تخمین: هنر حدس‌های هوشمندانه
تخمین چیست و چرا مهم است؟
تخمین به معنای تعیین مقدار تقریبی یک کمیت، بدون نیاز به اندازه‌گیری دقیق است. این مهارت به ما کمک می‌کند تا در زمان کوتاه، پاسخ‌های معقولی برای مسائل مختلف پیدا کنیم. برای مثال، وقتی می‌پرسیم «چند دانش‌آموز در سالن حضور دارند؟» شما با نگاه کردن به جمعیت، یک عدد تقریبی می‌گویید. این پاسخ، یک تخمین است.
در بسیاری از موقعیت‌های زندگی، ما به عدد دقیق نیاز نداریم و یک مقدار تقریبی برای تصمیم‌گیری کافی است. مثلاً برای خرید چند قلم کالا، لازم نیست قیمت هر کدام را تا آخرین ریال بدانیم؛ یک جمع‌بندی تقریبی از کل مبلغ کافی است.
انواع روش‌های تخمین
روش‌های مختلفی برای تخمین زدن وجود دارد که بسته به نوع مسئله و دقت مورد نیاز، از آن‌ها استفاده می‌شود. در جدول زیر، برخی از متداول‌ترین روش‌ها آورده شده است:
| نام روش | توضیح | مثال |
|---|---|---|
| گرد کردن | ساده‌سازی یک عدد به نزدیک‌ترین مضرب ده، صد یا هزار | ۴۷ → ۵۰ |
| تخمین با مقایسه | مقایسه یک کمیت ناشناخته با یک مرجع شناخته شده | تخمین طول یک میز با استفاده از قد خودتان |
| تخمین گروهی | تخمین تعداد کل با شمارش یک بخش و ضرب آن | شمارش تعداد صندلی‌ها در یک ردیف و ضرب در تعداد ردیف‌ها |
| برآورد فاصله | حدس زدن مسافت بین دو نقطه با استفاده از علائم دیداری | تخمین مسافت خانه تا مدرسه |
هنگام ضرب اعداد بزرگ، می‌توانید آن‌ها را گرد کنید و سپس ضرب کنید. به عنوان مثال، برای محاسبه $ ۴۷ \times ۲۲ $، می‌توان از $ ۵۰ \times ۲۰ = ۱۰۰۰ $ استفاده کرد. مقدار واقعی ۱۰۳۴ است که به تخمین ما نزدیک است.
تخمین در علوم و زندگی روزمره
تخمین فقط محدود به کلاس ریاضی نیست. در بسیاری از علوم و موقعیت‌های روزمره از آن استفاده می‌شود:
نجوم: اخترشناسان فاصله‌ی بین ستاره‌ها و کهکشان‌ها را تخمین می‌زنند. آن‌ها نمی‌توانند با متر این فواصل را اندازه بگیرند، بنابراین از روش‌های پیچیده‌ی محاسباتی و مقایسه‌ای استفاده می‌کنند.
ساختمان‌سازی: یک مهندس عمران قبل از شروع پروژه، مقدار تقریبی مصالح مورد نیاز مانند سیمان، آجر و فولاد را تخمین می‌زند تا بتواند بودجه‌بندی کند.
خریدهای روزانه: وقتی به بازار می‌روید و چندین کالا را در سبد خرید خود می‌گذارید، ذهن شما به طور ناخودآگاه قیمت کل را تخمین می‌زند تا مطمئن شوید پول کافی همراه دارید.
پخت و پز: در بسیاری از دستورهای غذایی، از عباراتی مانند «یک قاشق چای‌خوری نمک» یا «اندکی زردچوبه» استفاده می‌شود. این‌ها همگی نوعی تخمین هستند.
یک فعالیت عملی: تخمین در کلاس درس
یک فعالیت ساده برای درک بهتر تخمین: معلم یک ظرف پر از نخود یا لوبیا را به کلاس می‌آورد. از دانش‌آموزان می‌خواهد که تعداد آن‌ها را تخمین بزنند. هر دانش‌آموز می‌تواند از روش‌های مختلفی استفاده کند:
- شمردن تعداد حبوبات در یک قاشق غذاخوری و سپس تخمین تعداد قاشق‌های پر در ظرف.
- تخمین وزن کل و تقسیم آن بر وزن تقریبی یک دانه.
در پایان، حبوبات شمرده می‌شوند و تخمین‌ها با عدد واقعی مقایسه می‌شوند. این فعالیت به خوبی نشان می‌دهد که چگونه با روش‌های ساده می‌توان به یک پاسخ تقریبی قابل قبول رسید.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
پاورقی
۱تخمین (Estimate): به معنای برآورد یا تعیین مقدار تقریبی یک چیز.
۲حسابان (Calculus): شاخه‌ای از ریاضیات که به مطالعه تغییرات و محاسبه مقادیر می‌پردازد.
