کشور ما ایران، کشور پهناوری است. برخی جاهای آن کوهستانی و برخی پست و کم ارتفاع‌اند.

بخش‌هایی از سرزمین ایران در کنار دریا واقع شده‌اند و بخش‌های وسیعی از دریا فاصله دارند؛ بنابراین، نوع آب و هوا در همه جا یکسان نیست. برای مثال، در اوایل فروردین در شهر بندرعبّاس هوا گرم می‌شود و مردم کولرها را روشن می‌کنند؛ در حالی که در همدان یا تبریز هنوز مردم از بخاری‌ها و وسایل گرم‌کننده استفاده می‌کنند.

به نقشه‌ی نواحی آب و هوایی ایران توجّه کنید.

اکنون بیایید با نواحی مختلف آب و هوایی ایران آشنا شویم.

ناحیه‌ی معتدل و مرطوب خزری

همان‌طور که روی نقشه می‌بینید، این ناحیه در کناره‌ی دریای خزر واقع شده است. در این ناحیه، باران فراوان می‌بارد و گرما و سرمای شدید وجود ندارد. وسعت ناحیه‌ی خزری بسیار کم است.

- آیا در رامسر در همه‌ی ماه‌های سال باران می‌بارد؟

ناحیه‌ی معتدل و نیمه خشک کوهستانی

این ناحیه شامل کوه‌های بلند و دامنه‌های البرز و زاگرس است. در این ناحیه، در بیشتر ماه‌های سال هوا سرد است. در زمستان برف زیادی روی کوه‌ها می‌نشیند و دمای هوا به زیر صفر درجه می‌رسد. این ناحیه تابستان‌هایی معتدل دارد.

در ناحیه‌ی کوهستانی میزان بارندگی مناسب است، امّا این ناحیه به اندازه‌ی ناحیه‌ی خزری پر باران نیست.

- در همدان، سردترین ماه‌های سال کدام‌اند؟
- دمای همدان را در زمستان با دمای رامسر مقایسه کنید.
- همدان بارش بیشتری دارد یا رامسر؟
- در کدام یک از این دو شهر تعداد ماه‌های خشک بیشتر است؟

ناحیه‌ی گرم و خشک داخلی

این ناحیه تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد دارد و مقدار بارش در آن کم است.

- آیا در بم در همه‌ی ماه‌های سال باران می‌بارد؟ در آنجا چند ماه خشک وجود دارد؟
- دمای شهر بم را با همدان مقایسه کنید. کدام یک گرم‌تر است؟ چرا؟

ناحیه‌ی گرم و شرجی سواحل جنوب

این ناحیه نیز تابستان‌های گرم و زمستان‌های معتدل دارد. در سواحل جنوب هم مقدار بارش کم است. به همین دلیل، این ناحیه جزء نواحی خشک است، امّا به علّت رطوبت دریا، هوا در آنجا حالت شرجی پیدا می‌کند؛ یعنی بسیار نمناک می‌شود.

- آیا بندرعبّاس از مناطق خشک کشور است؟ چرا؟
- آیا شهرهای سواحل جنوب ایران هوای گرمی دارند؟ دلیل خود را بیان کنید.