درسنامه آموزشی فصل دوم ریاضی کلاس هفتم با پاسخ درس 2: جمع و تفریق عددهای صحیح (1)
فعالیت (صفحهٔ 17 کتاب درسی)
1- اگر هر دایرهٔ سفید (◯) نشان دهندهٔ ١+ و هر دایرهٔ سیاه نشان دهندهٔ ١- باشد، وقتی مانند شکل زیر آنها را روی هم و داخل یک ظرف میریزیم (به عبارت دیگر باهم جمع میکنیم)، حاصل آن چقدر میشود؟ چرا؟ صفر زیرا حاصل جمع دو عدد قرینه برابر صفر است.
2- با توجه به تعریف دایرههای سیاه و سفید مشخص کنید هر شکل چه عددی را نشان میدهد؟
4+

3-

1+

برای شکل سوم یک عبارت جمع بنویسید.
+4+(−3)=+1
3- مانند نمونه حاصل جمع و تفریقها را با این روش پیدا کنید. فراموش نکنید که ابتدا باید تفریق را به جمع تبدیل کنید.
−4−(−5)=−4++5⏞(−(−5))=−4+5=+1
−1−6+5=
−15+(−6)=
−10−8−2=
−4−3=−7−4−(+3)=
4- علاوه بر این روش، پیدا کردن حاصل جمع و تفریق با محور را نیز آموختهاید.
اکنون با یکی از این دو روش، حاصل را به دست آورید. مانند نمونه برای هر کدام نتیجه را بنویسید.
+6(+2)+4=
+65+1=
+5(+3)+(+2)=
نتیجه: اگر هر دو عدد مثبت باشند، حاصل جمع آنها مثل جمع دو عدد طبیعی است.
−7−3−4=−3+(−4)
−4+(−1)=−5−4−(+1)=
−6(−4)+(−2)=
نتیجه: اگر هر دو عدد منفی باشند، علامت منفی را نوشته و آنها را با هم جمع میکنیم.
کار در کلاس (صفحهٔ 17 کتاب درسی)
حاصل جمع و تفریقها را به دست آورید.
+10(+4)+(+6)=
+30(+10)+(+20)=
+300(+100)+200=
−13−6+(−7)=
−4−6=−10(−4)−(+6)=
−11−8−3=
−48(+40)+(−8)=
−600−200+(−400)=
−40−30=−70(−40)−(+30)=
−85−80−5=
−80−70−10=
−19−9−10=
فعالیت (صفحهٔ 18 کتاب درسی)
در هر قسمت حاصل جمع و تفریقها را به هر روشی که میشناسید، به دست آورید و نتیجه را بنویسید.
+2(+5)+(−3)=
+24+(−2)=
+1−4+(+5)=
+36−3=
+4−3+7=
نتیجه: اگر در جمع دو عدد صحیح یکی از دو عدد مثبت و دیگری منفی باشد و بدون در نظر گرفتن علامتها مقدار مثبت بیشتر باشد، علامت مثبت را نوشته و آنها را از هم کم میکنیم.
−3(+5)+(−8)=
−24+(−6)=
5−7=−25−(+7)=
−27−9=
نتیجه: اگر در جمع دو عدد یکی از دو عدد مثبت و دیگری منفی باشد و بدون در نظر گرفتن علامتها مقدار عدد منفی بیشتر باشد، علامت منفی را نوشته و آنها را از هم کم میکنیم.
کار در کلاس (صفحهٔ 18 کتاب درسی)
با توجه به نتایج بالا حاصل عبارتها را به دست آورید.
+3(+5)+(−2)=
9−7=+2(+9)−(+7)=
−10+20=+10−10−(−20)=
+6−3+9=
+5080−30=
−8−18+10=
−2(+5)+(−7)=
10+20=+30(+10)−(−20)=
−8+4=−4(−8)−(−4)=
−100−200+100=
−10−20+10=
−30−40+(+10)=
تمرین (صفحهٔ 19 کتاب درسی)
1- عددها را از کوچکتر به بزرگتر و از چپ به راست مرتب کنید.
23- و 12 و 34- و 5- و 0 و 45 و 15- و 5 و 1- و 2
45 و 12 و 5 و 2 و 0 و 1- و 5 - و 15- و 23- و 34-
پاسخ مسئلههای زیر را در دفترتان بنویسید.
2- طبقهٔ همکف یک ساختمان را با صفر و طبقههای بالای همکف را با عددهای مثبت و طبقههای زیر همکف را با عددهای منفی نشان میدهیم. حال مسئلهٔ زیر را حل کنید.
شخصی در طبقهٔ 5+ سوار آسان بر (مصوب فرهنگستان elevator, ascenseur) شد. او ابتدا 3 طبقه بالا رفت و پس از انجام کاری 6 طبقه به پایین آمد و دوباره برای خرید چای 2 طبقه پایین رفت و در همان طبقه هزینههای خرید خود را حساب کرد. سپس دوباره 2 طبقه پایین رفت و در توقفگاه (مصوب فرهنگستان Parking) سوار ماشین خود شد. ماشین این شخص در کدام طبقه بود؟
+5+3−6−2−2=−2
3- دمای هوای شهرکرد 2 درجه زیر صفر است. اردبیل 8 درجه از شهرکرد سردتر است. دمای هوای شهر اردبیل چند درجه است؟
(−2)+(−8)=−10
4- دمای شهرکرمان، سنندج و یاسوج به ترتیب ١١ درجه بالای صفر، 6 درجه زیر صفر و 10 درجه زیر صفر است. سنندج چند درجه از کرمان سردتر است؟ یاسوج چند درجه از سنندج سردتر است؟
کرمان 11+
سنندج 6-
یاسوج 10-
(−6)−(+11)=−6−11=−17
(−6)−(−10)=−6+10=+4
5- در جای خالی عدد مناسب بنویسید.
=−10(−2)−8+
=15(+25)−10+
=−8(−4)−4+
=−20(−30)10+
=15(+5)10+
=−5(−15)10+
=−8(+4)−4−
=+5(−8)−3−
=−8(+10)2−
=10(−6)4−
=−8(+12)4−
=15(+21)−6+
6- در مثلث مقابل، عدد روی هر ضلع، از مجموع عددهای دو رأس به دست میآید.
جاهای خالی را کامل کنید.
7- حاصل عبارتها را به دست آورید.
10+4=1410−(−4)=
−12−8−4=
−1−16+15=
+6−14+20=
−10+5=−5−10−(−5)=
−10−5=−15−10−(+5)=
+410−6=
−1010−20=
−10−20=−30−10−(+20)=
10−5=+510−(+5)=
10+5=+1510−(−5)=
−10+20=+10−10−(−20)=