تضمن را به صورت کامل توضیح دهید.
پاسخ ها: 52
تضمن : رابطه بین دو واژه ، که در اون معنای یکی از واژهها ، معنای واژه دیگه رو در برمیگیره . مثال : " حیوان و عقاب " ، " شاعر و بیت " ، " دریا و موج " ، " فصل و اردیبهشت " . موفق باشی :)
آیا سر و بدن هم میشه تضمن؟ میشه بگید
سلام و درود به همگی تضمن : در واقع هم یک رابطه بین دو واژه و هم زیر مجموعه کلمه دیگر است . مثل سیر و گیاه . موفق باشی .
تضمن:به طور کلی دوتا کلمه رو در نظر بگیر که یکی زیرمجموعه اون یکی باشه مثل ریاضیات که یه مجموعه مرجع داره(مثال کتاب گفته سیر و گیاه؛ سیر چیه؟نوعی گیاه هست) الان مثلا میتونیم خیلی مثال هایی بزنیم که به جنگل ربط داره و تضمن(مرجع) اونا جنگله همچنین هر تضمنی میشه گفت تناسبه بلاخره اگه یچیزی زیرمجموعه یچیزی باشه باهاش اشتراکی داره دیگه تناسبم که ینی همین
ارتباطی که بین دو نرف وجود داره و معنی یکی از حرفا اون یکیو دربر میگیرد مثل:جنگل و درخت یا دریا و آب

