وسایل اندازهگیری: ابزارهای دقیق برای شناخت جهان اطراف
انواع اصلی وسایل اندازهگیری
وسایل اندازهگیری را میتوان بر اساس کمیتی که اندازه میگیرند، به دستههای اصلی تقسیم کرد. هر کدام از این ابزارها واحدهای مشخصی دارند که برای بیان مقدار اندازهگیری شده به کار میروند.
| کمیت | وسیله اندازهگیری | واحد | مثال کاربردی |
|---|---|---|---|
| طول | خطکش، متر نواری | سانتیمتر (cm)، متر (m) | اندازهگیری قد دانشآموز |
| جرم | ترازو | گرم (g)، کیلوگرم (kg) | سنجش وزن میوهها |
| زمان | ساعت، کرونومتر | ثانیه (s)، دقیقه (min) | اندازهگیری مدت زمان مسابقه |
| دما | دماسنج | درجه سانتیگراد (°C) | بررسی دمای بدن |
| حجم | استوانهی مدرج، پیمانه | میلیلیتر (mL)، لیتر (L) | پیمایش شیر برای شیرینیپزی |
دقت وسیله و اهمیت آن
دقت۱ به کوچکترین مقداری گفته میشود که یک وسیله میتواند اندازه بگیرد. برای مثال، یک خطکش مدرج معمولی ممکن است تا 1 میلیمتر دقت داشته باشد، در حالی که یک کولیس۲ میتواند تا 0.1 میلیمتر را اندازه بگیرد.
کاربرد وسایل اندازهگیری در زندگی روزمره
ما هر روز از وسایل اندازهگیری مختلفی استفاده میکنیم، اغلب بدون اینکه حتی متوجه باشیم. وقتی با متر نواری اندازه اتاق خود را میگیرید تا بدانید آیا یک میز جدید در آن جا میشود یا نه، در حال استفاده از وسیله اندازهگیری هستید. وقتی مادرتان با پیمانه، برنج و آب را برای پختن غذا اندازه میگیرد، یا وقتی پزشک با دماسنج دمای بدن شما را بررسی میکند، همه اینها نمونههایی از کاربرد این ابزارها در زندگی هستند.
یک مثال جالب دیگر، استفاده از ساعت برای تنظیم زمان مطالعه است. بسیاری از دانشآموزان برای مدیریت بهتر زمان، برای هر درس مدت زمان مشخصی در نظر میگیرند و با ساعت آن را کنترل میکنند. این کار به آنها کمک میکند تا برای همهی درسها به اندازه کافی وقت بگذارند.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاورقی
۱دقت (Accuracy): توانایی یک وسیله در نشان دادن مقدار واقعی یک کمیت.
۲کولیس (Caliper): وسیلهای برای اندازهگیری دقیق طول، قطر خارجی و داخلی اجسام کوچک.
۳خطای دید (Parallax Error): خطایی که هنگام نگاه کردن از زاویهای نامناسب به صفحهی نمایشگر یک وسیلهی اندازهگیری رخ میدهد.
۴جرم (Mass): مقدار ماده تشکیلدهنده یک جسم که بر حسب گرم یا کیلوگرم سنجیده میشود.
۵وزن (Weight): نیروی جاذبهای که زمین به جرم یک جسم وارد میکند و بر حسب نیوتن سنجیده میشود.
