دانش آموزان در مسابقه‌ی «چه کسی می‌تواند با فوت کردن بادکنک بزرگ‌تری درست کند؟» شرکت کردند. آنها با فوت کردن، بادکنک‌هایی در اندازه‌های گوناگون درست کردند.

چرا برخی از بادکنک‌ها بزرگ‌تر و برخی کوچک‌تر شدند؟

برای پاسخ دادن به این پرسش، فعّالیت زیر را انجام دهید.

شُش‌ها مقداری هوا را در خود جای می‌دهند. هر چه شُش بزرگ‌تر باشد، هوای بیشتری را در خود جای می‌دهد.

تنفّس

وقتی نفس می‌کشیم، هوا از راه بینی یا دهان وارد لوله‌ی نای می‌شود. هوا از نای به شاخه‌های باریک‌تر آن می‌رود و سپس وارد دو شُش ما می‌شود؛ به این عمل، دم می‌گویند.

وقتی هوا را از بینی یا دهان خارج می‌کنیم، هوا از همان مسیر بر می‌گردد؛ به این عمل بازدم می‌گویند.

انتقال مواد در بدن

خون در سراسر بدن در لوله‌هایی به نام رگ جریان دارد. خون موادّ غذایی را به سلوّل‌های بدن می‌رساند و موادّ دفعی را از سلوّل‌ها می‌گیرد.

در خون، سلوّل‌هایی به نام گلبول (گویچه) قرمز وجود دارد. گلبول‌های قرمز اکسیژن و کربن دی‌اکسید را جابه‌جا می‌کنند.

قلب: قلب مانند یک تلمبه، خون را با فشار به درون رگ‌ها می‌فرستد.
سرخرگ: سرخرگ‌ها خون را از قلب خارج می‌کنند و به بخش‌های مختلف بدن می‌رسانند.
سیاهرگ: سیاهرگ‌ها خون بخش‌های مختلف بدن را وارد قلب می‌کنند.
مویرگ: در قسمت‌های گوناگون بدن، رگ‌های بسیار باریکی به نام مویرگ وجود دارد. مویرگ‌ها موادّ لازم را به سلوّل‌های بدن می‌رسانند.

آیا ضربان قلب شما تغییر می‌کند؟

ما در شبانه روز فعّالیت‌های گوناگونی مانند غذا خوردن، راه رفتن، ورزش کردن، درس خواندن و نقّاشی کشیدن انجام می‌دهیم. آیا ضربان قلب ما با تغییر فعّالیت‌هایی که انجام می‌دهیم، تغییر می‌کند؟

چگونه موادّ لازم به سلّول‌های بدن می‌رسند؟

سلّول‌های روده‌ی باریک، موادّ غذایی را به خون می‌رسانند شش‌ها هم اکسیژن را وارد خون می‌کنند آن وقت خون موادّ غذایی و اکسیژنی را که دریافت کرده است، به سلّول‌های مختلف، مانند سلّول‌های دست و پا و مغز می‌برد.

تصفیه‌ی خون

هر روز موادّ مختلفی را به خانه می‌بریم و موادّ دیگری، مانند زباله‌ها، را از خانه خارج می‌کنیم.

سلّول‌ها هم وقتی از ذرّه‌های غذا استفاده می‌کنند، درون آنها موادّ دفعی به وجود می‌آید که باید خارج شوند. یکی از این مواد، کربن دی‌ اکسید است. خون، کربن دی اکسید را از سلّول‌های بدن جمع آوری می‌کند و به شش‌ها می‌دهد تا آن را از بدن خارج کنند. سلّول‌ها، موادّ دفعی دیگری مثل آب اضافی را به خون می‌دهند. خون این مواد را به کلیه‌ها می‌برد.

سهم شما در حفظ سلامت بدن خود چیست؟

بدن ما علاوه بر غذای سالم به هوای سالم نیاز دارد. اگر نیازهای بدن ما به خوبی برطرف شود، بخش‌های مختلف بدنمان درست کار می‌کنند و سالم می‌مانیم. ما باید با انجام دادن کارهای درست برای حفظ سلامت خود تلاش کنیم.

من برای حفظ سلامت بدن خود:

- هر روز به اندازه‌ی کافی آب می‌نوشم.
- با دفع کردن به موقع ادرار، از کلیه‌های خودم مراقبت می‌کنم.
- در روزهایی که هوا آلوده است، بیرون از خانه بازی نمی‌کنم.

شما برای حفظ سلامت بدن خود چه کارهای دیگری انجام می‌دهید؟