بله چون سر زیرمجموعه ی بدن است و تضمّن به حساب می آید
تضمن : در واقع یک کلمه ، کلمه ایی دیگر که جز همان موضوع میباشد را در برمیگیرد مانند: "مدرسه و درس " " آشپرخانه و غذا" " آسمان و ستاره " موفق باشی♡
وقتی بین دو تا واژه نسبت عموم و خصوص مطلق بر قرار باشه (توی نسب اربع منطق) یعنی یکی از واژه ها گستره بزرگ تری داشته باشه نسبت به اون یکی و یکی از واژه ها دردن اون یکی واژه جا بشه (در ضمن واژه دیگه باشه) شیر و جنگل مثلا یا درخت و سیب یا گیاه و سیر و...
تضمّن (شمول معنایی) یعنی هر واژه (یا جملهای) علاوه بر معنای صریح و مشخص، ممکن است معانی و مفاهیم دیگری را تداعی کند و بر آنها دلالت ضمنی داشته باشد. به عبارت دیگر، رابطهای را که در آن معنای یک واژه معنای واژهای دیگر را شامل میشود، «تضمن» مینامند؛ مثلاً «گل» شامل یاس، نرگس و... است. میان دو واژة «گیاه» و «سیر» شمول معنایی وجود دارد؛ چون «گیاه» شامل «سیر» است. همچنین، میان دو واژة «خوراکی» و «سیر» این رابطه موجود است. به دو کلمة «زمستان» و «سرما» دقت کنید: معنای کلمة «سرما» از «زمستان» نیز فهمیده میشود؛ یعنی «زمستان» معنای «سرما» را نیز دربردارد و به عبارت دیگر، «زمستان» متضمن «سرما» نیز هست. بنابراین، میتوان گفت که تضمّن رابطهای است میان دو کلمه؛ بهطوری که یکی از آنها معنای دیگری را نیز دربرگیرد. مانند: پدر و والدین، کلاس و مدرسه، گرما و تابستان و... .
تناسب (مراعات نظیر) معنای متداعیکنندة یک کلمه عبارت است از مجموعه معناهایی که یک شخص موقع شنیدن آن کلمه به ذهنش میرسد؛ بخشی از معنای یک کلمه یا عبارت که آن را به پدیدههای دنیای واقعی، خیالی یا مکانی و. مربوط میسازد. برای مثال، معنای «پرنده» عبارت است از یک موجود دو پا، بالدار، تخمگذار، خونگرم و منقاردار. در نظام معنایی، «معنای صریح» (denotation) معنای مرکزی و «هستة معنایی» یک واژه است و اغلب با معناهای «ارجاعی (refrence)، شناختی (cognitive) و ادراکی (conceptual) برابر دانسته میشود. ارتباط و تداعی معمولاً بین دو چیز حاصل میآید؛ برای مثال: الف) وقتی کسی واژة «میز» را میشنود، ممکن است واژة «صندلی» به ذهنش متبادر شود؛ چون صندلی همواره نزدیک میز است. این نوع از تداعی را تداعی از راه مجاورت (association by contiguity) مینامند. ب) هرگاه کسی واژة «شاد» را بشنود، ممکن است به یاد واژة «غمگین» بیفتد؛ چون دارای معنای متضاد با آن است. این عمل را تداعی از راه تضاد (association by contrast) مینامند. پ) هرگاه کسی واژة «مبل» را بشنود، ممکن است به یاد واژة «صندلی» بیفتد؛ زیرا معنایی شبیه به آن دارد. این عمل را تداعی از راه مشابهت (association by similarity) مینامند. پس، تناسب آوردن واژههایی از یک مجموعه است که با هم تناسب دارند. این تناسب و رابطه میتواند از نظر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی و. باشد؛ مثل: مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو «حافظ» در بیت بالا واژههای مزرع، داس، کشته و درو بهکار رفتهاند، اینها چیزهایی هستند که در کار کشاورزی با هم بهکار میروند و هر یک، جزئی است از یک کل که در کنار هم بهکار رفتهاند؛ بیآنکه در نگاه اول، این ارتباط و همراهی آشکار باشد. مثال دیگر: شبی در بیابان مکه از بیخوابی پای رفتنم نماند. سر بنهادم و شتربان را گفتم دست از من بدار.«سعدی» در این مثال، نام کدام اعضای اندام آدمی آمده است؟ پای، سر، دست از اندامهای آدمی هستند. هنر سعدی این است که به این تناسب عنایت داشته و آنها را با هم آورده است؛ بهطوری که هیچ واژهای نمیتواند جانشین این کلمات شود؛ این همان تناسب (مراعات نظیر) است. تضمّن یا شمول معنایی (همپوشی) رابطة بین دو واژه که در آن معنای یکی از واژهها معنای واژة دیگر را در برمیگیرد؛ برای مثال؛ واژههای «حیوان و سگ» اینگونه به هم مربوط میشوند که «سگ» به نوعی از «حیوان» دلالت دارد و حیوان یک اصطلاح عمومی است که «سگ» و دیگر حیوانات را در برمیگیرد. در این مثال، «سگ» را «معنا شمول» (hyponymy) و اصطلاح عمومی «حیوان» را «مافوق» (super ordinate) مینامند. اصطلاح «مافوق» میتواند معناشمولهای زیادی داشته باشد. معنای کلمات را میتوان به صورت ترکیب مشخصهها یا مؤلفههای معنایی توصیف کرد. برای نمونه، مؤلفههای «+ مرد» و «+ بزرگ» جزئی از معنای «پدر»ند؛ هرچند مؤلفههای دیگری را نیز باید به آنها اضافه کرد. گاهی بعضی از واژگان تنها در یک یا دو مؤلفه اختلاف و در دیگر مؤلفهها اشتراک دارند. وقتی معنای یک واژه، معنای واژههای دیگر را نیز دربرگیرد، رابطة آنها را شمول یا تضمّن معنایی مینامند. شمول به این