نشانه د و قوس کوچک آن
صدای د و شکل آن
صدای /d/ یکی از صداهای ساده و پرکاربرد در زبان فارسی است. این صدا با نشانه‌ای به نام «د» نوشته می‌شود. شکل این نشانه یک خط کوتاه و یک قوس کوچک است که شبیه یک نیم‌دایره کوچک می‌ماند. برای مثال، وقتی کلمه‌ای مثل «در» را می‌گوییم، اولین صدایی که می‌شنویم، صدای /d/ است.
این نشانه در سه جایگاه مختلف کلمه می‌آید: اول، وسط و آخر. در هر جایگاه، شکل آن تقریباً یکسان است و فقط ممکن است به حرف قبل یا بعد خود بچسبد. به کلمه‌های زیر نگاه کنید:
| جایگاه نشانه | مثال | توضیح |
|---|---|---|
| اول | دست | قسمتی از بدن که با آن چیزها را برمی‌داریم. |
| وسط | بادام | یک خوراکی خوشمزه و مقوی. |
| آخر | توپ‌گرد | یک بازی شاد و پرتحرک. |
چگونه نشانه د را بنویسیم؟
برای نوشتن نشانه د، باید یک خط کوتاه و یک قوس کوچک بکشیم. این قوس شبیه یک لبخند کوچک است. بهتر است نوشتن را از راست به چپ شروع کنیم. ابتدا یک خط کوچک از بالا به پایین می‌کشیم، سپس یک قوس به سمت چپ و پایین ایجاد می‌کنیم. این قوس نباید خیلی بزرگ باشد.
حالا بیایید با هم تمرین کنیم. یک کاغذ و مداد بردار. اول یک نقطه کوچک روی کاغذ بگذار. از آن نقطه، یک خط کوتاه به سمت پایین بکش. حالا از انتهای آن خط، یک قوس کوچک به سمت چپ و پایین بکش. آفرین! تو نشانه د را نوشتی.
با نشانه د چه چیزهایی می‌سازیم؟
نشانه د در ساختن کلمه‌های زیادی به کار می‌رود. این کلمه‌ها را هر روز در خانه، مدرسه و بازی می‌بینیم و استفاده می‌کنیم. مثلاً وقتی با دوستانت «دویدن» را تمرین می‌کنی، یا وقتی یک «دایناسور» اسباب‌بازی داری، از این نشانه استفاده کرده‌ای. حتی نام بعضی از حیوانات مثل «دلفین» نیز با این نشانه شروع می‌شود.
بیا چند کلمه دیگر را با هم بخوانیم و جای نشانه د را در آن‌ها پیدا کنیم:
- درخت: یک گیاه بزرگ که سایه دارد و پرندگان روی آن لانه می‌سازند.
- مداد: وسیله‌ای که با آن نقاشی می‌کشی یا مشق می‌نویسی.
- باد: هوایی که حرکت می‌کند و گاهی باعث تکان خوردن شاخه‌های درخت می‌شود.
سوالات مهم درباره نشانه د
پاسخ: نشانه د یک قوس کوتاه دارد و صدای /d/ می‌دهد. اما نشانه ذ یک نقطه روی آن دارد و صدای /z/ می‌دهد. مثلاً در کلمه «ذرت»، صدای اول با ذ است.
پاسخ: اگر قوس آن بزرگ باشد، ممکن است شبیه نشانه دیگری به نام «ر» شود. نشانه ر یک دم بلند دارد و صدای /r/ می‌دهد. پس باید دقت کنیم که قوس نشانه د همیشه کوتاه باشد.
پاورقی
در این مقاله، از برخی واژه‌ها و نشانه‌ها استفاده شده است که در زیر معادل انگلیسی۱ آن‌ها آورده شده است:
- نشانه (Sign/Symbol): به هر حرف یا علامتی که برای نوشتن کلمات به کار می‌رود، نشانه می‌گویند.
- قوس (Arc): یک خط خمیده که بخشی از یک دایره است.
- صدا (Sound): آنچه که با گوش می‌شنویم و در نوشتن با نشانه‌ها نمایش داده می‌شود.