اسامی زیر را یک بار مرور کنید:

قابیل، اَبرهه، اسکندر مقدونی، چنگیزخان مغول، هیتلر، صدام، جرج بوش!

این نام‌ها شما را به یاد چه موضوعی می‌اندازد؟

با نگاهی گذرا به تاریخ می‌بینیم که هرگاه انسان‌های بی‌ایمان و زیاده‌خواه به قدرتی دست می‌یابند، خیلی زود به جنگ و تجاوز روی می‌آورند و برای تسلط بر جان و مال ملت‌های دیگر به کشتار مردم بی گناه دست می‌زنند.

این گروه -که در فرهنگ اسلام باطل نامیده می‌شوند- همواره بیشترین دشمنی را با حق دارند، چرا که می‌دانند در این نبرد همیشگی، مؤمنان به هیچ قیمتی در برابر آنها تسلیم نخواهند شد. به همین دلیل یاران شیطان همواره منتظر فرصتی هستند تا حق را برای همیشه از میان بردارند و راه را برای چپاول ملت‌های ضعیف هموار سازند.

به نظر شما وظیفهٔ مؤمنان در این زمان‌ها چیست؟

جهاد در اسلام

کلمهٔ جهاد در زبان عربی به معنای تلاش و کوشش است؛ اما برای این کلمه در فرهنگ اسلامی معنای دیگری نیز وجود دارد: مبارزه (جنگ) مسلحانه با دشمنان اسلام.

جهاد در راه خدا در دین اسلام از چنان اهمیتی برخوردار است که حدود یکصد آیه از آیات قرآن کریم را به خود اختصاص داده است.

خداوند بزرگ دربارهٔ این عبادت ارزشمند در قرآن می‌فرماید:

اِنَّ اللّٰهَ اشتَری‌ٰ مِنَ المُؤمِنینَ اَنفُسَهُم وَ اَموالَهُم بِاَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقاِتلونَ فی سَبیلِ اللِّٰه
خداوند از مؤمنان، جان‌ها و اموالشان را خریداری کرد تا (در برابرش) بهشت برای آنان باشد (بنابراین آنان نیز) در راه خدا پیکار می‌کنند،

فَیَقتُلونَ وَ یُقتَلونَ وَ عدًا عَلَیِه حَقًّا فِی التَّوراِة وَ الِانجِیلِ وَ القُرآنِ
می‌کشند و کشته می‌شوند. این (موضوع) وعدهٔ حقّ خداوند در تورات و انجیل و قرآن است

مِنَ اللِّٰهٰ وَ مَن اَوفیٰ بعَهدِه فَاستَبشِروا بِبَیِعکُمُ الَّذی بایَعتُم بهٰ وَ ذِٰلکَ هُوَ الفَوزُ العَظیمُ. _{سورهٔ توبه، آیهٔ 111}
و چه کسی از خدا به عهدش وفادارتر است؟! پس بشارت باد بر شما، به داد و ستدی که با خدا کرده‌اید و این است آن پیروزی بزرگ!

کسی که با دستور خداوند به جهاد با دشمنان بر می‌خیزد، همواره پیروز است؛ زیرا اگر دشمن را شکست دهد، علاوه‌بر افتخار و سربلندی، مغفرت و پاداش بزرگ خداوند نیز در انتظار اوست و اگر در جنگ با دشمن شهید شود، به مقامی دست می‌یابد که نزد خداوند با هیچ مقام دیگری قابل مقایسه نیست؛ بنابراین جهاد در راه خدا مبارزه‌ای است که هرگز شکست ندارد.

انواع جهاد

1- جهاد دفاعی:

وقتی دشمن به یک کشور اسلامی حمله می‌کند، بر همهٔ مسلمانان ـ مرد و زن، پیر و جوان ـ واجب است با آنچه در توان دارند، به دفاع از کشور اسلامی برخیزند و دشمن را از سرزمین خود بیرون کنند. جنگ‌های احد و احزاب در صدر اسلام، نمونه‌هایی از جهاد دفاعی مسلمانان در آن زمان هستند.

دشمنان می‌دانند دین اسلام همواره باعث بیداری و اتحاد مردم در برابر ظالمان و غارتگران بوده است. از این‌رو، برای اینکه بتوانند ملت‌های دیگر را همیشه اسیر خود نگه دارند، پیش از هر چیز نقشهٔ نابودی اسلام را در سر می‌پرورانند. از این‌رو، هرگونه سستی و کوتاهی در دفاع از میهن اسلامی، گناهی نابخشودنی خواهد بود و عذاب الهی را در پی خواهد داشت.

توجه داشته باشیم که دشمنان برای شکستن مقاومت مسلمانان تلاش می‌کنند تا چهرهٔ بدی از جهاد در راه خدا نشان دهند. آنها به دروغ مسلمانان را به خشونت طلبی و جنگ‌افروزی متهم می‌کنند؛ در حالی‌که خودشان با به راه‌انداختن جنگ‌های بزرگ (مانند جنگ‌های جهانی اول و دوم و ده‌ها جنگ دیگر در افغانستان، عراق، سوریه، فلسطین، یمن، لبنان و…) میلیون‌ها انسان بی‌گناه را به خاک و خون کشیده‌اند و هر روز شعلهٔ جنگ‌های جدیدی را در دنیا بر می‌افروزند.