معناست که اگر چیزی «سرو» باشد، لزوماً درخت هم هست؛ یعنی، کلمة «سرو» مفهوم واژة درخت را نیز دربردارد (تضمن). میتوانیم بگوییم که اسب، تحت شمول حیوان یا مورچه تحت شمول ه است؛ یعنی، مورچه متضمن معنای «ه» نیز هست. همچنین میتوانیم واژههایی را که تحت یک کلمة کلی (بالاتر) قرار گرفتهاند، واژههای همشمول بنامیم. بنابراین، اسب و سگ کلمههایی همشمولاند و کلمة کلی مختص به آنها، حیوان است (واژة شامل). «خوردن و نوشیدن» هم رابطة متضمن یا شمول دارند و شمول خوردن بیشتر از نوشیدن است. نتیجة کلی آموزش تناسب کار چندان مشکلی نیست ولی چون در کنار تناسب، واژة تضمّن نیز اضافه شده و در کتابهای درسی ـ چه زبان فارسی (1) و چه زبان فارسی (3) ـ فقط نامی از تضمّن برده شده است، پس هدف اصلی و کلی این مقاله آموزش تضمّن و تفاوت آن با تناسب و تشخیص این دو از یکدیگر است. با توجه به مثالهای ذکر شده، در شناخت و تشخیص تناسب و تضمّن میتوان گفت که تضمّن به منزلة چتری (یک شیء کلی) است که چیزی جزئی زیادی (جزئیات) را در سایه و تحت تکفل خود قرار داده است. به عبارت بهتر، ما وقتی واژهای به نام کشاورزی داریم، میتوانیم بگوییم که داس، کشته، درو و. در زیر سایة آن پناه گرفتهاند؛ یعنی، کشاورزی یک کل است و آنچه به ذهن ما خطور میکند و تداعی میشود، جزئیات آناند؛ یعنی داس، کشته، درو. . پس اگر کشاورزی را با داس یا کشته در نظر بگیریم، میگوییم تضمّن است ولی وقتی واژههای کشته، درو و داس را در نظر میگیریم بین این کلمات تناسب وجود دارد. به عبارت سادهتر و بهتر، اگر از کل به جزء حساب کنیم، تضمّن و اگر تنها جزئیات را در نظر بگیریم، تناسب است.
یکی از روابط معنایی تضمن هست تضمن مثل ضامن آوردن هست ، به گونه ای کلمه را ضمانت می کند مثال : سیر و گیاه _ کاج و درخت _ درخت و جنگل _ فصل و سال
رابطه بین دو واژه ، که در اون معنای یکی از واژهها ، معنای واژه دیگه رو در برمیگیره .
تضمّن (شمول معنایی) یعنی هر واژه (یا جملهای) علاوه بر معنای صریح و مشخص، ممکن است معانی و مفاهیم دیگری را تداعی کند و بر آنها دلالت ضمنی داشته باشد. به عبارت دیگر، رابطهای را که در آن معنای یک واژه معنای واژهای دیگر را شامل میشود، «تضمن» مینامند؛ مثلاً «گل» شامل یاس، نرگس و... است. میان دو واژة «گیاه» و «سیر» شمول معنایی وجود دارد؛ چون «گیاه» شامل «سیر» است. همچنین، میان دو واژة «خوراکی» و «سیر» این رابطه موجود است. به دو کلمة «زمستان» و «سرما» دقت کنید: معنای کلمة «سرما» از «زمستان» نیز فهمیده میشود؛ یعنی «زمستان» معنای «سرما» را نیز دربردارد و به عبارت دیگر، «زمستان» متضمن «سرما» نیز هست. بنابراین، میتوان گفت که تضمّن رابطهای است میان دو کلمه؛ بهطوری که یکی از آنها معنای دیگری را نیز دربرگیرد. مانند: پدر و والدین، کلاس و مدرسه، گرما و تابستان و... .
سعی دارم تضمّن را که در کتاب زبان فارسی (1) درس 24 با عنوان «زبانشناختی چیست؟ (2)» و کتاب زبان فارسی (3) عمومی و تخصصی بهطور مختصر و گذرا به آن اشاره شده است، با آوردن مثالهایی به اجمال تشریح کند و در کنار آن به مقولههای «ترادف، تضاد و تناسب» نیز بپردازد و راه سادة شناخت تضمّن را روشن سازد تا افراد در تشخیص تضمّن با دیگر مقولات ـ مخصوصاً تناسب ـ دچار مشکل نشود. کلیدواژهها: تضمّن، (شمول معنایی)، ترادف، تضاد، تناسب، التزام، دلالت تضمّنی، هممعنایی... مقدمه تضمّن (شمول معنایی) یعنی هر واژه (یا جملهای) علاوه بر معنای صریح و مشخص، ممکن است معانی و مفاهیم دیگری را تداعی کند و بر آنها دلالت ضمنی داشته باشد. به عبارت دیگر، رابطهای را که در آن معنای یک واژه معنای واژهای دیگر را شامل میشود، «تضمن» مینامند؛ مثلاً «گل» شامل یاس، نرگس و... است. میان دو واژة «گیاه» و «سیر» شمول معنایی وجود دارد؛ چون «گیاه» شامل «سیر» است. همچنین، میان دو واژة «خوراکی» و «سیر» این رابطه موجود است. به دو کلمة «زمستان» و «سرما» دقت کنید: معنای کلمة «سرما» از «زمستان» نیز فهمیده میشود؛ یعنی «زمستان» معنای «سرما» را نیز دربردارد و به عبارت دیگر، «زمستان» متضمن «سرما» نیز هست. بنابراین، میتوان گفت که تضمّن رابطهای است میان دو کلمه؛ بهطوری که یکی از آنها معنای دیگری را نیز دربرگیرد. مانند: پدر و والدین، کلاس و مدرسه، گرما و تابستان و... . وقتی بین دو تا واژه نسبت عموم و خصوص مطلق بر قرار باشه (توی نسب اربع منطق) یعنی یکی از واژه ها گستره بزرگ تری داشته باشه نسبت به اون یکی و یکی از واژه ها دردن اون یکی واژه جا بشه (در ضمن واژه دیگه باشه) شیر و جنگل مثلا یا درخت و سیب یا گیاه و سیر و...
صدف و دریا تضمن میشه؟؟ لطفاً جواب بدید

