نامهای شیمیایی و داروها مشمول معادلگزینی نمیشود
گاما- در میزگرد کارشناسی فرهنگستان زبان فارسی و اساتید زیستشناسی عنوان شد که بعضی از واژههایی که در فضای مجازی مطرح شده است مانند «فروغآمایی» به جای فتوسنتز، ساخته و مصوب فرهنگستان نیست.
به گزارش گاما به نقل از فارس، در 10 روز اخیر پیشنهاد واژهها توسط فرهنگستان زبان فارسی در کتب درسی موضوعی شد تا رسانههای داخلی و خارجی در برابر آن واکنش نشان دهند و اینک در یک میزگرد کارشناسی و البته صمیمی میان رئیس و مدیران فرهنگستان در کنار آموزش و پرورشیها به خصوص معلمان و اساتید زیست شناسی، مباحث و نظرات طرح و مورد بررسی قرار گرفت.
در اولین روز برگزاری دوره آموزش تأمین مدرس کتاب تازه تألیف «زیستشناسی 1» پایه دهم در دانشگاه شهید رجایی، اساتید گروه واژهگزینی فرهنگستان به همراه تنی چند از کارشناسان و رئیس فرهنگستان در میزگردی شرکت کردند و درباره واژههای فارسی بهکار رفته در کتاب «زیستشناسی یک» پایه دهم توضیحاتی دادند.
در این میزگرد که با حضور غلامعلی حدادعادل، طباطبایی، خانم پرویزی، عطاریان و حسامی از فرهنگستان و هنرنژاد، فرازمند، نیکنام و زارع از گروه واژهگزینی زیست شناسی فرهنگستان برگزار شد، هر یک از افراد به بیان توضیحاتی درباره انگیزه و روش و ضرورت معادلگزینی در برابر الفاظ بیگانه و وظیفه قانونی فرهنگستان و نهادهای دیگر پرداختند و سپس به پرسشهای دبیران حاضر در جلسه پاسخ دادند.
دبیران و اساتید شرکتکننده در این جلسه عموماً بر ضرورت پاسداری از زبان فارسی و تلاش برای ایجاد زبان فارسی علمی اتفاق نظر داشتند. همچنین تأکید شد که استفاده از واژههای جدید، هرچند به علت عادت دبیران به استفاده از لغات خارجی، در آغاز کار قدری با دشواری همراه است، میتواند بهتدریج به پذیرفته شدن و رواج واژهها بینجامد.
در این جلسه توضیح داده شد که بعضی از واژههایی که در رسانهها آمده، مانند «فروغآمایی» به جای فتوسنتز، «ترکیزه» به جای باکتری، فروگهرش و فراگهرش اصولاً ساخته و مصوب فرهنگستان نیست. همچنین نامهای شیمیایی و اسامی خاص و نام داروها مشمول معادل گزینی نمیشود.
نمایندگان فرهنگستان اعلام کردند که در میان واژههای جدید فارسی، شاید فقط چند واژه نامأنوس وجود داشته باشد و بقیه معادلهای فارسی شفاف است و در مجموع به آموزش مفاهیم مورد نظر کمک خواهد کرد؛ گروه واژهگزینی درباره این چند واژه و دیگر واژهها در فرصتی که در اختیار بود توضیحات لازم را بیان کرد.
امانی مدیرکل دفتر برنامهریزی و تألیف کتب درسی وزارت آموزش و پرورش در این جلسه اظهار داشت: در اولین جایی که هر لغت جدید در کتاب آمده است، معادل خارجی آن نیز در کنار آن ذکر شده و معادلهای فارسی اعرابگذاری شده است.
وی ادامه داد: در پایان کتاب درسی دانشآموزان نیز همه واژههای جدید با معادل خارجی آنها در یک جدول به چاپ رسیده است.
توضیح مبسوط درباره این واژهها در یک جزوه چهلصفحهای، که از سوی دفتر برنامهریزی و تالیف کتب درسی منتشر شده، در اختیار همه شرکتکنندگان قرار گرفت و اعلام شد که برای همه دبیران زیستشناسی در سراسر کشور ارسال خواهد شد و مطالب همین جزوه از طریق مجله رشد آموزش زیستشناسی و نیز از طریق فضای مجازی به اطلاع دبیران زیستشناسی خواهد رسید.
همچنین، از سوی فرهنگستان فرهنگ "هزار واژه زیستشناسی" و جزوه "اصول و ضوابط واژهگزینی" به دبیران شرکتکننده در این همایش اهدا شد.
قرار شد ارتباط و همکاری متقابل فرهنگستان و دبیران زیستشناسی از طریق وزارت آموزش و پرورش استمرار یابد. فرهنگستان اعلام کرد که برای استفاده از نظر دبیران سراسر کشور آمادگی دارد.
امانی در پایان این نشست ضمن جمع بندی مباحث مطرح شده اعلام کرد: خوشبختانه تمامی دبیرانی که صحبت کردند با اصل موضوع یعنی لزوم پاسداری از زبان فارسی و توانمند سازی آن موافق هستند و بسیاری از واژگان فارسی بهکار گرفته شده را نیز مناسب میدانند و فقط روی تعدادی از واژگان نظرات انتقادی مطرح شد که سازوکار طرح آنها نیز وجود دارد.
وی همچنین در پاسخ به بعضی نگرانیها که توسط برخی رسانهها نیز دامن زده شده در خصوص سوالات کنکور گفت: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی دارای پختگی و تجربه دقیق در تعامل کامل با سازمان سنجش است و تمامی تمهیدات لازم برای جلوگیری از ایجاد هرگونه مشکلی برای شرکت کنندگان کنکور سال 1398 اندیشیده خواهد شد.