یاخته چیست؟

یاخته (سلول) چیست؟

یاخته؛ آجر ساختمان بدن

همهٔ موجودات زنده، از یک درخت بلند تا یک ماهی کوچک، از واحدهای بسیار ریزی به نام یاخته ساخته شده‌اند. یاخته مانند آجرهای یک ساختمان است. همان‌طور که یک خانه از کنار هم قرار گرفتن آجرها ساخته می‌شود، بدن موجودات زنده نیز از میلیون‌ها یاخته تشکیل شده است. برخی موجودات فقط یک یاخته دارند، مانند آمیب^۳، و برخی دیگر مانند انسان، از تریلیون‌ها یاخته ساخته شده‌اند.

اجزای مختلف یک یاخته و کار آن‌ها

یک یاختهٔ جانوری معمولی مانند یک کارخانهٔ کوچک است که هر بخش آن وظیفهٔ خاصی دارد. در ادامه با مهم‌ترین بخش‌های یک یاخته آشنا می‌شویم.

یاخته‌های گیاهی چگونه هستند؟

یاخته‌های گیاهی چند تفاوت مهم با یاخته‌های جانوری دارند که به گیاهان کمک می‌کند ثابت بایستند و غذاسازی کنند.

• دیوارهٔ یاخته‌ای^۱۰: یک لایهٔ سفت و سخت در خارج از پوستهٔ یاخته که به گیاه استحکام می‌دهد. این دیواره از سلولز^۱۱ ساخته شده است.
• کلروپلاست^۱۲: اندامکی سبز رنگ که فتوسنتز^۱۳ را انجام می‌دهد. در این فرآیند، گیاه با استفاده از نور خورشید، آب و دی‌اکسید کربن، غذای خود را می‌سازد.
• واکوئل^۱۴ مرکزی: یک کیسهٔ بزرگ که آب، مواد غذایی و مواد زائد را ذخیره می‌کند. این واکوئل در گیاهان بسیار بزرگ‌تر از جانوران است.

یاخته‌ها در زندگی روزمره ما

ما هر روزه نتایج کار یاخته‌ها را می‌بینیم و از آن‌ها استفاده می‌کنیم. وقتی یک زخم بهبود پیدا می‌کند، این یاخته‌های پوست شما هستند که به سرعت تقسیم می‌شوند و پوست جدید می‌سازند. وقتی نان را برش می‌زنید، در واقع دیوارهٔ یاخته‌های گندم که از سلولز ساخته شده را پاره می‌کنید. حتی زمانی که عضلات خود را حرکت می‌دهید، یاخته‌های عضلانی شما با سوزاندن قند (که از غذا به دست آورده‌اید) در میتوکندری، انرژی لازم را تولید می‌کنند.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

^۱ Cell
^۲ Organelle
^۳ Amoeba
^۴ Eukaryotic Cell
^۵ Prokaryotic Cell
^۶ Cell Membrane
^۷ Cytoplasm
^۸ Mitochondrion
^۹ Cellular Respiration
^۱۰ Cell Wall
^۱۱ Cellulose
^۱۲ Chloroplast
^۱۳ Photosynthesis
^۱۴ Vacuole
^۱۵ Microscope
^۱۶ Cell Division