وقتی یک کشوری با شرایط یکسان در عوامل تولید (نیروی کار، سرمایه و دانش فنی) با سایر کشورها اقدام به تولید یک یا چند کالا می‌کند ولی در تولید همه کالاها وضعیتش نسبت به سایر کشورها مطلوب نیست اما در داخل خود آن کشور، تولید بعضی از کالاها از تولید کالاهای دیگر، وضعیت بهتری دارد که در واقع آن کشور در تولید کالاهایی که وضعیت بهتری نسبت به سایر کالاها در داخل کشورش دارد. دارای مزیت نسبی است.
مثال: اکنون کشور دیگری مثل کنیا را در نظر بگیرید که از نظر عوامل تولید با دو کشور ایران و برزیل یکسان است. اگر کنیا همه امکانات خود را بر تولید غذا متمرکز کند، می‌تواند 20 واحد غذا، و اگر به پوشاک تخصیص دهد 10 واحد پوشاک تولید کند. همان طور که می‌بینید کنیا در تولید غذا و پوشاک نسبت به ایران و برزیل مزیت مطلق اقتصادی ندارد؛ یعنی هیچ کدام از آن دو کالا را به صرفه تولید نمی‌کند؛ یا به عبارت دیگر، هزینه تمام شده هر دو کالا در کنیا از دو کشور دیگر بیشتر است و این کشور مجبور است برای تولید مقدار مشخصی از کالا، منابع بیشتری را صرف کند. آیا به نظر شما کشور کنیا به هیچ وجه امکان تخصصی شدن و حضور در تجارت جهانی را ندارد؟
ا قتصاددانان در این حالت، مفهوم «مزیت نسبی (comparative advantage)» را به کار می‌برند و می‌گویند هرچند کنیا در غذا و پوشاک، نسبت به دیگر کشورها مزیت مطلق ندارد، در کشور خود در تولید غذا نسبت به پوشاک مزیت نسبی دارد. بنابراین باید در صنعت غذا متمرکز شود و پوشاک موردنیاز خود را از برزیل وارد کند. به عبارت دیگر، هزینه فرصت تولید غذا در کشور کنیا، کمتر از هزینه فرصت تولید پوشاک است و همین امر باعث می‌شود تا کنیا منابع کمیاب خود را بیشتر به تولید غذا، اختصاص دهد.