درسنامه آموزشی پیامهای آسمان کلاس هشتم با پاسخ درس 7: یک فرصت طلایی
-
پیامهای آسمان
- درس 1: آفرینش شگفتانگیز
- درس 2: عفو و گذشت
- درس 3: همه چیز در دست تو
- درس 4: پیوند جاودان
- درس 5: روزی که اسلام کامل شد
- درس 6: نردبان آسمان
- درس 7: یک فرصت طلایی
- درس 8: نشان ارزشمندی
- درس 9: تدبیر زندگانی
- درس 10: دو سرمایه گرانبها
- درس 11: آفتهای زبان
- درس 12: ارزش کار
- درس 13: کلید گنجها
- درس 14: ما مسلمانان
- درس 15: حقالنّاس
ای مردم،
به میهمانی بزرگ خدا دعوت شدهاید؛ این ماه که به سوی شما میآید،
- ماه برکت و بخشش خداست؛
- نفس کشیدن شما ثواب ذکر و تسبیح خداوند را دارد؛
- خواب شما در این ماه عبادت است؛
- عبادتهایتان در این ماه مورد قبول خداوند است؛
- دعاهایتان مستجاب است، پس دعا کنید و از خدا بخواهید که شما را به روزه گرفتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد.
ای مردم،
- پاداش کارهای نیک در این ماه، هفتاد برابر ماههای دیگر است؛
- هر کس در این ماه، بسیار صلوات بفرستد، کارهای نیکش در قیامت سنگین خواهد بود؛
- هر کس در این ماه، یک آیه قرآن بخواند، پاداش کسی را دارد که تمام قرآن را تلاوت کند.
ای مردم،
- هر کس در این ماه، روزه داری را افطاری دهد، خداوند گناهان گذشته اش را میآمرزد؛
- کسی که در این ماه، اخلاقش را نیکو کند، در روز قیامت به آسانی از صراط خواهد گذشت.
فعّالیت کلاسی (صفحهٔ 74 کتاب درسی)
براساس فرمایش پیامبر اکرم (ص)، رفتار و گفتار روزه دار بهتر است چگونه باشد؟
روزه دار باید قرآن بخواند، صلوات بفرستد، دعا کند و طلب آمرزش نماید، اخلاق نیکو داشته باشد، کارهای نیک انجام دهد و به سایر روزه داران افطاری دهد تا در روز قیامت به آسانی از صراط بگذرد.
همهٔ ما حال و هوای ماه رمضان را تجربه کردهایم و از این ماه خدا، خاطراتی زیبا در ذهن داریم. خاطرات شیرینی که باعث میشود پس از پایان یافتن این ماه، خیلی زود دلمان برای سحرها و افطارهایش تنگ شود و دوباره چشم به راه فرا رسیدنش در سال بعد باشیم.
جلسات قرائت قرآن، میهمانیها و افطاریها، بیدار شدن در وقت سحر، مراسم شبهای قدر و مناجاتها و دعاهای مختلف در هنگام افطار و سحر، توفیقها و برکاتی هستند که این ماه را بر ماه های دیگر برتری میبخشند. عبادتی که تمامی این توفیقها را دور خود جمع میکند روزه است. در ماه رمضان روزه گرفتن بر مسلمانان واجب است.
پیامبراعظم (ص) دربارهٔ اهمیت این عبادت بزرگ میفرماید:
روزه سپری است در برابر مشکلات دنیا و پوششی است در برابر عذاب آخرت.
روزه گرفتن آن قدر ارزشمند است که بزرگان دین علاوه بر ماه مبارک رمضان در سایر ماهها هم، برخی روزها را روزه میگرفتند، و مردم را نیز به روزه گرفتن سفارش میکردند؛ چرا که روزه علاوه بر پاداش بینظیر الهی، فواید فراوان روحی و جسمی دارد.
فواید روزه
1- تقویت صبر و تقوا: به درختانی که در کنار جویهای آب میروید، نگاه کنید. آنها برای رشد و ادامهٔ زندگی هیچ مشکل و زحمتی را تحمل نمیکنند.
