جزوه آموزش تیزهوشانی فصل 3 علوم هفتم: اتم‌ها، الفبای مواد

این فصل به معرفی مفهوم اتم، ساختار آن و نقش اتم‌ها در تشکیل مواد می‌پردازد.
1. تعریف اتم
اتم کوچک‌ترین ذره‌ی سازنده‌ی مواد است که خواص ماده را حفظ می‌کند.
همه‌ی مواد از ترکیب اتم‌ها ساخته شده‌اند.
2. اجزای تشکیل‌دهنده‌ی اتم
هسته: در مرکز اتم قرار دارد و شامل:
پروتون (بار مثبت)
نوترون (بدون بار)
الکترون‌ها: با بار منفی، در اطراف هسته و در مدارها یا لایه‌های انرژی حرکت می‌کنند.
3. ویژگی‌های اجزای اتم
تعداد پروتون‌ها = عدد اتمی (مشخص‌کننده نوع عنصر).
تعداد نوترون‌ها می‌تواند تغییر کند و ایزوتوپ‌ها را به وجود آورد.
تعداد الکترون‌ها در حالت عادی برابر با تعداد پروتون‌هاست، بنابراین اتم خنثی است.
4. عناصر و ترکیبات
عنصر: ماده‌ای که فقط از یک نوع اتم ساخته شده باشد (مثل اکسیژن، آهن).
ترکیب: ماده‌ای که از ترکیب شیمیایی چند نوع اتم تشکیل شده باشد (مثل آب = H₂O).
5. اهمیت شناخت اتم‌ها
همان‌طور که حروف الفبا برای ساخت کلمات ضروری‌اند، اتم‌ها نیز الفبای مواد هستند.
با ترکیب اتم‌ها، میلیاردها نوع ماده‌ی مختلف در جهان ساخته می‌شود.