متغیر: نمادی که به‌جای عددی نامعلوم در عبارت به کار می‌رود.

متغیر: جعبه جادویی ریاضی

متغیر چیست و چه شکلی است؟

یک متغیر، معمولاً یک حرف لاتین مانند $x$ یا $y$ است که به جای یک عدد که مقدارش را نمی‌دانیم، قرار می‌گیرد. فکر کنید یک جعبه‌ی رازآلود دارید که داخل آن یک عدد پنهان شده است. شما نمی‌دانید آن عدد چیست، بنابراین یک نام، مثلاً $x$، روی جعبه می‌گذارید. این جعبه، همان متغیر است.

برای مثال، اگر ندانید امروز چند بار موبایلتان را چک کرده‌اید، می‌توانید بگویید: «من امروز $n$ بار موبایلم را چک کردم.» در اینجا، $n$ یک متغیر است که نشان‌دهنده‌ی تعداد دفعاتی است که شما هنوز آن را نمی‌دانید.

انواع متغیرها و کاربردشان

متغیرها را می‌توان بر اساس نقشی که در یک مسئله دارند، دسته‌بندی کرد. جدول زیر برخی از متداول‌ترین انواع آن‌ها را نشان می‌دهد.

چگونه با متغیرها مسئله بسازیم و حل کنیم؟

بیایید یک مسئله‌ی ساده از زندگی را با متغیر مدل کنیم. فرض کنید با دوستانتان به یک کافه رفته‌اید. هر نفر یک نوشابه می‌خورد. شما می‌دانید قیمت هر نوشابه ۵۰۰۰ تومان است، اما تعداد دوستانتان ($f$) را دقیقاً به خاطر نمی‌آورید. کل پولی که باید بپردازید چقدر است؟

می‌توانیم این وضعیت را به صورت یک عبارت جبری^۵ بنویسیم:

$ \text{کل هزینه} = 5000 \times f $

حالا اگر به یاد بیاورید که ۶ دوست داشتید، می‌توانید به جای $f$، عدد ۶ را قرار دهید: $5000 \times 6 = 30000$. بنابراین کل هزینه ۳۰۰۰۰ تومان می‌شود. به این کار، «حل کردن متغیر» یا «پیدا کردن جواب» می‌گویند.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱متغیر (Variable): نمادی (معمولاً یک حرف) که به جای یک عدد نامعلوم یا یک کمیت که می‌تواند تغییر کند، استفاده می‌شود.

^۲متغیر مستقل (Independent Variable): متغیری که در یک رابطه، مقدارش را ما انتخاب یا کنترل می‌کنیم.

^۳متغیر وابسته (Dependent Variable): متغیری که مقدارش به متغیر مستقل بستگی دارد و با تغییر آن، تغییر می‌کند.

^۴متغیر ثابت (Constant Variable): یک مقدار ثابت که در طول یک مسئله تغییر نمی‌کند، اما برای سادگی با یک حرف نشان داده می‌شود.

^۵عبارت جبری (Algebraic Expression): ترکیبی از اعداد، متغیرها و عملگرهای ریاضی (مانند +، -، ×، ÷).