اما درختانی که در مناطق کوهستانی یا کم آب رشد میکنند، برای استوار ماندن با سختیهای زیادی دست و پنجه نرم میکنند.
به نظر شما اگر این درختان دچار طوفانی سهمگین شوند، کدام یک زودتر از پای در میآیند؟
کسی که به دستور خداوند روزه میگیرد، سختی گرسنگی و تشنگی را تحمل میکند و با اینکه آب و غذا در اختیار دارد، از آنها استفاده نمیکند. تکرار این کار، سبب تقویت بیشتر تقوا و صبر انسان میشود. در این صورت هر وقت که شیطان، انسان را برای انجام گناهی وسوسه کند، میتواند با تقوا و صبر در برابر انجام گناه، از آلوده شدن به گناه دوری کند و در برابر وسوسه آن مقاومت کند. اما کسی که در برابر خواستههای دلش تسلیم شده و هیچ وقت به او «نه» نگفته است، نمیتواند در برابر وسوسههای شیطان مقاومت کند و خیلی زود تسلیم میشود.
فعّالیت کلاسی (صفحهٔ 75 کتاب درسی)
چه ارتباطی بین مثال درختان و روزه داری وجود دارد؟ توضیح دهید.
درختانی که در مناطق کوهستانی هستند سختیهای بسیار و همین طور کم آبی را تحمل میکنند و با این کار در برابر طوفان ها صبر و استقامت بیشتری دارند مثل روزه داران که سختی و گرسنگی و تشنگی را تحمل میکنند و با این کار صبر و تقوا را در خود تقویت میکنند و در برابر طوفان وسوسههای شیطان صبر و استقامت بیشتری خواهند داشت.
2- توجه به محرومان: همهٔ ما بارها این ضرب المثل را شنیدهایم که: شنیدن کِی بود مانند دیدن!
شاید بگوییم درست است، اما این ضرب المثل چه ربطی به روزه دارد؟
روزی از امام صادق (ع) سؤال شد: چرا خداوند روزه را بر مردم واجب کرده است؟ امام فرمود:
ثروتمندان هرگز درد گرسنگی را حس نمیکنند؛ زیرا هر چه بخواهند میتوانند به دست آورند؛ به همین دلیل نسبت به فقیران و گرسنگان دلسوزی نمی کنند. خداوند بلند مرتبه روزه را بر همه واجب کرد تا (در این ماه) همه مانند هم باشند و ثروتمندان نیز مزهٔ گرسنگی را بچشند و با گرسنگان و فقیران مهربان شوند و به آنان کمک کنند.
این ویژگی ماه مبارک رمضان، موجب میشود مردم در این ماه به نیازمندان بیشتر توجه کنند و در حدّ توان به آنان کمک کنند.
3- حفظ سلامتی: وقتی که مواد غذایی بیش از حدّ نیاز بدن باشد، به صورت چربی در بدن ذخیره میشود و ضمن بالا بردن چربی، قند و فشار خون، باعث بالا رفتن وزن بدن و انباشته شدن چربی در میان ماهیچههای بدن میشود. یک ماه روزه گرفتن، چربیهای مزاحم و زائد بدن را مصرف میکند و از بین میبرد و در حقیقت بدن را از آلودگیهای یک ساله خانه تکانی میکند.
نتیجهٔ تحقیقات دانشمندان و پژوهشگران نشان میدهد که دلیل اصلی بسیاری از بیماریها، تغذیهٔ نادرست و پرخوری است و به همین دلیل در اغلب کتابهای معتبر پزشکی بخشی به اصول تغذیه و منافع پرهیز از پرخوری اختصاص یافته است.
اکنون معنای این حدیث نورانی رسول خدا (ص) را بهتر میفهمیم که میفرماید:
فعّالیت کلاسی (صفحهٔ 76 کتاب درسی)
آیهٔ زیر را با دقت بخوانید:
1- با توجه به این آیه، مهمترین فایده روزه چیست؟ تقوا و پرهیزکاری
2- به نظر شما عبارت «کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِن قَبلِکُم» به چه کسانی اشاره دارد؟ اشاره به گذشتگان و امتهای پیشین.
