کمآبی: وقتی آب شیرین کم میآورد
آب شیرین چیست و چرا با ارزش است؟
همهی ما میدانیم که برای نوشیدن، شستوشو و کشاورزی به آب نیاز داریم. اما آیا همهی آبهای کرهی زمین قابل استفاده هستند؟ خیر. بیشتر آبهای زمین شور هستند و فقط 3 درصد از کل آبهای جهان، آب شیرین1 است. این آب شیرین همان آبی است که از شیر آب خانهها خارج میشود و برای زندگی ما ضروری است.
فکر کنید یک بطری یک لیتری آب دارید. اگر این بطری نشاندهندهی کل آبهای زمین باشد، فقط یک قاشق چایخوری از آن آب شیرین و قابل استفاده برای ما خواهد بود! این مثال نشان میدهد که چرا باید از این منبع با دقت استفاده کنیم.
دلایل اصلی کمآبی در کشور ما
چرا در کشور ما گاهی با کمبود آب روبرو میشویم؟ چند دلیل اصلی وجود دارد:
اول، بارش کم باران و برف. وقتی باران کم ببارد، رودخانهها و سدها پر آب نمیشوند. دوم، مصرف زیاد آب توسط ما. مثلاً اگر هنگام مسواک زدن شیر آب باز بماند، مقدار زیادی آب هدر میرود. سوم، افزایش جمعیت که نیاز به آب را بیشتر میکند.
یک مثال ساده: اگر در یک روز گرم تابستان، همهی همسایهها همزمان شروع به آبپاشی حیاط خود کنند، فشار آب در لولهها کم میشود و ممکن است آب به طبقات بالاتر نرسد. این یک نمونهی کوچک از کمآبی است.
| فعالیت | مصرف آب تقریبی (لیتر) | وضعیت |
|---|---|---|
| دوش گرفتن به مدت ۵ دقیقه | 75 | هشدار |
| آبیاری یک گلدان کوچک | 0.5 | کم |
| شستن ظرف با شیر باز | 30 | هشدار |
چگونه در مصرف آب صرفهجویی کنیم؟
صرفهجویی در آب کار سختی نیست. کافی است به رفتارهای روزمرهی خود دقت کنیم. مثلاً:
• هنگام مسواک زدن شیر آب را ببندیم.
• به جای حمام طولانی، دوش بگیریم.
• اگر شیر آب چکه میکند، آن را تعمیر کنیم. یک شیر چکهرو در روز میتواند 20 لیتر آب را هدر دهد!
• برای آبیاری گلدانها از آبهای بازیافتی (مثل آب شستوشوی میوهها) استفاده کنیم.
این کارها مانند پسانداز پول در بانک است. هر قطره آب که ذخیره کنیم، برای روزهای کمآبی پسانداز کردهایم.
اشتباهات رایج و پرسشهای مهم
پاسخ: بله، اگر بیشتر از مقداری که باران جایگزین میکند، از آنها برداشت کنیم، مانند یک حساب بانکی که بیش از اندازه از آن پول برداریم، خالی میشوند.
پاسخ: بله، ایران در منطقهای خشک قرار دارد و میانگین بارش در آن کمتر از میانگین جهانی است. بنابراین باید در مصرف آب خیلی دقت کنیم.
پاسخ: بله، کشاورزی بیشترین مصرف آب را دارد. استفاده از روشهای جدید آبیاری مانند قطرهای میتواند به صرفهجویی زیادی کمک کند.
پاورقی
1آب شیرین (Freshwater): آبی که نمک بسیار کمی دارد و برای نوشیدن و کشاورزی مناسب است. معادل انگلیسی: Fresh Water.