آمریکا، اسرائیل و برخی از کشورهای غربی برای تکمیل نقشهٔ خود و هرچه زشت‌تر نشان‌دادن چهره اسلام و جهاد در راه خدا به سراغ برخی از مسلمانان نادان و تندرو می‌روند و با دادن وعدهٔ قدرت و ثروت به آنها سعی می‌کنند به اسم اسلام، جنگ‌هایی را در کشورهای اسلامی به راه بیندازند و مسلمانان را مظهر خشونت نشان دهند. در حالی‌که این افراد نه اسلام را به درستی می‌شناسند و نه رنگ و بویی از تعالیم پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص) که مظهر عطوفت و مهربانی است، برده‌اند.

جهاد با سرکشان: اگر در کشور اسلامی عده‌ای با گردن‌کشی در برابر قوانین، حکومت اسلامی را تضعیف کنند و به مبارزه مسلحانه با مأموران نظام اسلامی بپردازند، رهبر جامعهٔ اسلامی با ملایمت به ارشاد آنان می‌پردازد و در صورت توبه و بازگشت، جامعهٔ اسلامی آنها را می‌پذیرد و با لطف با آنان رفتار می‌کند.

ولی اگر این افراد از مدارای جامعهٔ اسلامی سوءاستفاده کنند و به مبارزهٔ خود با نظام اسلامی ادامه دهند و امنیت جامعه را به خطر اندازند، مسلمانان موظف‌اند با دستور حاکم اسلامی، به جهاد و مقابله با این افراد برخیزند و خطر آنان را از جامعهٔ اسلامی دور کنند. این نوع از جهاد نیز نمونه‌ای از جهادهای دفاعی است.

جنگ حضرت علی (ع) با خوارج نهروان در صدر اسلام، نمونه‌ای از این نوع جهاد است. همچنین مبارزهٔ نظام اسلامی با گروهک تروریستی منافقین نیز نمونه‌ای دیگر از جهاد با سرکشان است.

2- جهاد ابتدایی:

خداوند بزرگ در قرآن کریم می‌فرماید:

چرا در راه خدا و (برای نجات) مردان و زنان و کودکان مستضعف نمی‌جنگید؟ این ناتوانان همان کسانی‌اند که می‌گویند: پروردگارا، ما را از این شهری که مردمش ستم پیشه‌اند، بیرون ببر، و از نزد خود برای ما سرپرست و مددکاری قرار ده. کسانی که ایمان آورده‌اند، در راه خدا مبارزه می‌کنند و کسانی که کافر شده‌اند، در راه طاغوت می‌جنگند. پس با هواداران شیطان بجنگید که نیرنگ شیطان ضعیف است.

این آیات به روشنی، حاکمان زورگو و سرکشی را که مردم ناتوان را زیر سلطهٔ خود نگاه داشته‌اند و نمی‌گذارند پیام خداوند به آنها برسد، هواداران شیطان می‌نامد. در این زمان لشکر اسلام موظف است -به دستور پیامبر یا امام یا ولی مسلمین- با حاکمان شیطانی جهاد کند و مردم را از اسارت آنها نجات دهد و پیام خدا را به آنها برساند.

البته اسلام هرگز عقاید خود را به زور بر هیچ گروهی تحمیل نکرده است و تنها با سرنگون‌کردن حاکمان فاسد، پیام دین را به مردم می‌رساند و آنان را در پذیرش این پیام آزاد می‌گذارد. نبرد سپاه اسلام با حکومت‌های ایران و روم در صدر اسلام، نمونه‌هایی از جهاد ابتدایی اسلام است.

کسب آمادگی برای دفاع

تا اینجا دانستیم که جهاد در راه خدا وظیفهٔ همگانی و عبادتی ارزشمند است. اما آیا تا به حال اندیشیده‌اید که اگر دشمنان به‌صورت ناگهانی به کشور اسلامی ما حمله کنند، چه کسانی می‌توانند به دفاع از اسلام برخیزند و در این عبادت بزرگ شرکت کنند؟

افرادی که هیچ مهارتی در فنون رزمی و جنگی ندارند، چگونه می‌توانند در برابر دشمنان ایستادگی کنند و آنان را شکست دهند؟

خداوند حکیم در این باره می‌فرماید:

وَ اََعِدّوالَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوٍَّة وَ مِن رِباطِ الخَیل عَدُوَّ اللِّٰه وَ عَدُوَّکُم تُرهِبونَ به _{سورهٔ انفال، آیهٔ 60}
و هر چه در توان دارید برای مقابله با آنها آماده کنید. از قبیل نیرو و اسب‌های ورزیده تا با این کار دشمن خدا و دشمن خودتان را بترسانید

می‌دانید دشمنان در چه زمانی به خود جرأت می‌دهند به کشوری اسلامی حمله کنند؟

اگر کشوری در اوج آمادگی و مهارت‌های نظامی باشد، هیچ بیگانه‌ای خیال حمله به آن کشور را در سر نخواهد داشت؛ بنابراین، آمادگی نظامی، علاوه بر پیروزی در جنگ، فایدهٔ مهم دیگری دارد که همان ترساندن دشمن و جلوگیری از آغاز جنگ است. رسول اکرم (ص) می‌فرماید:

سوارکاری و تیراندازی کنید (اگر تیراندازی کنید، نزد من دوست داشتنی‌تر از سوارکاری است). خداوند بلند مرتبه سه نفر را به واسطهٔ یک تیر به بهشت می‌برد:
1- مسلمانی که تیر را می‌سازد؛
2- مسلمانی که برای رضای خداوند تیرها را تهیه می‌کند و به دست رزمندگان می‌رساند؛
3- رزمنده‌ای که تیر را در راه خداوند به سوی دشمن پرتاب می‌کند.