بین النهرین: سرزمین میان دو رود دجله و فرات

بین‌النهرین: گهواره تمدن

تمدن‌های بزرگ بین‌النهرین

بین‌النهرین مانند یک مدرسه بزرگ بود که چندین کلاس قوی و مهم داشت. هر کدام از این کلاس‌ها یک نام و یک سری کارهای ویژه داشتند. تصور کن که این سرزمین یک زمین بازی بزرگ است و هر تمدن یک گروه بازی متفاوت با قوانین و بازی‌های مخصوص به خودش.

اختراعاتی که جهان را تغییر داد

مردم بین‌النهرین چیزهایی اختراع کردند که ما هنوز هم از آنها استفاده می‌کنیم. این اختراعات مانند قطعات لگو هستند که وقتی کنار هم چیده شدند، تمدن امروزی را ساختند.

یکی از مهم‌ترین اختراعات آن‌ها، خط میخی بود. آن‌ها روی لوح‌های گلی با چوب یا نی علامت‌هایی ایجاد می‌کردند. این علامت‌ها شبیه میخ بودند، به همین دلیل اسم آن را خط میخی گذاشتند. این کار دقیقاً شبیه این است که ما با مداد روی کاغذ می‌نویسیم، اما به جای کاغذ از گل و به جای مداد از چوب استفاده می‌کردند!

آن‌ها در ریاضیات هم بسیار پیشرفت کردند. برای مثال، عدد $60$ برای آن‌ها خیلی مهم بود. به همین دلیل است که ما امروز یک دقیقه را 60 ثانیه و یک ساعت را 60 دقیقه در نظر می‌گیریم. این سیستم شمارش را $60$ دهی یا پایه شصت می‌نامند.

چطور رودها زندگی را ساختند؟

رودهای دجله و فرات مانند شریان‌های حیاتی برای بین‌النهرین بودند. این دو رود پرآب، خاک این سرزمین را حاصلخیز می‌کردند. کشاورزان یاد گرفتند که چطور آب را از رودها به مزرعه‌های خود هدایت کنند. این کار «آبیاری» نام دارد. آن‌ها کانال‌هایی حفر می‌کردند تا آب را به زمین‌های دور از رودخانه هم برسانند.

این کار دقیقاً شبیه زمانی است که شما با یک شلنگ به باغچه خانه آب می‌دهید، اما در مقیاسی بسیار بزرگ‌تر! با این روش، آن‌ها می‌توانستند غلاتی مانند گندم و جو بکارند و حیواناتی مانند گاو و گوسفند پرورش دهند. وقتی غذا به اندازه کافی بود، مردم دیگر مجبور نبودند همه وقت خود را به شکار یا جمع‌آوری غذا اختصاص دهند. در نتیجه، بعضی از آن‌ها می‌توانستند مشاغل جدیدی مانند کوزه‌گری، نجاری، کفاشی و حتی کاتب[2] شوند. این همان شروع تخصص و تقسیم کار در یک جامعه است.

اشتباهات رایج و پرسش‌های مهم

پاورقی

[1] خط میخی (Cuneiform): یک سیستم نوشتاری باستانی که از علامت‌های میخ‌مانند تشکیل شده بود.

[2] کاتب (Scribe): فردی که در گذشته کار نوشتن و ثبت اسناد را بر عهده داشت.

[3] زیگورات (Ziggurat): یک معبد بزرگ پلکانی که در تمدن‌های بین‌النهرین ساخته می‌شد.