بله میشه چون سر جزئی از بدن است و یه جورایی معنای بدن، معنای سر رو در بر میگیره
تضمین از آرایههای ادبی و به معنی آوردن آیه، حدیث، یا سخن مشهور در بین سخن است. همچنین، اگر شاعر تمامی مصراع یا بیتی را از شاعری دیگر در سخن خود بیاورد، تضمین خوانده میشود. اگر شاعر یا نویسندهای مثلی را که پیش از وی رواج داشته، در میان نوشته یا سروده خود بیاورد نیز تضمین خوانده میشود. تضمن : رابطه بین دو واژه ، که در اون معنای یکی از واژهها ، معنای واژه دیگه رو در برمیگیره . مثال : " حیوان و عقاب " ، " شاعر و بیت " ، " دریا و موج " ، " فصل و اردیبهشت " .
تضمّن (شمول معنایی) یعنی هر واژه (یا جملهای) علاوه بر معنای صریح و مشخص، ممکن است معانی و مفاهیم دیگری را تداعی کند و بر آنها دلالت ضمنی داشته باشد. به عبارت دیگر، رابطهای را که در آن معنای یک واژه معنای واژهای دیگر را شامل میشود، «تضمن» مینامند؛ مثلاً «گل» شامل یاس، نرگس و... است. میان دو واژة «گیاه» و «سیر» شمول معنایی وجود دارد؛ چون «گیاه» شامل «سیر» است. همچنین، میان دو واژة «خوراکی» و «سیر» این رابطه موجود است. به دو کلمة «زمستان» و «سرما» دقت کنید: معنای کلمة «سرما» از «زمستان» نیز فهمیده میشود؛ یعنی «زمستان» معنای «سرما» را نیز دربردارد و به عبارت دیگر، «زمستان» متضمن «سرما» نیز هست. بنابراین، میتوان گفت که تضمّن رابطهای است میان دو کلمه؛ بهطوری که یکی از آنها معنای دیگری را نیز دربرگیرد. مانند: پدر و والدین، کلاس و مدرسه، گرما و تابستان و... . تضمن:به طور کلی دوتا کلمه رو در نظر بگیر که یکی زیرمجموعه اون یکی باشه مثل ریاضیات که یه مجموعه مرجع داره(مثال کتاب گفته سیر و گیاه؛ سیر چیه؟نوعی گیاه هست) الان مثلا میتونیم خیلی مثال هایی بزنیم که به جنگل ربط داره و تضمن(مرجع) اونا جنگله همچنین هر تضمنی میشه گفت تناسبه بلاخره اگه یچیزی زیرمجموعه یک چیزی باشه باهاش اشتراکی داره دیگه تناسبم که ینی همین

