نبض: ضربان منظم قلب که در اثر پمپاژ خون در سرخرگ‌ها ایجاد می‌شود.

نبض: نشانه‌ی حیات در مچ دست شما

نبض چگونه به وجود می‌آید؟

قلب شما مانند یک پمپ قدرتمند و خستگی‌ناپذیر کار می‌کند. با هر بار ضربان، این پمپ مقداری خون را به داخل لوله‌های مخصوصی به نام سرخرگ^۳ می‌فرستد. این خونِ در حال حرکت به دیواره‌ی سرخرگ‌ها فشار می‌آورد و باعث می‌شود آن‌ها برای لحظه‌ای منبسط شوند. همین انبساط و انقباض دیواره‌ی سرخرگ است که ما آن را به صورت نبض^۱ یا تپش احساس می‌کنیم. پس نبض، یک موج است که در اثر پمپاژ خون توسط قلب در سراسر سرخرگ‌ها حرکت می‌کند.

مکان‌های پیدا کردن نبض در بدن

شما می‌توانید نبض خود را در مکان‌هایی از بدن که سرخرگ از نزدیکی پوست عبور کرده است، احساس کنید. معروف‌ترین و راحت‌ترین مکان برای این کار، مچ دست است.

چگونه نبض خود را اندازه بگیریم؟

اندازه‌گیری نبض یک کار بسیار ساده و کاربردی است. برای این کار به یک ساعت دارای ثانیه‌شمار نیاز دارید.

1. نواز سه انگشت (اشاره، وسط و حلقه) خود را روی مچ دست دیگرتان، در سمت کف دست و زیر برجستگی شست قرار دهید.
2. انگشتان خود را به آرامی فشار دهید تا تپش را زیر انگشتان خود احساس کنید.
3. به ساعت نگاه کنید و تعداد ضربان‌هایی را که در مدت 30 ثانیه احساس می‌کنید، بشمارید.
4. عدد به دست آمده را ضرب در 2 کنید تا ضربان قلب^۲ شما در یک دقیقه به دست آید. ($\text{تعداد ضربان در ۳۰ ثانیه} \times 2 = \text{ضربان در دقیقه}$)

مثلاً اگر در 30 ثانیه، 35 بار نبض بزنید، ضربان قلب شما در یک دقیقه 70 بار است ($35 \times 2 = 70$).

نبض چه چیزهایی درباره سلامتی ما می‌گوید؟

پزشکان با بررسی سه ویژگی اصلی نبض، اطلاعات ارزشمندی درباره سلامتی قلب و عروق به دست می‌آورند:

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱نبض (Pulse): به موجی که در اثر انقباض قلب و جریان خون در دیواره‌ی سرخرگ‌ها ایجاد می‌شود، گفته می‌شود.

^۲ضربان قلب (Heart Rate): تعداد دفعاتی که قلب در یک دقیقه می‌تپد.

^۳سرخرگ (Artery): رگ‌های خونی که خون غنی از اکسیژن را از قلب به سایر قسمت‌های بدن می‌برند.

^۴سرخرگ رادیال (Radial Artery): سرخرگی که از کنار مچ دست عبور می‌کند و رایج‌ترین مکان برای اندازه‌گیری نبض است.

^۵سرخرگ کاروتید (Carotid Artery): سرخرگ بزرگی که در دو طرف گردن قرار دارد و خون را به مغز می‌رساند.