مُبطِلات روزه
روزه همانند سایر عبادات، احکامی دارد و برای انجام صحیح و کامل آن، باید آنها را رعایت کنیم تا از فواید و برکات آن محروم نشویم.
روزه گرفتن فقط نخوردن و نیاشامیدن نیست؛ بلکه روزه یعنی اینکه انسان تصمیم بگیرد برای انجام دستور خداوند از اذان صبح تا اذان مغرب از چند کار معیّن، که به آنها مبطلات روزه گفته میشود، خودداری کند. به این تصمیم که خودش یکی از واجبات روزه است، نیّت گفته میشود. در اینجا با چهار مورد از مبطلات روزه آشنا میشویم:
1 و 2- خوردن و آشامیدن: اگر شخص روزه دار با آگاهی و از روی عمد آب، غذا، دارو یا هر چیز دیگری را بخورد، حتی اگر خیلی هم کم باشد، روزهاش باطل میشود. حتی فرو بردن عمدی غذایی که در میان دندانها باقی مانده است نیز باعث باطل شدن روزه میشود. به این دلیل به ما سفارش شده است در ماه رمضان بعد از خوردن سحری، مسواک بزنیم تا چیزی از غذا در دهانمان باقی نماند.
3- فرو بردن سر به زیر آب: روزه دار نباید سرش را به طور کامل به زیر آب فرو ببرد و اگر این کار را برای یک لحظه هم انجام دهد، روزهاش باطل میشود. البته ایستادن زیر دوش آب یا ریختن آب بر روی سر برای روزه دار اشکالی ندارد.
4- فرو بردن غبار یا دود غلیظ به حلق: روزه دار نباید گرد و غبار یا دود غلیظ به حلق خود برساند. بنابراین، اگر جایی گرد و خاک خیلی زیادی در هوا پراکنده شده باشد یا اینکه دود شدیدی در هوا پیچیده باشد، روزه دار باید آنجا را ترک کند یا با استفاده از یک پارچه یا ماسک از رسیدن آن به حلقش خودداری کند.
تمام مواردی که گفته شد در صورتی باعث باطل شدن روزه میشود که شخص روزه دار عمداً و با توجه به اینکه روزه است آنها را انجام دهد؛ ولی اگر روزه دار فراموش کند که روزه است و یکی از مبطلات روزه را انجام دهد، روزهاش صحیح خواهد بود.
خودت را امتحان کن (صفحهٔ 78 کتاب درسی)
1- توضیح دهید چگونه روزه گرفتن باعث توجه بیشتر روزه دار به فقرا و مستمندان میشود.
امام صادق علیه السلام میفرمایند: ثروتمندان هرگز درد گرسنگی را حس نمیکنند، زیرا هر چه بخواهند میتوانند به دست آورند، به همین دلیل نسبت به فقیران و گرسنگان دلسوزی نمیکنند. خداوند روزه را بر همه واجب کرد تا (در این ماه) همه مانند هم باشند و ثروتمندان نیز مزه گرسنگی را بچشند و با گرسنگان و فقیران مهربان باشند و به آنان کمک کنند. چون ثروتمندان همیشه در رفاه هستند درد گرسنگان را حس نمیکنند اما وقتی در ماه رمضان روزه میگیرند و مزه گرسنگی و تشنگی را میچشند آن زمان متوجه سختی حال و وضعیت فقیران میشوند و سعی خواهند کرد تا با گرسنگان و فقیران مهربان شوند و به آنها کمک کنند.
2- چهار مورد از مبطلات روزه را نام ببرید.
خوردن، آشامیدن، فرو بردن سر به زیر آب، فرو بردن غبار یا دود غلیظ به حلق
3- اگر کسی در ماه مبارک رمضان فراموش کند که روزه است و مبطلات روزه را انجام دهد، روزهاش چه حکمی دارد؟
اگر روزه دار فراموش کند که روزه است و یکی از مبطلات روزه را انجام دهد، روزهاش صحیح خواهد بود.
4- آیا شنا کردن در آب روزه را باطل میکند؟ توضیح دهید.
اگر سرش کامل در آب فرو رود روزهاش باطل میشود و بهتر است بعد از افطار شنا کند.