میتونه جای واژه ها تغییر کنه یعنی عقاب و حیوان با حیوان و عقاب فرقی داره؟ عقاب و حیوان = حیوان و عقاب ؟

بله.میشود باز بستگی به جمله دارد

بله..سر جزئی از جسم(بدن)هستش.

بله تضمن هست چونکه سر یکی از اعضای بدن هست
ببخشید ماه و نور تضمنه یا تناسب؟؟

بنظرم میشه، چون سر جزو بدنه... من اینجوری یاد گرفتم

بله تضمن بین دو کلمه مانند زیر مجموعه و مجوعه هست مثلا بدن مجموعه کاملی هست که سر بکی از زیر مجموعه هاشه پس تضمنه به عنوان مثال جنگل یک مجوعه کامل زیر مجموعه ای مانند درخت دارد

بله سر و بدن نیز با هم تضمن دارند
سلام تضمن یا شُمول معنایی: یعنی معنای یک واژه توسط واژه ی دیگه ای که معنای فراگیر تری داره دربر گرفته میشه. مثل حیوان و شیر حیوان معنای فراگیرتری داره و شیر توسط حیوان در برگرفته میشه

اونوقت کلاس و مدرسه هم تضمن میشه؟
آیا بین آیه و قرآن رابطه معنایی تضمن برقرار است؟ درست یا نادرست
سیر و پیاز سیر و پر تضمن دارند ؟

تضمن هست ماه با نور ارتباط و تناسب چندانی نداره اما نور رو میشه گفت که جزوی از ماه است. :)
تضمن:به طور کلی دوتا کلمه رو در نظر بگیر که یکی زیرمجموعه اون یکی باشه مثل ریاضیات که یه مجموعه مرجع داره(مثال کتاب گفته سیر و گیاه؛ سیر چیه؟نوعی گیاه هست) الان مثلا میتونیم خیلی مثال هایی بزنیم که به جنگل ربط داره و تضمن(مرجع) اونا جنگله همچنین هر تضمنی میشه گفت تناسبه بلاخره اگه یچیزی زیرمجموعه یچیزی باشه باهاش اشتراکی داره دیگه تناسبم که یعنی همین
سلام یه سوال تضمن جر به کل هست یا کل به جز

بله در برمیگیرد چون سر یه جزئی از بدن هستش
رابطه بین دو کلمه از نظر معنایی و هم خانواده بودن
خب با تناسب یا مراعات نظیر چه فرقی داره؟

بله میشه چون جزئی از کل محسوب میشه

فرقی نداره ؛ اصل اینه که رابطه رو پیدا کنی
آیا باغ و بوستان میشه؟ یا اسب و حیوان یا لیلی و مجنون یا سال و جوان کدام تضمین هستند؟
تضمن در واقع وقتی که یک کلمه با زیر مجموعه اش میاد درست میشه مثلا: سیر و گیاه_ شیر و حیوان_ دکمه و لباس توی این مثال ها در واقع سیر یک نوع گیاه هستش و شیر یه نوع حیوان و دکمه هم که جز اجزای لباسه

مثلاً میتونی بگی مرد قد بلند _یا قد کوتاه
تضمن همان تناسب میباشد یعنی چند کلمه ای که به هم ربط دارند مانند:قلب وشش هر دو اعضای بدن هستند_کتاب و دفتر
تضمن مَرد چیه؟ میشه زود تر بیگید ممنون میشم
سلام من یک تست حل کردم رابطه نماز و طهارت مگه تضمن نیست ؟ تو تست گفته بود غلطه چرا؟