد. این مقاله به زبان ساده، اصول پیدا کردن بردار برآیند با روشهای ترسیمی و محاسباتی، کاربردهای عملی آن در…
شناوری در آب شور: افزایش چگالی آب به دلیل حل شدن نمک
شناوری در آب شور: نیروی مرموز دریاها چرا راحتتر در دریای مرده شناور میشویم؟ راز این پدیده در نمکِ آب نهفته است. خلاصه: این مقاله به بررسی جالبترین خاصیت آب شور، یعنی شناوری1 بیشتر میپردازد. با حل شدن نمک در آب، چگالی2 آن افزایش مییابد و نیروی شناوری1 یا نیروی ارشمیدس3 قویتری به اجسام وارد میکند.…
برانگیختگی: انتقال الکترون به تراز انرژی بالاتر
برانگیختگی (Excitation): انتقال الکترون به تراز انرژی بالاتر نگاهی شگفتانگیز به رقص الکترونها و رمزگشایی از نور و رنگ در اطرافمان خلاصه: برانگیختگی1 یکی از مفاهیم بنیادی در شیمی و فیزیک است که طی آن یک الکترون انرژی جذب میکند و از تراز انرژی2 پایه خود به یک تراز بالاتر جهش میکند. این فرآیند کلید…
بحرانی: وضعیت مرزی برای وقوع پدیده
وضعیت مرزی: نقطهای که یک پدیده ناگهان تغییر میکند آستانه بحرانی که دگرگونی را رقم میزند. خلاصه: یک وضعیت مرزی1 یا بحرانی2 شرایطی است که یک سیستم یا پدیده در آستانه یک تغییر بزرگ یا ناگهانی قرار دارد. با عبور از یک مقدار مشخص (آستانه3)، رفتار سیستم به کلی دگرگون میشود. این مفهوم در موضوعات مختلفی…
افزایش نقطه جوش: افزودن نمک باعث افزایش نقطه جوش آب میشود.
افزایش نقطه جوش آب: چرا با افزودن نمک، آب دیرتر میجوشد؟ یک پدیده علمی ساده در آشپزخانه شما؛ از علم تا کاربردهای روزمره. خلاصه: آیا تا به حال دقت کردهاید وقتی برای پختن ماکارونی به آب، نمک اضافه میکنید، کمی بیشتر طول میکشد تا آب به جوش بیاید؟ این اتفاق تصادفی نیست. این مقاله به زبانی ساده توضیح میدهد…
محلول یونی رسانا: محلول یونها رسانای برق است.
محلولهای یونی: رسانای نامرئی جریان برق آیا تا به حال فکر کردهاید چرا آب دریا برق را از خود عبور میدهد اما آب خالص نه؟ پاسخ در دنیای کوچک یونها و محلولهای یونی نهفته است. خلاصه: محلول یونی به مخلوطی گفته میشود که ذرات باردار به نام یون در آن به صورت آزاد حرکت میکنند. این آزادی حرکت، کلید رسانایی…