نشانه‌های اَ، اِ و اُ چیستند؟
راهنمای ساده برای دانش‌آموزان عزیز
در این مقاله یاد می‌گیریم که نشانه‌های زبر۱ (اَ)، زیر۲ (اِ) و پیش۳ (اُ) چه صدایی دارند، چگونه نوشته می‌شوند و چطور می‌توانیم آن‌ها را درست تلفظ کنیم. این نشانه‌ها مثل راهنمای خواندن کلمات فارسی هستند.
صدای هر نشانه چیست؟
این نشانه‌ها روی حرف «الف» می‌نشینند تا به ما بگویند چطور آن را بخوانیم. مثل وقتی که روی یک نت موسیقی علامتی می‌گذارند.
| نام نشانه | شکل نوشتاری | صدای آن | مثال |
|---|---|---|---|
| زبر (Fath) | ــَـ | اَ | سَـبَـز (مثل رنگ گیاه) |
| زیر (Kasr) | ــِـ | اِ | کِـتَـاب (مثل وسیلهٔ درس خواندن) |
| پیش (Zamm) | ــُـ | اُ | گُـل (مثل گلِ قشنگ) |
چگونه این صداها را درست ادا کنیم؟
برای تلفظ درست، به دهان خود توجه کنید. وقتی می‌گویید اَ (مثل آفتاب)، دهان شما باز می‌شود. وقتی می‌گویید اِ (مثل درخت)، دهان کمی جمع می‌شود. و وقتی می‌گویید اُ (مثل کلاه)، لب‌های شما گرد می‌شود، انگار می‌خواهید سوت بزنید.
یک بازی جالب: روبروی آینه بایستید و کلمات «آفتاب» (اَ)، «درخت» (اِ) و «کلاه» (اُ) را آرام بگویید. حرکت لب‌ها و دهان خود را ببینید. این بازی به شما کمک می‌کند تفاوت صداها را بهتر بفهمید.
اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم
سؤال: اگر این نشانه‌ها را روی حرف «الف» نگذاریم چه می‌شود؟
پاسخ: ممکن است معنی کلمه عوض شود. مثلاً «سِـبُز» (برای رنگ) اگر بدون نشانه خوانده شود، شاید «سبز» خوانده نشود و ما منظور را نفهمیم.
پاسخ: ممکن است معنی کلمه عوض شود. مثلاً «سِـبُز» (برای رنگ) اگر بدون نشانه خوانده شود، شاید «سبز» خوانده نشود و ما منظور را نفهمیم.
سؤال: آیا این نشانه‌ها فقط روی حرف «الف» می‌آیند؟
پاسخ: خیر، آن‌ها روی بسیاری از حرف‌های دیگر هم می‌آیند، مثل «بَ»، «بِ»، «بُ». اما صدای اصلی آن‌ها را تغییر نمی‌دهند، فقط به ما کمک می‌کنند حرف را درست بخوانیم.
پاسخ: خیر، آن‌ها روی بسیاری از حرف‌های دیگر هم می‌آیند، مثل «بَ»، «بِ»، «بُ». اما صدای اصلی آن‌ها را تغییر نمی‌دهند، فقط به ما کمک می‌کنند حرف را درست بخوانیم.
جمع‌بندی: نشانه‌های زبر (اَ)، زیر (اِ) و پیش (اُ) مثل چراغ راهنما برای خواندن فارسی هستند. آن‌ها را با دقت یاد بگیرید تا بتوانید کلمات را درست و روان بخوانید.
پاورقی
۱زبر (Fath): در زبان عربی به معنای گشودن است و در فارسی به نشانهٔ «اَ» گفته می‌شود.
۲زیر (Kasr): در زبان عربی به معنای شکستن است و در فارسی به نشانهٔ «اِ» گفته می‌شود.
۳پیش (Zamm): در زبان عربی به معنای جمع کردن است و در فارسی به نشانهٔ «اُ» گفته می‌شود.
نشانه های فارسی
آموزش خواندن
صدای حروف
زبر زیر پیش
کلاس اول دبستان