نام و شکل علامت: نقطه (.)
وظیفه : درنگ کامل
موارد کاربرد:
یک . در پایان جمله هاى کامل خبرى یا انشایى.
دو . پس از پایان یافتن پی نوشت هاى ارجاعى یا تفصیلى.
سه . پس از نشانه هاى اختصارى.مثال:دکتر.ر
چهار . پس از شماره ردیف رقمى یا حرفى.مثال:1.
نکته: در میان جمله هاى مرکّب، هرگز نباید نقطه را به عنوان نشانه مکث کامل نهاد.
نام و شکل علامت: بند، ویرگول، کاما(،)
وظیفه: درنگ کوتاه
موارد کاربرد:
یک. میان جمله هاى پایه و پیرو.
دو. قبل و بعد از بدل، اگر بدل در میان جمله باشد.
سه. بین همه واحدهاى هم اِسناد:
چهار. براى ساده سازى فهم جمله.
پنج. بین بخش هاى مختلفِ نشانى اشخاص و اماکن; و میان اجزاى پس از نام مأخذ در نشانى مآخذ:
شش. بعد از فعل وصفى.
نام و شکل علامت: نقطه بند، نقطه ویرگول، (;)
وظیفه : درنگ متوسّط
موارد کاربرد:
یک . جدا کردن بخش هاى مستقلّ یک جمله طولانى.
دو . پس از مناداى ادامه دار:
نام و شکل علامت: دو نقطه، نشان تفسیر(:)
وظیفه : توضیح و تفسیر
موارد کاربرد:
یک . قبل از نقل قول مستقیم:
دو. میان نام نویسنده و مأخذ در پی نوشت ارجاعى.
سه. میان کلمه و معنى آن در پانوشت.
نام و شکل علامت: نشانه پرسش، پرسش نما (؟)
وظیفه : پرسش
موارد کاربرد:
یک . در پایان جمله هاى پرسشى.
دو . براى نشان دادن تردید:
نام و شکل علامت: نشان عاطفه، علامت خطاب، نشانه تعجّب (!)
وظیفه : نمایاندن عاطفه
موارد کاربرد:
یک . در پایان جمله هاى عاطفى براى نمایاندن عواطفى مثل دعا، نفرین، آرزو، تحسین، تعجّب، و تأسّف.
دو . پس از منادا، هنگامى که ندا در همان جا پایان پذیرد:
نام و شکل علامت: دو کمان، پرانتز، کمانک ( )
وظیفه : توضیح
موارد کاربرد:
یک . بیان سال ولادت و وفات:
دو . آوردن معادل یک کلمه یا اصطلاح در درون متن.
سه . نشان دادن طرز تلفّظ کلمه و آوانگارى، به ویژه در کتب لغت:
نام و شکل علامت: قلاّب، دو قلاّب، کروشه []
وظیفه : افزایش
موارد کاربرد:
یک . افزایش کلمه یا عبارتى به متن اصلى:
دو . ذکر دستورهاى اجرایى در فیلمنامه یا نمایشنامه:
نام و شکل علامت: خط فاصله، نیمخط، پیوست نما،خط تیره شکل : ــ
وظیفه : پیوند
موارد کاربرد:
یک . قبل و بعد از جمله معترضه.
دو. پیش از نقل قول مستقیم در مکالمه یا داستان.
سه. جدا کردن ارقام از یکدیگر.
نام و شکل علامت: سه نقطه، نشانه تعلیق (...)
وظیفه : تعلیق
موارد کاربرد:
یک . به جاى یک یا چند کلمه حذف شده.
نکته: اگر این علامت در پایان جمله باشد، نقطه اصلى آخر جمله نباید فراموش شود.
دو . به جاى بخش هایى از متن در خلاصه نویسى.
سه . نشان دادن مکث در نمایشنامه، فیلنامه، و داستان.
نام و شکل علامت : نقل قول (گيومه) (« »)
وظیفه : خبر رسانی و هشدار و رد مسئولیت
کاربرد :
یک. براي ذكر نقل قول:
دو. هنگامي كه كلمه‌اي نامتعارف يا كم كاربرد باشد
سه. هنگامي كه نويسنده بخواهد مسئوليت كاربرد لفظي را نپذيرد:
چهار. هنگامي كه احتمال خط واژه‌اي بيگانه با يكي از الفاظ فارسي وجود داشته باشد:
پنج. هنگامي كه با زبان فارسي درباره الفاظ زبان فارسي بحث شود:
نام و شکل علامت : تكرار ، ایضا (//)
وظیفه : تکرار
کاربرد:
چنانچه كلمات مشابهي در چند سطر تكرار شده باشد، در سطرهاي زيرين به جاي نوشتن آنها از علامت تكرار استفاده مي‌شود.
نام و شکل علامت : ستاره *
وظیفه : توجه
ستاره سه كاربرد دارد:
یک. علامت ارجاع دادن به زيرنويس است.
دو. زبانشناسان آن را در بالاي جمله‌هايي مي‌گذارند كه از نظر دستوري صحيح نيست:
سه. در زبانشناسي تاريخي در بالاي كلمات بازسازي شده مي‌آيد. يعني كلماتي كه محقق آن را به قياس با محتوا يا صورت متن و كلمات ديگر ساخته است و صورتي مفروض است.
نام و شکل علامت: پيكان (فلش) (←)
وظیفه : هدایت
کاربرد :
يك كاربرد پيكان براي ارجاع دادن در فرهنگها است:
كاربرد ديگر اين علامت هنگامي است كه بخواهند ترتيب به دست آمدن نتيجه‌اي را نشان دهند:
علی بن نصراله 
