برج مراقبت: مرکز فرماندهی پروازها
قلب تپنده فرودگاه که پروازها را ایمن و منظم می‌کند
برج مراقبت1 مانند یک کلاس درس بزرگ است که در آن کنترلرهای پرواز2 به عنوان معلمان دقیق، تمام حرکت‌های هواپیماها در زمین فرودگاه و آسمان اطراف آن را زیر نظر دارند. این مرکز با استفاده از رادار3 و ارتباط رادیویی، به خلبانان4 دستور می‌دهد تا از برخورد هواپیماها جلوگیری شود و هر پرواز مانند یک مسابقه‌ی دو هماهنگ و منظم انجام شود.
وظایف اصلی برج مراقبت چیست؟
کنترلرهای برج مراقبت سه کار بسیار مهم را انجام می‌دهند:
| مرحله |
وظیفه |
مثال |
|
1
|
کنترل حرکت روی زمین |
مانند مامور راهنمایی که به ماشین‌ها اجازه‌ی حرکت می‌دهد |
|
2
|
کنترل برخاستن و فرود آمدن |
مانند معلم ورزش که زمان شروع و پایان مسابقه را اعلام می‌کند |
|
3
|
کنترل هواپیما در آسمان نزدیک |
مانند ناظم مدرسه که حیاط را نظارت می‌کند |
ابزارهای کارکنان برج مراقبت
کنترلرهای پرواز از ابزارهای خاصی استفاده می‌کنند که هرکدام کاربرد ویژه‌ای دارد:
رادار: این وسیله مانند چشمی جادویی است که می‌تواند هواپیماها را در آسمان ببیند، حتی وقتی که با چشم دیده نمی‌شوند. رادار با ارسال موج‌های رادیویی و دریافت بازتاب آن‌ها، موقعیت دقیق هواپیما را مشخص می‌کند.
| نام وسیله |
کاربرد |
شباهت به وسایل آشنا |
| بیسیم |
صحبت کردن با خلبان |
مانند واکی‌تاکی‌های اسباب‌بازی |
| پرده‌ی نمایش بزرگ |
دیدن همه‌ی هواپیماها |
مانند صفحه‌ی نمایش بازی کامپیوتری |
| دوربین |
مشاهده‌ی باند و زمین فرودگاه |
مانند دوربین‌های مداربسته |
برج مراقبت چگونه با خلبان هماهنگ می‌شود؟
هماهنگی بین کنترلر و خلبان مانند یک مکالمه‌ی دقیق و منظم است. کنترلر دستورات را به آرامی و واضح بیان می‌کند و خلبان باید دقیقاً همان را تکرار کند تا مطمئن شوند هر دو یک چیز را فهمیده‌اند.
مثال محاسبه: اگر یک هواپیما با سرعت 600 کیلومتر در ساعت پرواز کند و 300 کیلومتر تا فرودگاه فاصله داشته باشد، کنترلر می‌داند که زمان رسیدن هواپیما 30 دقیقه خواهد بود. این محاسبه با فرمول ساده‌ی
$ \text{زمان} = \frac{\text{مسافت}}{\text{سرعت}} $
انجام می‌شود.
یک روز زندگی در برج مراقبت
تصور کنید شما یک کنترلر پرواز هستید. صبح زود که به برج می‌روید، باید وضعیت آب و هوا را بررسی کنید. سپس با خلبان‌هایی که می‌خواهند پرواز کنند صحبت می‌کنید. به آن‌ها اجازه می‌دهید که موتورهای هواپیما را روشن کنند، روی زمین حرکت کنند و در نهایت از باند پرواز بلند شوند. شما مانند یک رهبر ارکستر هستید که به هر نوازنده (هواپیما) زمان دقیق ورود و خروج را اعلام می‌کند.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
آیا کنترلر پرواز همان خلبان است؟
خیر، کنترلر پرواز روی زمین در برج مراقبت کار می‌کند و خلبان در هواپیما است. کنترلر دستورات لازم را به خلبان می‌دهد و خلبان آن‌ها را اجرا می‌کند.
اگر ارتباط رادیویی قطع شود چه اتفاقی می‌افتد؟
در این حالت، پروتکل‌های ایمنی مشخصی وجود دارد. خلبانان می‌دانند که باید ارتفاع و مسیر خود را حفظ کنند و سعی کنند با برج دیگر یا از طریق سیستم‌های پشتیبان ارتباط برقرار کنند.
چرا کنترلرهای پرواز همیشه جدی و متمرکز هستند؟
چون مسئولیت جان صدها مسافر در هر هواپیما را بر عهده دارند. کوچکترین اشتباه می‌تواند باعث حادثه شود، بنابراین باید کاملاً دقیق و هوشیار باشند.
جمع‌بندی: برج مراقبت مرکز کنترل و نظارت بر تمام حرکت‌های هواپیماها در فرودگاه و آسمان اطراف آن است. کنترلرهای پرواز در این برج، با استفاده از رادار و ارتباط رادیویی، با خلبانان هماهنگی می‌کنند تا پروازها به صورت ایمن و منظم انجام شوند. این سیستم مانند یک مغز متفکر عمل می‌کند که تمام اجزای فرودگاه را هماهنگ می‌کند.
پاورقی
1 برج مراقبت (Control Tower) - ساختمان بلندی در فرودگاه که کنترلرهای پرواز از آنجا بر ترافیک هوایی نظارت می‌کنند.
2 کنترلر پرواز (Air Traffic Controller) - شخصی که حرکت هواپیماها روی زمین و در آسمان را هدایت و نظارت می‌کند.
3 رادار (Radar) - وسیله‌ای که با ارسال امواج رادیویی، موقعیت و فاصله‌ی هواپیماها را مشخص می‌کند.
4 خلبان (Pilot) - فردی که هواپیما را هدایت می‌کند.
کنترل پرواز
برج مراقبت
خلبان
فرودگاه
رادار
